Operatsion tizimlar fayl tizimi, tuzilishi va tashkil etilishi

Montaj qilish

Umuman olganda, hisoblash tizimida bir nechta disk qurilmalari bo‘lishi mumkin. Hatto oddiy shaxsiy kompyuterda odatda bitta qattiq disk, bitta disket va CD diskovod mavjud. Kuchli kompyuterlar, qoida tariqasida, ko‘plab disk to‘plamlari bilan jihozlangan, ularda disk paketlari o‘rnatilgan. Bundan tashqari, operatsion tizimdan foydalanadigan bitta fizik qurilma ham bir nechta mantiqiy qurilmalar ko‘rinishida taqdim

qilinishi mumkin, xususan, disk maydonini bo‘limlarga bo‘lish orqali. Savol tug‘iladi, bir nechta tashqi xotira qurilmalari bo‘lgan tizimda fayllarni saqlashni qanday tashkil qilish kerak?

• 
  katalog
  

• 
  oddiy fayl
  

• 
  maxsus qurilma fayli
  

5.5- rasm. Montaj qilishdan oldingi 2 fayl tizimi

5.6- rasm. Montajdan keyingi umumiy fayl tizimi

Birinchiyechimshundaki, harbirqurilmadaalohidafayltizimi, ya’niushbuqurilmadajoylashganfayllarmavjud; ularboshqaqurilmalardagikatalogdaraxtlaribilanhechqandaybog‘liqbo‘l magankatalogdaraxtitomonidantasvirlangan. Bunday holda, faylni noyob identifikatsiyalash uchun foydalanuvchi aralash ramziy fayl nomi bilan birga mantiqiy qurilmaning identifikatorini ko‘rsatishi kerak. Fayl tizimlarining bunday avtonom mavjudligiga misol operatsion tizimdir. MS-DOS da to‘liq fayl nomi mantiqiy diskning harf identifikatorini o‘z ichiga olgan. Shunday qilib, A diskida joylashgan faylga kirishda foydalanuvchi ushbu diskning nomini ko‘rsatishi kerak: A:\privat\letter\uni\letl.doc1. Boshqa variant - bu faylni saqlashni tashkil qilish, bunda foydalanuvchiga turli xil qurilmalarda joylashgan fayl tizimlarini yagona katalog daraxti tomonidan tasvirlangan yagona fayl tizimiga birlashtirish imkoniyati beriladi. Bunday operatsiya montaj qilish deb ataladi.
Ushbu operatsiya Unix operatsion tizimi misolida qanday amalga oshirilishini ko‘rib chiqamiz. OT tizimdagi barcha mantiqiy disk qurilmalari orasidan tizim qurilmasi deb nomlangan bitta qurilmani ajratadi. Turli xil mantiqiy disklarda ikkita fayl tizimlari bo‘lsin, disklardan biri tizim diskidir (5.5- rasm). Tizim diskida
joylashgan fayl tizimiga ildiz (root) deb belgilanadi. Ildiz ko‘rinishga ega fayl tizimi bilan fayl ierarxiyasini bog‘lash uchun ba’zi mavjud kataloglar tanlanadi, bizning misolimizda bu “man” katalogi. Tanlanilgan “man” katalogini montaj qilingandan so‘ng, ikkinchi fayl tizimi katalog ildizi bo‘lib qoladi. Ushbu katalog orqali umumiy daraxtga daraxt osti sifatida bog‘lanib fayl tizimiga montaj qilinadi (5.6- rasm). Umumiy fayl tizimini montaj qilingandan so‘ng, foydalanuvchi uchun ildiz va montaj qilingan fayl tizimlari o‘rtasida mantiqiy farq bo‘lmaydi, xususan, fayl nomlari xuddi tizim boshidan birlashtirilgandek amalga oshiriladi.