O 'z b e k I s t o n r e s p u b L i k a s I o L iy va o 'r t a m a X s u s

U m um ta’lim m aktablarida o'tkaziladigan pedagogik am aliyot
m azm uni va uni tashkil etish.
M alakaviy pedagogik am aliyot t a ’lim -ta rb iy a ja r a y o n in i za- 
m o n talab lari asosida tashkil e tadig an , ilg'or pedagogik va a x b o - 
rot texnologiyalarini muvaffaqiyatli q o'llayotgan, bu b o ra d a yetar- 
li ish tajribalariga ega b o 'lgan , o 'q u v -m o d d iv ta 'm i n o ti bug un gi 
k u n talablariga javob b eradigan uzluksiz t a ’lim n in g u m u m iy o ‘rta 
t a ’lim m u assasalari bilan tuzilgan s h a r tn o m a asosida tuziladi.
M alakaviy pedagogik amaliyot o 'tk az ila d ig an t a ’lim m u a s ­
sasalari oliy o lquv yurti joylashgan h u du dga iloji boricha yaqin 
joylashgan b o ‘lishi m aqsadga muvofiqdir.
1. 
Talabalar am a liy o tn in g birinchi k u n id a pedagogik a m a ­
liyotga b a g ‘ishlab o 'tkazilad ig an konferensiyada qatnashadilar. 
K o nferensiyada talabalarni m utaxassisliklariga qarab g u ru h la rg a
b o ‘linadi va pedagogik amaliyot o'tay digan t a ’lim muassasasi 
m an z illa ri bilan tanishadilar. Talabalar pedagogik a m a liy o tn in g
m aq sad i, vazifalari, dastu ri va u n in g m a z m u n i, biriktirilgan 
m etodist o ‘qituvchilar bilan tanishadilar.
426

---

2. T a la b a la r b i r i k ti r i l g a n o ‘quv m u a s s a s a s ig a b o r a d ila r , m a n -
zil b ila n y a q i n d a n t a n i s h a d il a r . M a k t a b r a h b a r i b ila n s u h b a t-
lashib , m a k t a b n i n g ta r ix i va a n ’a n a l a r i n i , o ‘q uv m o d d iy bazasi 
va lin in g p e d a g o g ik fao liy atn i ilm iy t a s h k i l q ilish ta la b ig a javo b 
b e r i s h in i , o ‘q u v c h il a r k o n t e n g e n t in i o ‘r g a n a d ila r .
3. T a l a b a l a r p e d a g o g ik j a m o a n i n g t a jr ib a s i, ilm iy p e d a g o ­
gik i s h l a r i , m a k t a b d a g i o 'q uv , m e t o d i k i s h l a r b i l a n t a n i s h a ­
d ila r. l l g ‘o r p e d a g o g i k t a j r ib a la r o ‘r g a n i l i s h i va j o r i y e tilis h i 
b ila n t a n i s h a d i l a r . H a r b ir a m a l i y o t c h i t a l a b a a m a l iv o t n i
o 't a s h d a v r i d a m a i u m s in fg a b i r i k t i r i b q o ‘y i la d i, n shu s i n f
o ‘q u v c h i l a r i g a m e h n a t t a ’l i m i d a n u c h t a y o 'n a li s h b o by ic h a
d a rs b e r a d i la r :
— T e x n o lo g iy a va d iz a y n .
— Servis x iz m a ti.
— Q i s h lo q x o 'jaligi a soslari.
4. A m a l i y o t n i n g b i r in c h i h a fta s i m a k t a b d a g i , m e h n a t t a ’limi 
x o n a l a r i n i n g m o d d iy bazasi, h a m d a o lq u v c h il a r bila n t a n i -
sh ish g a b a g ‘i s h la n a d i. Bu d a v rd a a m a l iy o t c h i t a l a b a l a r o ‘zlari 
b i r i k ti r i l g a n s in fd a g i turli d a r s l a r d a q a tn a s h a d il a r , s i n f r a h b a ri 
o ‘tk a z a d ig a n b a r c h a tarbiyaviy t a d b i r l a r d a is h tiro k e tad ilar. 
A m a li y o tc h i t a l a b a l a r h a f t a n i n g o x irig a b orib, h a r bir o ‘quvchi 
h a q id a , u n i n g o ‘z la s h tir is h i, i n ti z o m i , o ‘q ish g a , j a m o a t ishiga 
m u n o s a b a t i t o ‘g lrisida a n iq ta s a v v u rg a ega b o i i s h i za ru r.
5. T a l a b a l a r o ‘z la r i b i r i k t i r i l g a n t a ’lim
m u a s s a s a s i d a g i
t a ’l i m - t a r b i y a v i y ish la r, g u r u h m u r a b b i y l a r i va fan o lq itu v - 
c h i s i n i n g t a q v i m m a v z u li re ja la r i, m e h n a t t a ’l im i x o n a l a r i ­
n i n g y o ‘n a l i s h l a r b o ‘y i c h a j i h o z l a n g a n l i g i b i la n t a n i s h a d i l a r .
B u n d a n t a s h q a r i a m a l i y o t c h i fan o ' q i t u v c h i s i n i n g kelgusi 
d a r s l a r g a ta y y o r g a r l ig i d a r s r e j a l a r i n i n g t u z i l i s h i , u la r d a g i 
d a r s n i n g ta r b iy a v iy , t a i i m i y , r iv o j la n t ir u v c h i m a q s a d l a r i n i n g
q o ‘y i l i s h i n i o ‘r g a n a d i l a r . 0 ‘q u v c h i l a r n i n g fan y u z a s i d a n bi- 
lim d a r a j a l a r i n i o lr g a n i b D av lat t a ’lim s t a n d a r t i t a l a b la r ig a
t o ‘g ‘ri k e l i s h i n i t a h l i l q i la d ila r. F a n o ‘q i t u v c h i s i n i n g d a r s l a r ­
d a k o ‘r g a z m a l i q u r o l l a r d a n f o v d a l a n is h i va u l a r n i n g n a ti ja l a -
r i n i o ‘r g a n a d i l a r .
6. 0 ‘q itu vc hi b o i i b ish lash m o b a y n i d a ta la b a fa q a tg in a m e h ­
n a t t a ’l im i d a r s l a r i g a k irib g in a q o l m a y c h i z m a c h i l i k , rasm ka- 
bi t u r d o s h f a n l a r d a n d a rs la rg a kirib, d a r s l a r n i t a h lil qiladilar. 
U l a r n i n g m e h n a t t a i i m i g a b o g i i q t o m o n l a r i n i o ‘rg an a d ila r.
427

---

M e h n a t t a ’l i m i n i n g b a r c h a yo ‘n a li s h la r in i , y a ’n i t e x n i k va 
m a is h iy x iz m a t ko ‘rsatish m e h n a ti d a rsla rin i ku z a tib d a r s la r n in g
tashkil q ilin ish in i o'rgan adilar.
7. A m a liy o t davrida tala b ala r o ‘zlariga b irik tirilg a n s in fla rd a
tarbiyaviy ish rejasiga asosan b a y ra m tad b irla rin i o ‘tkaz a d ila r. 
B unda talaba o 'z in in g ijodiy faoliyatidan kelib c h iq q a n holda 
«Balli qizlar», «N avro'z ta o m la r in i tayvorlash» m av z u sid a ta d -
birlar o ‘tkazishi m u m k in . Talaba b a y ra m ssenariysini tu z a d i, 
o ‘q uv c h ila rn i b avram ga tayyorlaydi.
8. M a k ta b d a tashkil q ilin g an t o 'g a r a k la r n in g ish rejalari bilan 
tan ish a d ilar. To‘garak a ’zolari, u l a r n in g faoliyati bilan t a n is h ib
d a rs la rin i tah lil qiladilar. N av batdagi to 'garak darslariga tayyor- 
lanib sinov da rsla rini o'tad ilar.
9. Yo‘naIish lar b o 'y ich a 8—9 - s in f la r d a «Ishlab c h iq a rish a so s- 
la ri». «Kasbga y o‘naltirish» d a rsla rin i tah lil qiladilar, navbatdagi 
darslarga tayyorgarlik ko‘rib avval sinov d a rs la rin i so 'n g ra esa n a ­
m u n a li darslarga k o 'r g a /m a li q u ro lla r tayyorlaydilar.
10. S i n f rahbari bilan birga o t a - o n a la r bilan ish la s h n i, u lar 
bilan vig'ilishlar o 'tk a z is h n i o 'rg an adilar. Tarbiyasi o g 'ir b o ‘lgan 
o 'q iv ch ilarn in g oilaviy sharoitlari b ilan tan ish ib , u la rn i t o ‘g ‘ri 
Volga solish tad b irla rin i ishlab chiqadilar.
11. Pedagogik am aliyot d av rid a tayyorlashi kerak b o 'lg a n huj- 
ja tla rn i yig'ish va p edagogik am aliyo t y a kuniga b a g 'is h la n g a n
konferensiyaga tayyorgarlik ko‘rish. H iso b o t to p sh irish .
A m a liy o tn in g
u m u m iy
bahosi 
ta la b a n in g tarb iy ac h i 
va 
o'qituvchi sifatida bajargan ishi, o'q u v ch iga yozilgan pedago gik
tavsifn o m a h a m d a hu jja tla rn in g o ‘z vaqtida to p sh irilish i va sifa- 
tini hisobga olgan holda, reyting tiz im i asosida q o ‘yiladi.
Pedagogik a m a liy o tn i o ‘tash d a talaba pedagogika, psixolo- 
giva, u m u m te x n ik va m eto d ik fa n la rd a n e gallang an bilim la rig a
tayan ad i.
Q u y id a ta la b a la rn in g p e d a g o g ik a m alayot davrid a a m a lg a
oshirishi kerak b o l g a n tad b irla r h a m d a bu ja r a y o n d a y u ritila d i- 
gan h ujjatlar m a z m u n ig a t o ‘x tala m iz .
A m a liy o t tugagach, talaba 3 k u n ichida hiso bo t to p sh irad i. 
U nga k u n d a lik , tavsifnom a, dars rejalari, ochiq da rs la r m u h o k a -
masi q a ro rla rid a n ko ‘c h ir m a , o ‘tk az ilg a n d a rsla r rejasi va k on s- 
pekti, q a tn a s h g a n darslari tahlili bayoni, o 'tk a z ilg a n tarbiyaviy 
is h la rn in g ssenariysi (m atni), 2 ta o'q u vchiga psixologik-ped a-
428

---

gogik tav sifno m a, a m a l iy o tc h in in g ish d a stu ri, am aliyot d a v ri­
d a g u r u h n i n g o ‘q uv -tarb iy a ish lari oylik va yillik (semestr) ish 
d a s tu rla ri, m a k ta b h a q id a m a ’lu m o t, d a rs sifatini o shirish ga oid 
fik rlari ilova qilin ishi kerak.