M a sa la n in g c h e k lo v - D
s h a r tla r in i a n iq la sh M a’lumki har qanday konstruksiya, buyum va boshqa narsalarni yara-
tishda bor imkoniyatdan kelib chiqilsagina masala to ‘la to‘kis hal boMadi.
Konstruksiyalarga tegishli cheklov shartlari aw alo texnik shartlar boMib,
qolaversa konstruksiyani yaratishda kerak boMadigan materiallarni va boshqa
tegishli sharoitlarni ham inobatga olishi mumkin.
M asalaning matematik modeli m aqsad funksiyasi-mezondan va optimal-
lashda cheklov shartlari majmuasidan kelib chiqadi. Konstruksiyani opti-
mallashtirishda cheklov shartlari turlicha va bir qanchadir. Biz o ‘rganayotgan
konstruksiyalarga asosiy cheklov shartlari
a - f ( M np, M p ) < a - mu itahkamlik,
/ =
( М р , Ц ) < [ / ]
- bikrlik va
P < Pkr - ustuvorlik
kabi shartlardir. Undan tashqari, konstruksiya ko‘ndalang kesimi oMchamlari
(b, k, d) v a boshqa turli cheklovlar mavjuddir. Ko‘rsatilgan cheklov shart
lari orasida joylashgan yechimlar -
r u x sa t etilg a n y e c h im la r deb yuritila-
di va ularni Wx- ruxsat etilgan yuza yoki maydon deb ataladi.
M asalaning asosiy maqsadi uning mazmunini ifodalaydigan mezonni
331
va masalaga qo'yiladigan shart-sharoitlarni, noma’lumlar va ularning chek lov shartlarini aniqlash bo‘lib, bu masalani matematik modellashtirishga kiradi. 14.3.3. Masalani matematik modellashtirish va yechish Masala mohiyatini ifodalovchi maqsad va imkoniyatlaming matematik ifodasini yaratish matematik modellashtirish demakdir. 0 ‘rganilayotgan masalada iqtisodiy mezon; xarajat C(x), mehnat sarfi M(x), yutuq P(k), foyda F(k) yoki daromadlar kabi ko‘rsatgichlar masalaning optimallik mezoni,