Ona tili praktikumi fanidan test topshiriqlari Agar tovush bir paytning o’zida ikki XIL talafuz qilinsa u …

139. bilmaganday so’zada urg’u qaysi bo’g’inga tushgan.
C) uchinchi


140. Urg’u ma’no farqlash vazifasini bajaruvchi so’zlarni aniqlang.
1) toza 2) yangi 3) kuchukcha 4) tort
C) 1,2,3


1411. Ikkinchi bo’g’inga urg’u tushuvchi so’zni ko’rsating.
A) allaqaysi


142. Qaysi qatorda urg’u ikkinchi bo’g’inga tushadi.
B) albatta, shamolday, hamisha


143. Bo’g’inga bexato ko’chirilgan so’zni aniqlang.
A) pe-shayvon

144. 1. Ulkan hirmon uygan shu qo’llar. 2. Har bandani tangri o’zi qo’llar. 3. Onamgina yo’limga intizor. 4. Onaginam, bu kunlarga yetganlar bor.

Urg’u to’g’ri qo’yilgan javobri ko’rsating.
A) 1-ikkinchi bo’g’inga, 2-birinchi bo’g’inga, 3-ikkinchi bo’g’inga, 4-to’rtinch bo’g’inga
145. Urg’u orqali ma’no farqlanadigan qatorni ko’rsating.
A) bo’zlar, tuzlar, qoplar


146. Ikkinchi bo’g’nida u tovushi yozilishi kerak bo’lgan so’zlar qatorini ko’rsating.
D) mushk.. l, mug..z


147. Qanday birlik so’zning fonetik tarkibini uyushtirish vazifasini bajaradi?
B) urg’u


148. So’z urg’usi olma va gullar so’zlarining birinchi bo’g’iniga tushsa qanday mano anglatadi?
C) olma-bo’lishsizlik (fe’l); gullar-gullashi mumkin bo’lgan (fe’l)
149. Qaysi so’zlarda urg’u oxirgi bo’g’inga tushadi?
B) kinoda, biotok
150. Zilday zamin darz ketibdi, qilday maysa dastidan.
Urg’u oxirgi bo’g’inga tushmaydigan so’zlar soni?
C) 2 ta D) 3 ta
151. Umumiy fonetikaning o‘rganish obyekti......
Nuqtalar o‘rniga kerakli so‘zni qo‘ying
*A) Nutq tovushlari, ularning turlari, o‘zgarishlari

152. Sanskrit tili haqidagi to‘g‘ri javobni aniqlang?

*D) qadimgi hind adabiy tili

153.Falsafa va fanda ilmiy bilishning ikki bosqichi farqlanadi: …

*A) fahmiy, nazariy

154. Abu Nasr Forobiy qaysi ilmni “tabiatdan yuqori turgan ilm – metafizika”, u barcha ilmlarning yakuni va oxiri, undan so‘ng biror narsani tekshirishga zarurat qolmaydi, deb ta’riflaydi?

*B) Ilohiyot ilmi

155.«Tabiat va jamiyatning taraqqiyot qonuniyatlarini ochib beruvchi hamda atrofdagi muhitga ta’sir ko‘rsatuvchi bilimlar sistemasi». O‘zbek tilining izohli lug‘atidan keltirilgan izohda qaysi tushuncha ma’nosi aks etgan?

*B) fan

156.Til qanday hodisa?

*C) ijtimoiy

157.Tillardagi differensiatsiya hodisasi bu ...

*A) dialektlar sonining ko‘payishi va yangi-yangi tillarning vujudga kelishi

158.Sun’iy tillar berilgan javobni topin D.

*C) esperanto

159.Tushuncha ifoda etuvchi so‘zlar qaysi qatorda berilgan?

*A) meva, daraxt, dars, dala

160. … faollashgan, bevosita yuzaga chiqqan til sanaladi.

*D) nutq

161.Yevropa mustamlakachilarining afrikaliklar, Sharq mamlakatlari xalqlari va Amerika hindulari bilan muloqoti natijasida mahalliy aholi tillariga Yevropa tillari (fransuz, ingliz, portugal) xususiyatlarining singishidan hosil bo‘lgan tillar qanday tillar?

*B) kreol tillar

162.Yevropa tillari bilan mahalliy tillarning aralashuvidan yuzaga kelib, lekin so‘zlashadigan jamiyat yo‘q bo‘lgan, port shaharlarida ikkinchi til sifatida faydalaniladigan til bu ....

*C) pijin tillar

163. O‘roq (ot) – qo‘rqoq (sifat), tepki (ot) – kechki (sifat) leksemalaridagi qo‘shimchalarni shakl va ma'no munosabatiga ko‘ra qanday qo‘shimchalar deb ataymiz?

*A) omonim qo‘shimchalar

164. Berilgan sinonimlardan bosh so‘zni aniqlan D.

*B) qaramoq

165. Paronim leksemalarni toping.

*D) otalik – otaliq

166. Ushbu leksemalarning qaysi birida ­-ma qo‘shimchasi omonimik holatda qo‘llanishi mumkin?

1) qotishma; 2) moslama; 3) qazilma; 4) burama
*A) 2, 4

167. So‘z ma'nosi ko‘chishining qaysi turida ko‘chma ma'nodagi so‘z ko‘pincha qo‘shtirnoqqa olinadi?

*B) kinoyada

168. O‘rinsiz – noo‘rin, g‘ayratli – serg‘ayrat leksemalaridagi qo‘shimchalarni qanday qo‘shimchalar deb ataymiz?

*C) sinonim qo‘shimchalar

169. O‘zaro sinonim bo‘lgan quyidagi leksemalardan qaysi biri yaqin leksemasi bilan sinonim bo‘la oladi?

*A) tez
170. Daryoning cheti: chet mamlakat: chetdan tomosha qilib turmoq kabi birikmalardagi chet leksemasi ma'no munosabatiga ko‘ra qanday leksema hisoblanadi?
*D) ko‘p ma'noli so‘z

171. O‘zaro sinonim bo‘lmagan leksemalardan hosil bo‘lgan juft leksemani topin D.

* A) ur–yiqit

172. Distributsiya nima?

*A) lisoniy birliklarning uchrashi, qo‘llanishi mumkin bo‘lgan jamiki qurshovi

173. Mahmud az Zamahshariyning Qur’on tafsiriga bag‘ishlagan asari qaysi?

*B) «Al-kashshof»

174. Komponent tahlil metodining vazifasi nimadan iborat?

*C) so‘z ma’nosini tarkibiy qismlarga – komponentlarga ajratish va ularni har tomonlama o‘rganish

175. Nahv termini arab tilshunosligining qaysi sohasini anglatadi?

*A) sintaksisni

176. Mirzo Mehdixonning tilga oid asari qaysi?

*C) «Sangloh»

177. Komparativistika nima?

*D) qiyosiy-tarixiy tilshunoslik

178. Naturalizm tilga qanday hodisa sifatida qaradi?

*A) biologik hodisa

179. Til, asosan, qanday vazifani bajaradi?

*C) kommunikativ vazifani

180. Nutq nima?

*A) tildan fikr almashuv maqsadida foydalanish jarayoni

181. Tarkibida haydash-chaqirish (buyruq-xitob) undovi bo'lgan gapni aniqlang.

*C) «Chu» deb otini savaladi.
182. Qaysi gapda modal so'z bor?
*B) Balki uning kimligini aftidan bilsa bo'lar.

183. So‘z birikmalari tarkibida so‘zlarni bir-biriga bog‘lashga xizmat qiluvchi birliklarni aniqlang

A) *Kelishik egalik shakli, ko‘makchi

184. Anhor bo‘yidagi hovlilarning ochiq eshiklaridan ozoda supalar, sadarayhon, nomozshom gullar ko‘rindi. Berilgan gap qaysi qatorda so‘z birikmalariga to‘g‘ri ajratilgan?

D) *ozoda supalar, anhor bo‘yidagi hovli, ochiq eshiklar

185. Uch kundan beri shimoldan esgan mayin shamol birikmasini nechta so‘z birikmasiga ajratish mumkin?

D) *5 ta

186. Tillardagi differensiatsiya hodisasi bu ...

A) *dialektlar sonining ko'payishi va yangi-yangi tillarning vujudga kelishi


187. idrok; 2) terak; 3) ishtirok; 4) chok; 5) bolalik.
Berilgan ushbu so‘zlarning qaysi biriga egalik qo‘shimchasi qo‘shilganda, asos qismda fonetik o‘zgarish bo‘ladi?
A) 2, 5


188. Lug’aviy birliklarning semantik tuzilishi, shakl va ma’no munosabatiga ko’ra turlarini o’rganuvchi tilshunoslik bo’limi qaysi?
A) *Leksikologiya

189. Olmoshlarning qaysi turi turlanganda tovush ortishi yoki tushishini kuzatish mumkin?

*B) ko'rsatish, kishilik olmoshida

190. Sistema nima?

*A) qismlardan iborat butunlik

191. Til birliklari qaysilar?

*D) fonema, morfema, leksema, qolip

192. Nutq birliklari to‘liq berilgan qatorni aniqlang?

*C) tovush, so‘z, so‘z birikmasi, gap

193. Tillarni kelib chiqishiga ko‘ra tasnif qilish qanday ataladi?

*D) geneologik tasnif

194. Paralingvistika nimani o‘rganadi?

*A) tilshunoslikning aloqa-aralashuv jarayonidagi imo-ishora, mimika, nutq vaziyati kabi omillarni

195. Iyerarxik munosabat nima?

*A) til birliklarining murakkablashish (pog‘onaviy) munosabati

196. Paradigmatik munosabat qanday munosabat?

*D) bir paradigmaga birlashuvchi til birliklarining o‘zaro munosabati

197. Sintagmatik munosabat qanday munosabat?

B)* til birliklarining ketma-ket (yonma – yon) joylashishi
198.Hali voqelanmagan imkoniyat tarzidagi, ma’lum jamiyat a’zolari uchun barobar xizmat qiluvchi ijtimoiy-ruhiy aloqa vositasi …dir.
*A) til

199.Til va nutq birliklari to‘g‘ri zidlanishini aniqlang.

*C) umumiylik – xususiylik, imkoniyat – voqelik, mohiyat – hodisa

200.Til va nutq dixotomiyasi deganda nima tushuniladi?

*D) til va nutq farqlanishi