cos 2
a - c r ,
cos 2
a = cr2 + cr,
cos 2
a + c r ,
sin 2
a = cra kelib chiqadi. Shunday qilib, aylananing barcha nuqtalari koordinatalari kuchlanish lami ifodalaydi, ya’ni aylanada joylashgan istalgan nuqtaning a o‘qidagi proeksiyasi normal kuchlanishni, x o‘qiga boMgan proeksiyasi esa urinma kuchlanishni beradi. Endi Mor doirasida aniqlangan kuchlanishlami ajratil- gan elementda tasvirlaymiz (4.6-rasm, b).
90
Agar eng katta bosh normal kuchlanish ст, ning yo‘nalishi ст o‘qi bilan bir xil desak, u holda ста ning yo'nalishi BD chizigMning yo‘nalishi bilan, t 2
ning yo'nalishi esa BM chizig‘ining yo‘nalishi bilan bir xil boMadi. Mor aylanasidan urinma kuchlanishlarning eng katta qiymati CD kes- masiga teng ekanligi ko'rinib turibdi. 4.6-rasm, a dan normal kuchlanishlarning eng katta qiymati OA kesmasi bilan belgilanib, miqdori a, ga teng ct 2
ga (OB kesmasi) teng ekanligini anglash qiyin emas. Qiya kesim yuzachalaridagi normal kuchlanishlarning qiymati, а burchagi qanday boMishidan qat’iy nazar, bosh kuchlanishlar ст, va ct 2
qiy matlari orasida boMadi. Demak, Mor doirasi nuq taning kuchlanish holatini toMiq aks ettirar ekan. Agar a bur chagi ni - 90° dan + 90° gacha o‘zgartirib borsak, D va M nuq talari toMiq aylana chizadi. а = 0 boMganda D nuqtasi A nuqta- si bilan ustma-ust tushadi. Bu esa,