Odam anatomiyasi

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
YUQORIGI TUGASH SUYAK 
LARINING KAMARI. (YELKA 
KAMARI) 
 Kurak 
Kurak,
scapula
, (ras. 128-130) – yassi suyak. 
Tananing orqa muskullari orasida II dan VII 
gacha bo’lgan qovurg’alar oralig’ini egallaydi.
Kurak uchburchak shaklida bo’lib, shunga 
ko’ra unda uchta tomon: yuqorigi, medial va 
lateral, va uchta burchak: yuqorigi pastki va 
lateral, farqlanadi. 
Kurakning yuqorigi tomoni, 
margo superior 
scapulae,
yupqalashgan, uning tashqi tomonida 
kurak o’ymasi, incisura scapulae, joylashan; 
qurutilmagan kurakda bu o’ymaning ustiga 
kurakning yuqorigi ko’ndalan boylami, 
lig. 
transversum scapulae superius,
tortilgan 
bo’lib, teshik hosil qiladi va bu teshikdan 
kurakusti nervi, 
n. suprascapularis,
o’tadi. 
Kurakni yuqorigi tomonining tashqi qirg’og’i 
tumshuqsimon o’simta, 
processus coracoideus,
ga o’tib ketadi. dastlab o’simta yuqoriga 
yo’naladi, oldinga vaozroqtashqariga egiladi. 

---

Страница | 71
Kurakning medial tomoni, 
margo medialis 
scapulae, 
yuqorigi tomondan ingichka va 
uzunroq. U umurtqa pog’onasiga qaragan va 
teri ostidan yaxshi paypaslanadi. 
Kurakning lateral tomoni, 
margo lateralis 
scapulae,
yo’g’onlashgan, muskul osti ( qo’ltiq 
osti) tomonga yo’nalgan. 
Yuqorigi 
burchak, 
angulus 
superior,
yumaloqlanga, yuqori va medial tomonga 
qaragaan. 
Pastki burchak, 
angulus inferior,
g’adir-
budur, yo’g’onlashgan va pastga qaragan. 
Lateral 
burchak, 
angulus 
lateralis,
yo’g’onlashgan. Uning tashqi yuzasida 
kengaygan, 
yelka 
suyagi 
boshchasining 
bo’g’im yuzasi bilan brikuvchi bo’g’im 
chuqurligi, 
cavitas glenoidalis,
joylashgan. 
Lateral burchak kurakning boshqa qiamlaridan 
ingichka – kurak bo’yinchasi, 
collum scapulae,
bilan ajiralib turadi.
Bo’yincha soxasida, bo’g’im chuqurligi 
yuqorigi qirg’og’ining tepasida – bo’g’imusti 
do’mboqchasi, 
tuberculum supraglenoidale,
bo’g’im chuqurligining pastida esa – 
bo’g’imosti 
do’mboqchasi, 
tuberculum 
infraglenoidale,
joylashadi (bu yerlardan 
muskullar boshlanadi). 
Qovurg’a yuzasi (oldingi yuza
), facies costalis 
(anterior)
botiq, kurakosti chuqurchasi, 
fossa 
subscapularis
, nomini olgan. 
Orqa yuza, facies posterior, kurak qirrasi, 
bilan ikki qismga bo’linadi: ulardan biri, kichik, 
qirraning yuqorisida joylashgan va qirrausti 
chuqurcahsi, 
fossa supraspinata,
boshqasi, 
katta, kurakning orqa yuzasining qolgan 
qismini egallaydi – bu qirraosti chuqurcahsi, 
fossa 
infraspinata,
deb 
ataladi: 
bu 
chuqurchalardan muskullar boshlanadi. 
Kurak qirrasi, 
spina scapulae,
yaxshi 
rivojlangan qirra bo’lib, kurak orqa yuzasining 
medial tomonidan lateral burchakka tomon 
kesib otadi. 
Kurak qirrasining lateral bo’lagi kuchli 
rivojlangan bo’lib akromoin burchagi, angulus 
acromialis, ni hosil qilib akromion o’sig’i, 
processus acromialis,
ga o’tadi. Akromion 
o’sig’I, tashqari va ozgina oldinga yo’nalgan 
bo’lib, o’zining oldingi yuzasida o’mrov bilan 
brikish uchun akromionning bo’g’im yuzasi, 
facies articularis acromialis
, ni saqlaydi. 
O’mrov 
O’mrov, 
clavicula
(ras. 131 – 133; ras. 127, 
136), - katta bo’magan S simon suyak. Unda 
tana, 
corpus claviculae,
va ikki uchi: tosh 
dastasiga qaragan, to’sh, va akromion bilan 
brikuvchi, akromion.