Ona tili ta’limida mumtoz matnlar ustida ishlash bekmurodova Dilrabo Botirovna

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
№4 2022 
53 
adabiyot fanlarini o‘quvchiga o‘rgatishdan maqsad ularning og‘zaki va yozma nutqini 
o‘stirishdir.[1,25] 
Adabiy matnlar har doim til darslari uchun muhim material manbai bo‘lib 
kelgan, chunki ular haqiqiy kontekstlarda tillardan keng foydalanishni namoyish 
etadi. Ta'kidlash joizki, badiiy matnlar tilni o‘qitishning sinfda va darsdan tashqari 
mashg‘ulotlari uchun asosiy o‘quv materiallarini to‘ldirish uchun qimmatli manbaa 
sifatida ko‘rib chiqilgan. Til o‘rgatishda adabiyotdan foydalanishga bo‘lgan qiziqish 
uchta o‘zaro bog‘liq elementda yotadi: haqiqiylik, madaniyat va shaxsiy o‘sish 
[2,49]. Birinchidan, badiiy matnlar tilni rivojlantirish va o‘qitish jarayonini 
rag‘batlantirishda axborot materiallaridan ko‘ra foydali bo‘lishi mumkin, chunki ular 
yangi tilni qayta ishlash uchun haqiqiy kontekstni ta'minlaydi. Grammatik tuzilmalar 
va so‘z birikmalarining haqiqiy misollarini o‘z ichiga olgan badiiy matnlar 
o‘quvchilarning barcha til ko‘nikmalarini yaxshilaydi. Ikkinchidan, tilni o‘rgatishda 
adabiyotdan foydalanish, til haqida madaniy ma'lumot berishning afzalliklariga ega. 
Badiiy matnlar chet tilini o‘rganuvchilarning mamlakat va ularning tili 
o‘rganilayotgan odamlar haqidagi tasavvurini oshiradi. Nihoyat, adabiyot 
o‘quvchilarga boshqa madaniyatlar, jamiyatlar va mafkuralarni tushunishga va 
qadrlashga imkon berganligi sababli, u shaxsiy o‘sish va intellektual rivojlanishni 
rag‘batlantiradi. Boshqa tomondan, yuqori texnologiyalarning yuksalishi va fizika, 
kimyo va biologiya kabi ilmiy fanlarning ahamiyati ingliz tilini tez-tez o‘quvchining 
ilmiy, ibratli kitoblarni o‘qish qobiliyatiga xizmat qilish uchun o‘qitilishini anglatadi. 
Ingliz Ingliz tili faqat boshqa fanlarni tushunish uchun funktsional vosita sifatida 
qabul qilinadi. Bir muncha vaqt yangi kommunikativ yondashuv adabiyotni e'tiborsiz 
qoldirdi. Asosiy e'tibor pragmatik, samarali muloqotga qaratildi.[3,33] Adabiyot 
ahamiyatsizdek tuyuldi. Aksariyat talabalar (va ko‘plab ingliz tili o‘qituvchilari) 
she'rlar, hikoyalar va spektakllarning ingliz tilida kommunikativ kompetentsiyani 
rivojlantirishga yo‘naltirilgan sinflarda joyi kam yoki umuman yo‘qligiga 
ishonishgan.