O 'z b e k I s t o n r e s p u b L i k a s I o L iy va o 'r t a m a X s u s


  Taqvim iy mavzuli rejani tuzish



Yüklə 5,47 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə152/275
tarix16.12.2023
ölçüsü5,47 Mb.
#181108
1   ...   148   149   150   151   152   153   154   155   ...   275
N.A. Muslimov, Sh.S. Sharipov, mehnat talimi oqitish metodikasi kasb tanlashga yolash pdf

3. 
Taqvim iy mavzuli rejani tuzish. 
O' quv rejasi va o ' qu v dasturi 
asosida ha r bir m a k t a b o'qituvchisi t o m o n i d a n m a h al li y s hart- 
s haroi tl arni hisobga olgan holda t aqv i mi y mavzuli reja ishlab 
chiqiladi va m a k t a b m et o di k birlashmasi, pe dagogik kengashi 
m u h o k a m a s i orqali m a k t a b direktori t o m o n i d a n t asdiqlanadi.
Ta qv imi y mavzuli r ejaning har bir bo' limi q a n d a y m a vz u - 
larga ajratilib, ular q an d ay k e tma-ket li kda, necha s oa td an va 
o'quv yi li ni ng qaysi qi sml ar ida o'qitilishi belgilab olinadi. Bu 
m av z u l a r o' qi ti sh nin g qaysi shakl, metodi y or da mi da o' rgat ili shi , 
h ar bir m av z un i o'qitishda qaysi ishni bajarish, b u n i n g u c hu n 
q an da y a s bo b- us k un a la r , xomashyo, texni k- texnologi k hujjatlar 
zarurligi, s h un in gd ek , o' qi ti shn in g texnikaviy vositalari, adabiyot 
va m e t o d i k q o i l a n m a l a r n i n g qaysilari z a r u r b o' lis hi ni o ld in d an
ko' rsat uvchi hujjat b o i i b , h a r bir s i n f u c h u n ya ri m yoki bir yilga 
mo' ljallab tuziladi.
224


T a qv i mi y mavzuli rejani to'liq ishlab chiqish quyidagi jadval- 
n i n g b a r c h a u s tu n i n i m et o d i k j i h a t d a n t o ‘g ‘ri hal etgan holda 
t o ‘l dirilishini t a q az o etadi.
№ 
ta
r
ti
b
M
a
v
z
u
va
m
a
v
z
u
c
li
a
la
r
Ajra
tilgan 
s
o
a
t
O
'qitish 
v
a
q
ti
O
'q
it
is
li
s
h
a
k
li
D
a
rs
m
e
to
d
i
Is

o
b
y
e
k
ti
X
o
m
a
s
h
y
o
A
s
b
o
b
-
u
s
k
u
n
a
la
r
Jih
o
z
va
m
o
s
la
m
a
la
r
Tex
nik
h
u
jj
a
tl
a
r
F
a
n
la
ra
ro
b
o
g
'l
a
n
is
h
Texn
ik 
v
o
s
it
a
la
r
Is
h
c
h

k
a
s
b
la
ri
A
d
a
b
iy
o
tl
a
r
lz
o
h
O
'l
c
h
o
v
Is
h
c
h
i
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
Bu j ad va ln i to'liq to'ldirilishi u c h u n o ‘quv usta xona si da qilina- 
di gan ishlar r o ‘yxati va m e h n a t t a ' l i m i n i n g tabi iy-i lmiy sikldagi 
fanl ar bilan bog'liqlik grafigi kerak b o ‘ladi. Xuddi s huningdek,
d a r s l a r n i n g t aq vi mi y mavzuli rejasini t uz is h u c h u n bu r o ‘yxat 
va g r a f i k n i n g o'zi kifoya qilmaydi, ul ar o ‘z ar o bir-biri bilan 
b o g ‘liqdii\ c h u n k i qaysi mavz u u c h u n q a n d a y ish obyekti t anl as h 
kerakligi va u n i n g izchilligini yoki b os hq a fanlardagi mavzuga 
qaysi m a v z u n i b o g i a b o'tish kerakligini ani ql as h u c h un birinchi 
n av ba td a m e h n a t t a ’limi darsl ari da o ‘t iladigan m a v zu l ar va u l ar ­
n i n g ketma -ke tl ig in i a niql as h z a r u r bo' ladi. Shu sababli t aqvi mi y 
mavz ul i rejani to'liq ishlab chiqish ikki b o s q i c h n i o'z ichiga oladi.
Birinchi bos qic hda o' til adiga n m av z u l a r n o m i , ul ar ni o'qitish 
ketma-ketligi, unga ajratilgan soat va o'qitish vaqti aniqlanadi.
I k k in c hi b os qic hda o' quv u s taxonas ida qi li nadi gan ishlar 
ro' yxati va m e h n a t t a ’l i m i n i n g tabi iy- ilmiy sikldagi fanlar bilan 
bog' liql ik grafigi t u z i l ga n id a n s o' ng qol gan u s t u n l a r t o i d i ri la d i.
D ar s l a r b o' yi ch a t aqvi mi y mavzul i reja ishlab c h iqi s hn i ng 
bi ri nc hi bos qi ch id a h a r bir s i n f u c h u n o' quv d a s t u r i d a n b o b ­
lar u c h u n ajratilgan soatlar bilan t a n i s h i b chiqish kerak bo'ladi. 
Tegishli b obl ar da o' qu vc hil ar u c h u n yetkazilishi kerak bo'lgan 
t ex ni k m a ’l u m o t l a r va bajarilishi kerak b o i g a n a mal iy ish m a z ­
m u n i belgilanadi, o'quv d a s t u r i d a n dastl ab bobl ar ni , s o' ng shu 
b ob l ar m a z m u n i n i q amr ovc hi m av z u l a r ajratiladi.
225


M a v z u l a r n i n g o'qitilish tartibi tahlil qilinadi va o ‘rinli joy- 
lashtirib chiqiladi, d a s t u r n i n g mavzul i reja qi smi da bob u c hu n 
ajratilgan u m u m i y soatlar m i q d o r i n i mavzul ar ga m a z m u n i , hajmi
va o' zlashtirish i mk on iy at l ar in i hisobga olgan holda t aqs i ml a b 
chiqiladi.
Bes hi nchi ustun, o'qitish shakli — o ' q u v e hi la rn i bilim, m al a ka
va k o ' n i k m a l a r bilan qur oll anti ri sh u c h u n ular qay t a r z da tashkil 
etilganligini xarakterlaydi. M e h n a t t a ’l imin i o' qi ti shning bir n e ­
cha xil shakllari mavjud bo'lib, ul ar m a k t a b d a g i t a ’lim-tarbiyaviy 
ishlar xarakteri, mahal li y s ha rt -s ha ro i tl ar va t a ’l i m n i n g u m u m i y
m a q s a d h a m d a vazifalarini hisobga olgan holda t an l a n a d i . Tas h-
kiliy shakl d eg an d a o' qituvchi t o m o n i d a n qo' yi lga n m aq s ad ga eri- 
s hishga yo' naltirilgan o' q u vc hil ar o ' q u v - m e h n a t faoliyatini tashki l 
etish va rahbarli k qilish usull ari ni t u s h u n m o q kerak. Bu s ha kll ar
ha r bir m avz u m a z m u n i va u n i n g oldiga qo' yilgan maq sa dl ar ig a 
ko'ra t an l a na di . B a ’za n birgina d a r s n i n g o'zi 2—3 xil s ha kl da h a m
tashki l etilishi m u m k i n .
Ol tinchi u s tu n d a , o'qitish met odi — o'qituvchi t o m o n i d a n
bilim, m al a ka va k o ' n i k m a singdirilishi va o' quvchil ar t o m o n i ­
d a n bu bilim, mal aka, k o ' n i k m a l a r n i o' zl as ht ir is hi ni ng o'ziga xos 
us ull ari ni xarakterlaydi.
Yettinchi u s tun d a , ish obyekti — h a r bir ma vz u ni o' qitishda 
nazar iya bilan a ma l i y o t n i n g birligi qoidasiga a ma l qili nishi ni
t a ’m i n l a s h i zarur. Shu sababli berilavotgan ishlar bir-biriga mos 
kelishi kerak. Bu na rs ani nisbiy hal e ti shda o'quv u s taxonas ida 
q i li nad i ga n ishlar r o' yxat idan foydalaniladi. Birinchi ish obyek- 
t ini qaysi m a v zu ni o' qi ti shdan b o s hl ab qaysi m a v z u d a tugatilishi 
kerakligini aniqlab, so' ngra b u n i n g u c h u n ajratilgan vaqtl arni h i ­
sobga olgan holda to'ldiriladi. B u n da h a r bir d ar sda kirish ins- 
t ruktaji va bos hqa t ashkiliy ishlar u c h u n s ar fl an ad ig an vaqtlar 
hisobga olinishi kerak.
Sa k ki z i n c h i d a n to o ' n i n c h i u s t u n g a c h a t a n l a n g a n ish obyek- 
tini tayyorlash u c h u n q a n a q a xo mas hy o (aniq turi, o ' lch am la ri ) 
kerakligi, q an d ay o'lchovlarni bajarish va ishlov berish u c h u n
q a nd a y asboblar, texnologik ka rt al ar z a r u r ekanligi ko'rsatiladi.
O ' n bi ri nchi u s t u n d a j ih o z va mo sl ama lar , ish bajarishda foy- 
d a la n il ad i ga n da stgo h l ar yoki q u r i l m a l a r ko'rsatiladi.
O ' n i kkinchi us tu ng a t exni k hujjatlar, y a ’ni d a st gohl ar yoki 
q u r i l m a l a r n i n g pasport lari yoki b o s hq a t exni k hujjatlari kiritiladi.
226


0 ‘n u c h i nc h i u s t u n d a f an l ar ar o b o g ‘l ani shl ar ko‘rsatiladi, 
m e h n a t t a ’l i m i n i n g tabi iy-i lmiy sikldagi f an l ar bilan aloqador - 
ligi grafigiga asosl anga n holda h a r bir m av z u n i boshqa fanlar- 
d a n o ‘rgan il gan qaysi boMimning qaysi mavz us iga b o g ‘lab o ‘tish 
m u m k i n l i g i o l d i n d a n rejalashtiriladi.
0 ‘n t o ‘r ti nc hi u s t u n d a o ' q i ti s hni ng t exnikaviy vositalari — t e ­
gishli m a v z u n i o' rgat ishda O T V n i n g qayi turi q o ‘llanishi m u m ­
ki n ekanligi (sharoitni hisobga olgan holda) k o ‘rsatiladi.
0 ‘n b es hi nc hi u s tu n d a mav z ug a taalluqli ishchi kasblari va 
kasbkorlik h aqida m a ’l umot beriladi.
0 ‘n oltinchi u s t u n d a o' qituvchi va o ‘quvchi ushbu mavz u m a z ­
m u n i bilan qaysi adabiyot yoki q o ‘l l a n m a n i n g qaysi beti, n e c h a n -
chi mav zu si da t ani shishi m u m k i n l i g i a n i q ko ‘rsatiladi.
0 ‘n yettinchi u s t u nd a izoh berilishi m u m k i n , ya ’ni biror sa- 
bablarga ko‘ra o ‘quv dastur i yoki t a qv i mi y mavz ul i rejada o ‘zgarish 
s odir b o ‘lib qolsa, d a s t u r n i n g bajarilishiga oid ko‘r s a t ma l ar va 
b os hq a i zo hl ar berilishi m u m k i n .

Yüklə 5,47 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   148   149   150   151   152   153   154   155   ...   275




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin