Oriental Renaissance: Innovative,
educational, natural and social sciences
(E)ISSN:2181-1784
www.oriens.uz
SJIF 2023 = 6.131 / ASI Factor = 1.7
3(1), Jan., 2023
419
NUTQ MADANIYATI VA UNI SHAKLLANTIRUVCHI ASOSIY SIFATLAR
Ahmadjonova Nilufarxon Yaqubovna
Andijon viloyati, Buloqboshi tumani 9 - umumiy
o’rta ta’lim maktabining Ona tili va adabiyot fani o’qituvchisi
ANNOTATSIYA
Maqolada ko’rib chiqilayotgan hodisaning zamonaviy konsepsiyasini tashkil
etuvchi nutq madaniyatining me’yoriy, kommunikativ va axloqiy jihatlari tahlili
mavjud. Muallif ta’rifiga ko’ra, nutq madaniyati o’qish madaniyati, matn bilan
ishlash madaniyati, axborot madaniyati bilan birga shaxsning til madaniyati
strukturasini tashkil etish haqida ma’lumot berildi.
Kalit so’zlar
: madaniyat nazariyasi, til madaniyati, nutq madaniyati, nutq
me’yori, kommunikativ nutq sifatlari.
ABSTRACT
The article contains an analysis of the normative, communicative and ethical
aspects of speech culture, which make up the modern concept of the phenomenon
under consideration. According to the author's definition, speech culture, reading
culture, text processing culture, and information culture together with the
organization of the language culture structure of a person were informed.
Key words:
theory of culture, language culture, speech culture, speech norms,
qualities of communicative speech.
KIRISH
“Nutq madaniyati” muammosi tilshunoslarning
eng murakkab va dolzarb
muammolaridan biridir. Inson taraqqiyotini til va madaniyatsiz tasavvur etib
bo’lmaydi. Lingvistik ong til orqali madaniyat bilan uzviy bog’liqdir. Eng yaxshi
mahalliy o’qituvchilar ta’limni o’quvchilarning umumiy madaniy,
shaxsiy
rivojlanishiga yo’naltirishga, ular uchun tilning kognitiv, kommunikativ, epistemik
funksiyalarini
ochib berishga, o’rganishni madaniy jihatdan to’yingan qilishga
intilishlari bejiz emas [1]. Ushbu yondashuv fanni til, ong va madaniyat
muammolarini keyingi tadqiq qilishga, ularning o’zaro ta’sir darajasi bog’liq bo’lgan
omillarni aniqlashga qaratilgan.
“Nutq madaniyati” fenomeni integrativ shakllanish bo’lib, bizning ta’rifimiz
bo’yicha “o’qish madaniyati”, “matn bilan ishlash madaniyati” va “axborot
madaniyati” kabi konstruksiyalarni o’z ichiga oladi.
