3. E kskursiyalarni tash k il etish va o ‘tk azish m etod ik asi. Ekskursiyalarni o ‘tkazish m et od ik as i da quyidagi asosiy m as a -
lalarni alohi da ajratib k o ‘rsatish m u m k i n : ekskursiyaga t ayyorla-
nish, ekskursiyani o ‘tkazish va uni y a kunlas h. Bularni batafsilroq
ko ‘rib ch i qa mi z.
Ekskursiyani o ‘tkazish. O da t d a ekskursiya qisqacha kirish so‘zi
bilan boshlanib, un da o ‘quvchilarga k o r x o na ni n g m a z k u r iqtisodiy
ko‘rsatkichlari va u m u m a n xalq xo‘jaligi u c h u n a h a mi y at i yoriti-
ladi. 0 ‘quvchil ar k o r x o n a n i n g ma hs ul otl ari bilan h a m t a n i s h a d i
lar, s u hb at ni t exnika xonasida yoki k o r xo n an i ng tarixi, y u t u q va
a n ’an al ari ni ifodalovchi stendl ar bilan j i h o z l an ga n qizil b u r c h a -
gida o ‘t kazi sh qulaydir. 0 ‘qituvchi suhbat oxirida o ‘quvchilarga
korxona territoriyasidagi xatt i- harakat qoidal ari ni t us hunt ira di
va individual t opshi riql ar berib, u l ar n i n g q an da y bajarilganligini
k uzati shlari ni avtadi.
Ekskursiya t a ’limiy vazifalarga b o g ‘liq holda o ‘tadi. Masal an,
0
‘quvchil ar kor xonaga t exnologik jarayon bilan t an i s hi sh u c hun
kelsalar, tayyorlash s exlaridan b os hlab to yig‘ish sexlarigacha, b i
ror xarakterli det al ni i sh l as h ni ng h a m m a j ar ay on in i kuzatadilar.
Shu tariqa ular as ta -se ki n bir sexdan ikkinchi sexga o ‘tib, u m u
m a n k o r x o na ni n g ishini bilib oladilar. Bu n da o ‘qituvchi h ar xil
t exnologik j a r a y o n l a r n i n g tipik t o m o n l a r i n i alo hi da t a ’kidlaydi.
Nat ij ada
0
‘quvchil ar faqat m a z k u r korxonaga xos t exnol ogik j a
rayon haqida emas, balki b os hqa korxonal ardagi shunga o' xshash
jar a yo n la r haqidagi t u s h u n c h a g a ega b o ‘ladilar.
I k k in c hi misol. 0 ‘quvchil ar m u a y y a n ishlab chiqarish ji-
h o z i n i n g tuzilishi va ishi bilan t ani shishl ar i kerak. Bu n da y h ol
larda kuzatish u c h u n obyektlar s h un d a y t a nl a n ad i k i ,
0
‘quvchilar
j i ho z la r atrofida ishchiga xalaqit be rma ydiga n, o ‘zlariga h a m m a
n a rs a ko‘r inib tura di gan hol da joylashadilar.
0 ‘quvchil ar k u z at is h ni m a ’l um m i q d o r d a a mal ga oshiri shl ari
u c h u n ularga o g ‘zaki yoki yozma j avob qaytar il adigan konkret
t opshi riql ar beriladi. 0 ‘qituvchi o' q u v c hi la r orasida aylanib yurib,
ular t opsh i ri qn i t o ‘g'ri t u s h u n g a n yoki t u s h u n m a g a n l i g i n i va uni
q a nda y bajarayot ganli kl arini tekshiradi.