O 'z b e k I s t o n r e s p u b L i k a s I o L iy va o 'r t a m a X s u s

Kashtachilik kasbining afzalligi.
K as h t a c h i l i k ka sb i ni ng afzal- 
ligi s h u nd a ki , bu g u r u h d a o' qigan o' quvchi k a m xarajat qilib, shu 
kasbni egallaydi. Ma sa la n: shofyor bo'lish u c h u n a v t om a sh in a , 
b e n z in , a s b o b - u s k u n a l a r kerak b o' ladi, tikuvchi bo'lish u c h u n esa 
tikuv m a s hi n as i, u ng a kerak bo ' ladi ga n a s b o b -u s ku na l ar , g az la ­
m a kerak bo' ladi. O ' z - o ' z i d a n s h u n da y savol tug'iladi: « H a m m a
127

---

o ‘quvchil ar tikuvchilik va shofyorlikka o ‘qigani bilan tikuvchi 
yoki shofyor b o ‘la oladi mi?»
Hozirgi sharoi tda har q a n d a y oila h a m qizi u c h u n tikuv m a -
shinasi, o ‘g ‘li u c h un a v t o m a s h i n a olib berishga qurbi yetmaydi. 
Nat ij ada o ' q u v c h in i ng t a nl a ga n kasbidan ko‘ngli sovib, qiziqishi 
kamayadi. B a ’zan b un da y o ‘q u vc h il a ri mi z vaqtini bekor o ‘tib ket- 
g anini se zma y qoladilar. Lekin h a r qa nda y s haroi tda h a m qizi b o r
oilada, albatta, kashta tikiladi.
K a s h t a c h i l i k s a n ’ati ijtimoiy-shaxsiy t u r m u s h d a a ma l iy a h a ­
miyatga ega b o ‘lgan s a n ’at t u r l a r i d a n biridir. Bu s a n ’at h a m
b os hqa a ma li y s a n ’at turlari kabi x a l q n i n g m o d d i y va m a ’naviy 
ehtiyojini q on di ri shg a x i z m a t etuvchi s a n ’atga aylandi. Ka s ht a
tikish usullari, gul lari r a n g l a r n i n g m uj as s am la n is h i, a v l o dd a n-
avlodga o ‘tib t akomi ll as hd i . Se k in -a s ta eng yaxshi ka s ht al ar
t a n l a n i b qol indi va milliy xususiyatlar bilan xarakterli b e t a k r o r
ka sh t a n a m u n a l a r i yaratildi. H a r bir avlod o ' z i d a n oldingi ajdod- 
lari yarat gan kashta n a m u n a l a r i g a yangilik kiritib, o ‘zi ya sh ab
ijod qilayotgan davr talabiga m os b o ‘lgan naqsh be zag i da n foy­
d a la ni b, qa di mg i b e zakl ar bilan b o g ‘lab, o lzgacha kas hta bezagi 
yaratib k e li n m o q d a .
K a s ht a bu avloddan avlodga o ‘tib keladigan merosdir, yodgor- 
likdir.
M o m o l a r i m i z o' z qo'l lari bilan tikib qoldirgan kashta b e z a ­
gi biz u c h u n q an c hal ik qi m m at l i va azizdir. Shu m eh n a t i bi­
lan o ‘zidan keyingi avlodiga esdalik u c h u n iz qoldirib ketishadi. 
K a s h t a n i t o mo s ha qilar e k a n m i z , m o m o l a r i m i z n i n g q o ‘lida ur- 
c h u q bilan o ‘tirishlari, ipni yigirib tikishlari ko‘z o l dimiz ga kelib, 
bir daqiqa b o i s a h a m ularni xotirlab ol amiz.
K a s h t a l a r i m i z n i n g qadimgi nusxalarini, tikish uslubl ari ni qay- 
t a d a n j o n l a n t i r i s h i m i z kerak. C h u n k i hozirgi davr talabi shunga 
t o ‘g ‘ri kelayapti. O' z i n g i z bir o ‘ylab k o ‘ring, qa di mgi kashtalar- 
n i n g darr ov bozorda xaridori paydo b o ‘ladi, yoki u y m a - u y yurib, 
surishtirib a rz i ma s narsal ar ga a lma sh t ir ib keti shlar idan shu narsa 
m a ’l um b o ‘ldiki, d e m a k q adimgi k a s h t al ar im i z biz u c h u n bir 
boylikdir. Bu boylikni asrab-avaylab u yi mi z t o‘riga osib q o ‘yaylik 
va rivojlantiraylik. B i z da n keyingi avlodlarga o t a - b o b o l a r i m i z
u d u m l a r i n i , milliy boyliklarini qoldirish, o ‘quvchi qi zl arn i ng
m a ’naviy dunyos ini boyitish va xalq milliy ama li y s a n ’atini bo- 
yitib da vo m ettirish u c h u n b o r k u c h va b i l i m i m i z n i sarflaymiz.
128

---