716
harakat qilaolmaydi. Komitet ularga tegishli bo‘lgan masalalar bo‘yicha xalqaro
transport tashkilotlarining fikrini so‘raydiva umumlashtiradi
hamda bu tashkilotlar
bilan ular bilan kelishilgan shartlarga binoanhamkorlik O‘rnatadi, xalqaro ichki
transport turlarining har bittasining koordinasiyasiniO‘rganadi va bu yo‘nalishda
kerakli bo‘lgan tadbirlarni O‘tkazishga tavsiya beradi.Bu tavsiyalar, diskriminasion
tadbirlarnivayevropa xalqaro ichki transporti harakatlanishi sohasidagi ortiqcha
chegaralashlarnibartaraf etishni, komitet kompetensiyasiga kiruvchibarcha masalalar
bo‘yicha hukumatlar orasidagiinformasiyalar almashishini ta’minlaydi. Ichki
transport bilan bog‘liq bo‘lgan, yevropa umum iqtisodiyotiga bevosita ta’sir
etadiganmasalalar bo‘yicha ma’lumotlarniyaik(yeet) ga jo‘natadi va komissiya
topshiradiganboshqavazifalarni bajaradi.
Komitet tasdiqlangan reja asosida sessiya O‘tkazish muddatini belgilaydivayaik
qayerda joylashgan bo‘lsa O‘sha yerda,ya’ni jenevada O‘tkazadi. Amalda, yatk
sessiyasi yilda bir marta chaqiriladi.
Komitet raisi va rais O‘rinbosarlari bir yilga saylanadi,
ularni yana bir yilga
egallab turganlavozimigasaylash mumkin, keyinchalik ularni yana shu lavozimga bir
yillik ta’tildan so‘ng saylash mumkin.
Yuqorida qayd qilinganidek, itk tavsiyalari yaik ga taqdim etiladi.
Itk yaik ning boshqa yordamchi organlari bilan maslahatlashishi va majlislar
O‘tkazishga haqi bor. Bu majlislarni tashkil etish yaik ning ijro kotibi zimmasiga
yuklatiladi. Itk ga ham yordamchi organlarni tashkil etish huquqi va ular zimmasiga
sessiyalar orasida paydo bo‘ladigan maxsus muammolarni O‘rganish yuklatilishi
mumkin. Bu yordamchi organlarga avtomobil transporti bo‘yicha ishchi guruhlar,
transport vositalarining tuzilishi,
harakat xavfsizligi, tashish, avtomobil, temir yo‘l,
suv va xavo yo‘llari transport turlarining bojxona masalalari kiradi.
Ishchi guruhlar sessiyalari har yili komitet belgilagan muddatda O‘tkaziladi.
Yaik ga a’zo-davlatlardan tashqari, itkva uning yordamchi organlari ishlarida
ko‘pchilik, asosannodavlat xalqaro tashkilotlar, jumladan xalqaro avtomobil
transportiittifoqi va ko‘pgina boshqalar qatnashadi.
1947-yilda tashkil qilingan itk bir necha yillar
mobaynidayevropada paydo
bo‘ladigan har xil transport muammolarini yechish uchun chora-tadbirlar qabul qilish
bilan shug‘ullanadi.
Shu bilan bir qatorda, O‘z faoliyati davomidau uzoq muddatlarga ko‘zda tutilgan
boshqa muammolar bilan ham shug‘ullanadi. Xalqaro nodavlat tashkilotlarning faol
ishtiroki va katta yordami tufayli itk tomonidan nafaqat yevropadagi xalqaro
tashishlarni yengillashtirish uchun qator konvensiya, kelishuv, tavsiyalarishlab
chiqilgan, balki milliy tavsiyalarni unifikasiya qilish va yaxshilash borasidaham yaxshi
ishlar qilingan. Masalan, O‘zbekiston davlatiga yordam
berish maqsadida yuklarni
traceca(savdo-sotiq, bojxona rasmiyatchiliklari va yuklarni ekspedirlashda)regional
“yo‘lagi” bo‘yicha transportirovka (jumladan, paxta)qilishni rivojlantirish, O‘rta osiyo
davlatlarining savdo-sotiq aloqalarini tashqi dunyo bilan bog‘lash (“buyuk ipak yo‘li”
717
ni qayta tug‘dirish) – bmt tranzit tashish sohasida regional hamkorlik vositasini
kengaytirishuchun texnik hamkorlik dasturitasdiqlangan.
Itk faoliyatida barcha masalalar, shu jumladan xalqaro avtomobil harakatini
tashkil etish, yo‘lovchi va yuklarni tashish masalalari O‘z aksini topgan.
Yuqorida qayd qilingan ishlarni amalga oshirish uchun ichki transport
komissiyasi avtomobil, temir yo‘l va ichki suv transportlari bo‘yicha
hukumat uchun
bevosita tavsiyalar berish huquqiga ega bo‘lganishchi guruhlarni tashkil qilgan.
Avtomobil transporti bo‘yicha ishchi guruh, faolligi bilan ajralib turadi, uning
ishlari quyidagilardan iborat:
-
Yagona texnik shart-sharoitlar (sem konvensiyasi) asosida qurilgan asosiy
yevropa transport magistrallari tizimlarini yagona dizaynda rivojlantirish;
-
Yuklarni (cmr) xalqaro avtomobilda tashishshartnomalari bo‘yicha
konvensiya;
-
Yuk
jo‘natilgan
davlatning
bojxona
hizmatchilari
mahkamlaganyuk
avtomobillarini boshqa davlat chegarasidan O‘tishda belgilangan joygacha iloji boricha
yukni tekshirmasdan, bojxona rasmiyatchiliklarini yengillashtiruvchi tir konvensiyasi
kelishuvi;
-
Yagona yo‘l belgilari, signallari va ko‘rsatkichlari (butun dunyoda qabul
qilingan) bo‘yicha kelishuv;
-
Harakat xavfsizligini ta’minlash, atmosferani ifloslanish
darajasini va shovqinni
kamaytirish maqsadida, avtotransport vositalarini standart ishchi xarakteristikasi
bo‘yicha jihozlash va47 dan ko‘proq qarorlarni birlashtiruvchi va x.k. Kelishuv;
-
Xaydovchi lisenziyasi muddativa ularni olish uchun qo‘yilganminimal talablar,
xaydovchilar uchun testlar, harakat xavfsizligi bo‘yicha tavsiyalar hamda avtomobilda
xalqaroyuk tashishda tijorat yuk avtotransport vositalari bilan shug‘ullanadigan
xaydovchilar uchun belgilangan ish vaqti;
-
Xalqaro tashish jarayonida tez buziladigan oziq-ovqatningshartlari
haqidagi
kelishuv;
- xavfli yuklarni (ximikatlar, pestisidlar, portlovchi moddalar) avtomobil yo‘llarda
xalqaro tashishda yevropa kelishuvi ratifikasiyasi;
Dostları ilə paylaş: