Oitsning ma’nosi – Orttirilgan Immunitet Tanqisligi Sindromi. Bu dahshatli va bedavo kasallik hozirgi zamonning “vabosi” deb yuritiladi

OITSning ma’nosi – Orttirilgan Immunitet Tanqisligi Sindromi. Bu dahshatli va bedavo kasallik hozirgi zamonning “vabosi” deb yuritiladi.

• OITSning ma’nosi – Orttirilgan Immunitet Tanqisligi Sindromi. Bu dahshatli va bedavo kasallik hozirgi zamonning “vabosi” deb yuritiladi.

• OITS virusi ilk bor Afrika qit’asida XX asrning boshlarida aniqlangan. OITSni fransuz olimi Lyuk Montante va amerikalik olim Robert Gallolar kashf etgan OITV virusi keltirib chiqarishi isbotlangan.

• OITV – bu OITS kasalligini qo’zg’atuvchi virus bo’lib, u jarayonning boshlang’ich bosqichidir. Bu virus odam immuniteti tizimini zaiflashtiradi va oxir oqibatda organizm oddiy yallig’lanish kasalliklarida ham himoyalana olmaydigan, chidamsiz bo’lib qoladi. Bu kasallikning davosi topilmagan, oxiri fojeali o’lim bilan yakunlanadi.

OITV kasalligining so’nggi davri virus tushgan vaqtdan boshlab, organizm o’z-o’zini himoya qila olmasligigacha 1-5 yil o’tishi mumkin. Mana shundan keyingina odam hayotini xavf ostida qoldiradigan OITS bosqichi boshlanayotgan bo’ladi. Boshlanayotganda odam buni sezmaydi, o’zini yaxshi his qiladi va hattoki OITS virusini yuqtirganidan shubha ham qilmaydi. OITV infeksiyasi OITS bosqichiga o’tishi uchun 10 yil ham ketishi mumkin.

• OITV kasalligining so’nggi davri virus tushgan vaqtdan boshlab, organizm o’z-o’zini himoya qila olmasligigacha 1-5 yil o’tishi mumkin. Mana shundan keyingina odam hayotini xavf ostida qoldiradigan OITS bosqichi boshlanayotgan bo’ladi. Boshlanayotganda odam buni sezmaydi, o’zini yaxshi his qiladi va hattoki OITS virusini yuqtirganidan shubha ham qilmaydi. OITV infeksiyasi OITS bosqichiga o’tishi uchun 10 yil ham ketishi mumkin.

OIV yuqqandan so'ng, OITS kasalligining belgilari kishining yashash sharoiti va immunitetiga qarab, 3 - 5 yil, ba'zida undan ham ko'proq vaqt o'tgach namoyon bo'ladi. OIV yuqqan vujudda har xilhujayralarga, ko'proq CD4+T qon hujayralariga yerlashib ko'payadi. Zarar ko'rgan CD4+T hujayralari kamayib borib immunitet o'z kuchini yo'qota boshlaydi. OITSga chalingan kishining, odatta oddiygina bir nechakunda kelib kechadigan kasalliklarining muddati anchagina uzayadi, tuzalishi qiyinlashadi. Limfa bezlarida kattalashish, og'iz va terida takror-takror uchuq, yara toshishi, dog'lar paydo bo'lishi ko'riladi. Bemor, kechalari terlashga, isitmasi chiqishga, ozishga boshlaydi. Bir insonda ushbu belgilarda bir nechtasi paydo bo'lsa, o'sha insonning OITS bo'lgan bo'lish ehtimoli bo'ladi. Kaposi Sarkomasi va limfa kasalliklari bo'lsa OIV ning belgilar bo'lishi mumkin. Buni aniqlash uchun anti-OIV testi qilinadi.

• OIV yuqqandan so'ng, OITS kasalligining belgilari kishining yashash sharoiti va immunitetiga qarab, 3 - 5 yil, ba'zida undan ham ko'proq vaqt o'tgach namoyon bo'ladi. OIV yuqqan vujudda har xilhujayralarga, ko'proq CD4+T qon hujayralariga yerlashib ko'payadi. Zarar ko'rgan CD4+T hujayralari kamayib borib immunitet o'z kuchini yo'qota boshlaydi. OITSga chalingan kishining, odatta oddiygina bir nechakunda kelib kechadigan kasalliklarining muddati anchagina uzayadi, tuzalishi qiyinlashadi. Limfa bezlarida kattalashish, og'iz va terida takror-takror uchuq, yara toshishi, dog'lar paydo bo'lishi ko'riladi. Bemor, kechalari terlashga, isitmasi chiqishga, ozishga boshlaydi. Bir insonda ushbu belgilarda bir nechtasi paydo bo'lsa, o'sha insonning OITS bo'lgan bo'lish ehtimoli bo'ladi. Kaposi Sarkomasi va limfa kasalliklari bo'lsa OIV ning belgilar bo'lishi mumkin. Buni aniqlash uchun anti-OIV testi qilinadi.

OITS aniqlangan dastlabki davrlarda ushbu kasallik asosan aholining havfli guruhiga kiruvchi qatlam – giyohvandlar, axloqsiz shaxslar, tug’ma gemofiliya bilan kasallanganlarda keng tarqalgan.

• OITS aniqlangan dastlabki davrlarda ushbu kasallik asosan aholining havfli guruhiga kiruvchi qatlam – giyohvandlar, axloqsiz shaxslar, tug’ma gemofiliya bilan kasallanganlarda keng tarqalgan.

• Biroq hozirgi vaqtda BSST ma’lumotiga ko’ra OITS virusi epidemiyasi aholining asosiy qatlamida ham kengaymoqda.

• OITS virusi chidamsiz bo’lib, suvda 10 daqiqa qaynatish davomida halok bo’ladi. Maxsus dezinfeksiya vositalaridan ham foydalanish mumkin. Spirt OITVni o’ldirmaydi.

zararlangan qon sog’lom odamga quyilganda;

• zararlangan qon sog’lom odamga quyilganda;

• kasallangan onadan bolaga homiladorlik, tug’ruq vaqtida va ko’krak sutidan boqilganda;

• zararlangan shprislardan foydalanilganda.

Stomatologiya, sartaroshxona, go’zallik salonlari (manikyur, pedikyur va tatuaj xonalari)da OITS virusini yuqtirish xavfi katta.

• Stomatologiya, sartaroshxona, go’zallik salonlari (manikyur, pedikyur va tatuaj xonalari)da OITS virusini yuqtirish xavfi katta.

• OITV hozirgi davrda judayam yahshi o’rganilgan hisoblanadi.

Hattoki hozirgi davrda agar OITV yuqqanligiga shubqa qilsak uni o’sishini to’htatib qo’yadigan dori vositalari ham bor.

• Hattoki hozirgi davrda agar OITV yuqqanligiga shubqa qilsak uni o’sishini to’htatib qo’yadigan dori vositalari ham bor.

JINSIY

• JINSIY

• QON orqali

• Onadan bolaga

 

•  

• Suvga tushgan Virus ber necha daqiqada o’lib ketadi, lekin zararlangan teri orqali uni yuqtirib olish mumkin.

Bazida hech qachon shubhali kontaktda bo’lmaganlarda ham OITS analizi salbiy chiqishi mumkin, shuning uchun bu analizni qayta topshirish kerak bo’ladi…..

• Bazida hech qachon shubhali kontaktda bo’lmaganlarda ham OITS analizi salbiy chiqishi mumkin, shuning uchun bu analizni qayta topshirish kerak bo’ladi…..

 

•  

Qo’l bilan yoki quchoqlashib ko’rishganda;

• Qo’l bilan yoki quchoqlashib ko’rishganda;

• Aksirganda, yo’talganda;

• Basseynda cho’milganda;

• Umumiy idishdan, telefondan va umumiy hojatxonadan foydalanganda;

• Hasharotlar chaqqanda.

АFRIKADA - 46,5 %,

• АFRIKADA - 46,5 %,

• AMERIKADA - 33,0 %,

• YEVROPADA - 10,5 %,

• ROSSIYADA - 6,0 %

• ОSIYODA - 3,5 %,

• ОKEANIYADA - 0,5 % ro’yxatga olingan.

• OITS bilan kasallanganlar orasida 15 yoshgacha bo’lgan bolalar sonining ko’pligi achinarli holdir.

Hozirgi vaqtda OITS virusi bilan kasallanganlar 30 mln.dan ortiq, kasallikdan vafot etganlar soni esa 6 mln.ni tashkil etadi.

• Hozirgi vaqtda OITS virusi bilan kasallanganlar 30 mln.dan ortiq, kasallikdan vafot etganlar soni esa 6 mln.ni tashkil etadi.

Eng asosiy shart – SOG’LOM TURMUSH TARZI VA NAMUNALI XULQ-ATVOR!

• Eng asosiy shart – SOG’LOM TURMUSH TARZI VA NAMUNALI XULQ-ATVOR!

• axloq-odob qoidalariga rioya etish;

• zararli odatlarga berilmaslik;

• oilani, oilaviy munosabatlarni qadrlash;

• faqat sterillangan asboblardan, yangi 1 martalik shpris, sistemalardan foydalanish;

• qon quydirishda donor qonni OITSga tekshirtirish.

OITS nafaqat shifokorlar va sog’liqni saqlash xodimlari muammosi, balki ko’pgina soha olimlari, davlat arboblari, iqtisodchilar, yuristlar va sotsiologlar muammosi hamdir.

• OITS nafaqat shifokorlar va sog’liqni saqlash xodimlari muammosi, balki ko’pgina soha olimlari, davlat arboblari, iqtisodchilar, yuristlar va sotsiologlar muammosi hamdir.

• Har bir inson o’zi va atrofdagilar uchun ham OITS tarqalishining oldini olish maqsadida bu kasallik haqida bilishi hamda ehtiyotkorlik choralarini qollashi lozim.

Hozirgi kunda respublikamizda OITS ga qarshi kurashish maqsadida 15 ta OITS markazlari, 100 dan ortiq diagnostika laboratoriyalari, 220 dan ortiq “Ishonch xona”lari faoliyat ko’rsatmoqda.

• Hozirgi kunda respublikamizda OITS ga qarshi kurashish maqsadida 15 ta OITS markazlari, 100 dan ortiq diagnostika laboratoriyalari, 220 dan ortiq “Ishonch xona”lari faoliyat ko’rsatmoqda.

Har bir inson yoshi, jinsi, yashash joyi, ijtimoiy kelib chiqishi yoki boshqa xususiyat va omillaridan qat’iy nazar OITS virusini yuqtirishi mumkin. Bularning barchasi insonning o’ziga, xulqiga bog’liq!

• Har bir inson yoshi, jinsi, yashash joyi, ijtimoiy kelib chiqishi yoki boshqa xususiyat va omillaridan qat’iy nazar OITS virusini yuqtirishi mumkin. Bularning barchasi insonning o’ziga, xulqiga bog’liq!