Страница | 5
Dag’al modda yacheykalari va
suyak ko’migi bo’shliqlarida-suyak
ko’migi,
medulla osseum
saqlanadi.
Qizil suyak ko’migi,
medulla osseum
rubra,
va sariq suyak ko’migi,
medulla osseumflava,
farqlanadi.
Qizil
suyak
ko’migi
yuqori
funksional
aktivlikka ega bolib qon
shakilli elementlarini ishlab chiqarish
xususiyatiga ega. Organism osib-
rivojlangan sari qizil suyak ko’migi
sariq suyak ko’migiga almashinib
boradi. Sariq suyak ko’migi past
aktivlikka ega bo’lib rezerv vazifasini
bajaradi,
lekin
belgilandan
sharoitlarda qizil suyak ko’migiga
aylanishi mumkin.
O’Q SKLET
SUYAKLARI OSSA
SKELETI AXIALIS
O’q sklet,
skleton axiale
, bosh
qutusi, umurtqa pog’onasi va
ko’krak qafasidan tashkil topgan.
Oxirgi
ikki qism gavdani hosil
qiladi.
GAVDA SUYAKLARI
Gavda
suyaklari,
ossa
trunci
,
umurtqa
pog’onasi,
columna
vertebralis
, va kokrak qavasi,
ossa
thoracis
, ni o’z ichiga oladi.
UMURTQA
POG’ONASI
Umurtqalar, vertebrae, 33-34 ta bo’lib. Bir
biriga ustma-ust
joylashib yagona -umurtqa
pog’omasi
columna vertebralis
ni hosil qiladi.
Umurtqa pog’onasida bo’yin
umurtqasi,
vertebrae cervicales
(7), ko’krak umurtqasi,
vertebrae thoracicae
(12), bel umurtqasi,
vertebrae lumbales
(5), dumg’aza,
os sacrum
(5),
va dum
, os coccyges
(4 yoki 5 ta) dan
tashkil topgan.
Kata odam umurtqa po’g’onasi sagittal
tekslikda to’rtta bukilma, curvaturae:bo’yin,
ko’krak, bel(qorin), va dumg’aza(chanoq) hosil
qiladi. Bu bukilmalarning bo’yin va bel qismi
oldinga yoysimon egilgan bo’lib (lordoz)
ko’krak va chanoq
qismi orqaga yoysimon
egilgandur(kifoz).
Hamma umurtqalar ikki gruppaga bo’linadi:
haqiyqiy va sohta. Birinchi gruppaga bo’yin,
kokrak, bel umurtqalari, ikkinchi gruppaga esa
dumg’aza va dum umurtqalari kiradi.
UMURTQALAR
Umurtqa, vertebrae, tana, yoy va o’simtalarga
ega. Umurtqa tenasi,
corpus vertebrae
(vertebralis), umurtqaning oldingi bo’rtib
chiqqan qismini hosil qiladi. Yuqorigi va pastki
qismidan u yuqori
va pastki umurtqalar bilan
aloqa qiluvchi yuzalar bilan chegaralangan
.
Umurtqa tasaida asosan uni orqa tomonida
ko’plab
oziqlantiruvchi teshiklar,
foramina
nutricia
- joylashgan bo’lib
bu teshik orqali
suyak to’qimasiga qon tomir va nerv tolalari
kiradi.
Umurtqa
tanasi
bir-biri
bilan
umurtqalararo dilsklar (tog’aylar) bilan nrikadi
va egiluvchan pog’ona-umurtqa
Dostları ilə paylaş: