O 'z b e k I s t o n r e s p u b L i k a s I o L iy va o 'r t a m a X s u s

Kashtuchining ish joyi.
Ka sh t a tikish qulay bo'lishi, c ha rc ha t-
masligi u ch un, ish o ' r n i n i to'g'ri tashki l etish, m e h n a t qilish qoi- 
dalariga rioya qilish kerak. Avvalo, kashtachi gavda holatiga e ’t ibor 
berib, b uk c ha y ma y b o sh in i j u d a past e g m a s d a n o'tirishi kerak. 
Ish vaqtida gavda biroz oldinga e ng a sh g an bo'lishi, ko'z bilan 
ish o'rtasidagi masofa 25—30 s m d a n oshmasl igi lozim. Devorga 
s uyanib qulay o' tirish u c h u n devor bilan gavda oralig'iga yostiq 
qo' yi sh kerak. C h u n k i devor harorati bilan kishi o r g a n i z m i n i n g
harorati to'g'ri kelmaydi. Natijada kishi sog'lig'iga salbiy t a ’sir 
ko'rsatadi.
K a s h t a n i tikish u c h u n quyidagi hol at da o' tirishadi: kashta 
tikiladigan y u z a ni c h a p tizzaga yoyib, o ' n g tizza bilan g a z la ma
siljib ketmasligi u c h u n qisib turi ladi va c h a p qo'l bilan k a s h t a n i n g
bir t o m o n i n i c ha p tarafga qaratib us hla b turiladi. O ' n g qo'l bilan 
ipli i gnani us hla b kashta bezagi tikiladi. G a z l a m a n i tikish vaqtida 
ko 'p qattiq t ort ma sl ik kerak, c h u n k i bu holda t ikkan k a s h t a m i z
t ortilib turadi.
122

---

K as h t a tikish v aqti da yorug' li k c h a p t o m o n d a n t u sh i b turishi
kerak.
I plarni kir b o ‘lishi va chigal b o ‘lishidan saqlash u c h u n alohi da 
i dishda saqlash kerak bo'ladi.
Bezak chi zi lg a n q o g ‘oz la r sellofan p a p ka d a, a sbobla r esa 
q u t ic h a d a s aqlani shi m u m k i n . Tanaffus qili ngan v aq tda kas ht an i 
yig'ishtirib ma xs us idishlarga solib q o ‘yish kerak.
Texnik va gigiyenik qoidalarga rioya qilish.
I gn an i avaylab 
t ar tib bilan ishlatish zarur. I gn an i yo‘qotib q o ‘yish yaramaydi , 
b o r d i - y u t us hi b ketsa, u n i albat ta topish kerak. I gn an i d u c h kel- 
gan joyga t o ‘g ' n a b q o ‘yish yaramaydi , v a qti ncha ke ra k b o l m a s a ,
uni 8x8 s m li o ‘l c h a m d a t ikilgan yostiqchaga s a n ch i b q o ‘yiladi. 
Z a n g l a g a n i g na ni ishlatish yaramaydi. B u n d a y igna ga zl ama g a 
s anchi lis hi qiyin b o ‘ladi, zangi urib qoladi, saiga sinib ketadi. 
To ‘g ‘n a g ‘i chl ar ni h a m ehtiyot qilib, qu t ic ha da saqlash kerak.
B a r m o q n i igna kirib ketishidan saqlash u c h u n angi shv o na
taqi b tikish kerak. Qa yc h in i ishlatishda ehtiyot bo'lish kerak, ta- 
sodif an s a nchi lib ketinasligi u c hu n, uni ko' rini b t u r a d i g a n joyga, 
og' zini yopib qo' yi sh lozim. Qa yc h in i t ush i r ib y u b o r m a s l i k kerak: 
u t ushi b ketsa, o ' z i n g i z n i j a r o h a tl a b qo'yishi, tig'i qayrilib ishdan 
c hiqishi m u m k i n . Bi ron kishiga qaychi uz ati shda u c h i d a n ushlab 
beri sh kerak.
Ish j a r a y on id a gigiyena qoidalariga h a m rioya qilish kerak. 
Ma sa la n: ipni tish bilan uzish yaramaydi , t is h n i n g e ma li buziladi, 
t a r a n g t ort il gan ip labni qiyib yuborishi m u m k i n .
I g n an i n a m yoki terlab turgan qo'l bilan u s h l a m a s l i k kerak. 
U n i n g g a z la ma g a s anchi lis hi qiyin bo'ladi, ishlatilayotganda 
g'i chi rlab turadi , s h u n i n g d e k , n a m qo' lda t iki la yot gand a b u y u m -
larda dog' qolishi m u m k i n .
U z oq vaqt kas hta tikilsa ko'z c harchaydi, b a r m o q l a r h a m
charchaydi.
D a z m o l qilish u c h u n h a m ehtiyotkorlik va e ’tiborli bo'lish 
tal ab qilinadi. D a z m o l l a s h d a d a z m o l n i n g tagiga m a xs u s taglik 
q o ‘yish kerak. Ish payti da d a z m o l n i n g s hn u r i tagiga t us hi b qol- 
masligini, buralib ketmasli gini kuzatib borish zarur. A ks holda 
s h n u r b u k l an i b uzilishi, qisqa tutashuvga sabab b o ‘lishi m u m k i n .
D a z m o l n i elektr t a r m o g ‘iga ulab qarovsiz q ol d i r ma s li k kerak. 
Ish tug aga ch d a z m o l n i elektr t a r m o g ' i d a n olib qo'yiladi. B un da
s h n u r d a n t ortish y a ra maydi , v i lk a ni ng k or pusi da n u s hl as h kerak.
123

---

D az m ol sovugach, s h n u r i n i ustiga o' rab vertikal hol at da saq- 
lanadi.