Odam va uning salomatligi 8 B. Aminov, T. Tilavov, O. Mavlonov

31- rasm.
Odam tanasida qon
aylanishining umumiy
sxemasi:
1
— bosh va bo‘yin qon to-
mirlari; 
2
— qo‘l tomirlari;
3
— aorta; 
4
— o‘pka venalari;
5
— o‘pka tomirlari; 
6
— me’da
tomirlari; 
7
— taloq tomirlari;
8
— ichak tomirlari; 
9
— oyoq
tomirlari;
 10
— buyrak tomir-
lari; 
11
— jigar tomirlari;
12
— pastki kovak vena; 
13
—
yurakning chap qorinchasi;
14
— yurakning o‘ng qorin-
chasi; 
15
— yurakning o‘ng
bo‘lmachasi; 
16
— yurakning
chap bo‘lmachasi; 
17
— o‘pka
arteriyasi; 
18
— yuqori kovak
vena. 
Izoh:
qizil rang — arteriya
qoni; ko‘k rang — vena qoni;
to‘q qizil rang — aralash qon
(ko‘proq arteriya qoni).

---

47
Taloqda 
limfotsitlar
hosil bo‘la-
di va ular limfa tomirlariga chiqarib
turiladi. Limfotsitlar odam orga-
nizmining immunitet xususiyatini
ta’minlashda ishtirok etadi. Demak,
taloq organizmni yuqumli kasal-
liklardan himoya qilish (immunitet)
vazifasini bajarishda ishtirok etadi.
Bundan tashqari, taloqda qonning
ortiqcha qismi zaxira holda to‘planadi,
ya’ni u 
qon deposi
vazifasini bajaradi.
Shu bilan birga, taloqda qonning
yashash muddatini o‘tagan shaklli
elementlari (eritrotsitlar va leyko-
tsitlar) parchalanadi.
Jismoniy mehnat va sport bilan
shug‘ullanganda taloqda limfotsitlar
hosil bo‘lishi ko‘payadi. Demak,
bunda odam organizmining yuqumli
kasalliklardan himoyalanish qobili-
yati (immunitet) kuchayadi.