O 'z b e k ist o n respublikasi oliy va 0 ‘rta m a xsus t a ’lim vazirlig1

T
=3 deb o lsak ,
J \
Jo_
j = j
=1 va 
Xj
= 1 5 -3 = 4 5 т , 
X2=
X3=20m bo‘ladi. Tenglamaning o ‘ng
tomonidagi mikdorlarni aniqlash uchun asosiy sistemada tashqi kuchlardan 
eguvchi momentlar epyurasini quramiz (10.23-rasm, d).
со a
c o b
n
11 
II 
I)
Statik jihatdan 
*
va 
*
miqdorlami Mr° epyurasini yuk deb faraz
etsak, faraziy tayanch reaksiyalari deb qabul qilsa b o ‘ladi (10.23-rasm, e). 
U holda birinchi oraliq uchun
1 8 0 0 , .
10 + 15 
25 
со,a ,
10-10"
co, = 
— Ь = 2-Ю3 kH-H3 
a, = —
= j m ; - ^ - = - ^ - k H - m=;
ikkinchi oraliq uchun
2 
40 -103 
ox
,Q2 
соф2
2 0 -103
co
2
= - 1 0 0 - 2 0 = — - — x m2 ; 
a2 
=
b2
= 10m ; —^ 
—
3
—
m 2 >
uchinchi oraliqda:
momentlar epyurasining manfiy qismi uchun

---

3
р - я п ш
 
М
= 7 5 0 к Н т
Р ~ 8 0 к И
,
2 0 к Н / М
J l i l l l n i U J i Н
Jj J 
\
1
к;
и— 1 0
— 4-
г*----
1]=15т
а
j
2=
j
!,=20m
40
3
-------*
- 
I.,=20m
20
\_
2
co3I= - — -5 0 0 — = -
40 
10000 
, 
20 
1 40 
100
co3]b 3l _
5 0 -103
27
kH- m2
momentlar epyurasining musbat qismi uchun
1 
20 
2500 
, 
2 20 
40 

5000
с о ф , 
co-.fi,, 
co„b.
„ 
50 ■ 10J 
5000 
5000
----— _______ I L - i L - L . __ 32 32 — ----------------------1-------------- = ---------------- , TI
+ 
^ - -
t
kH- n r
27
27
V 3 
3! 
V 32
Momentlar epyurasi murakkab shaklga ega boMsa, uni oddiy shakllarga 
bo‘lib ishlash tavsiya etiladi.

---

2M, (45+20) + 20M , = - 6
1 0 0 0 0 , 
20000
-3 +
20M, + 2M 2 (20+20) = - 6
Tenglamalarni ixchamlaymiz:
7 
j
 
j
r
20000 T 
5 0 0 0 ^
3 
3
13 M , + 2 M 2 = - 6 0 0 0 1 
2 M .
+ 8M , = -6 0 0 0
b)
10.7. Uzluksiz balkalarni moment fokuslari usulida hisoblash
Oraliqlari soni uch va undan ortiq b o ‘lib, ayrim oraliqlari tashqi kuch­
lar bilan yuklangan b o ‘lsa, uzluksiz balkalarni m om ent fokuslari usulida 
hisoblash ancha qulay bo‘Iadi.
Bu usulni amalga oshirish uchun uch momentlar tenglam asidan foy- 
dalanib, eguvchi m oment epyurasini quramiz (10.24-rasm).
Bu ep y u ra aso sid a q u yidagi xulosalarni k e ltirish m um kin: yuk 
q o ‘yilmagan oraliqlarda eguvchi moment og‘ma chiziqlardan iborat bo‘Iib, 
balkaning o ‘qini kesib o‘tadi va nol nuqtalarini hosil qiladi. Bu nuqtalar 
m o m e n t f o k u s l a r i
deb ataladi.
Agar nol nuqtalar yuk qo‘yilgan oraliqqa nisbatan chap tomonda joylashgan 
bo‘lsa -