Operatsion muhit - amaliy dasturlarni ishlab chiqish va ular bajarilishini taʼminlaydigan vositalar majmuasi. Operatsion MUHIT Operatsion tizim Dasturiy ta’minot Amaliy dasturlar interfeyslari Tarmoq xizmatlari Ma’lumotlar bazalari Dasturlash tillari
Operatsion tizim haqida tushuncha
Operatsion tizim - kompyuter resurslarini, maʼlumotlarni muvofiqlashtiradigan va boshqaradigan dasturiy taʼminotning asosiy qismi yoki, dasturlarning bajarilishini boshqaradigan va tizimning resurslarini taqsimlash, rejalashtirish, kirish- chiqishni va maʼlumotlarni boshqararish kabi vazifalarni taʼminlaydigan dasturiy vosita. Аsosan operatsion tizimlar koʼproq dasturiy boʼlsalar ham, biroq, qisman apparat vositalarida ham qoʼllanishi mumkin. Qisqacha qilib aytganda Operatsion tizim foydalanuvchi va qurilma oʼrtasidagi muloqotni taʼminlab beradigan vositadir.
Operatsion tizimning asosiy vazifalari
tizimini boshqarish Fayl oʼzgartish, (yozish, fayllardan nusxa koʼchirish, erkin foydalanishni nazorat qilish); Dasturlar bajarilishini boshqarish (protsessor vaqtini taqsimlash, dasturlarni diskdan tezkor xotiraga yuklash, yashirin xavfli taʼsirni tutib olish va boshqalar); Xotirani boshqarish (keshlash, taqsimlash, maʼlumotlar butligi nazorati va boshqalar); Foydalanuvchi bilan (klaviaturadan, sichqonchadan muloqot buyruq- larni oʼqish, axborotni ekranga, printerga chiqarish va boshqalar);
Operatsion tizim klassifikatsiyasi
Bir vaqtda foydalanuvchilar soni boʼyicha: bir foydalanuvchi,
koʼp foydalanuvchi;
Bir vaqtda tizim boshqaruvi ostida bajariladigan jarayonlar
boʼyicha: bir vazifali, koʼp vazifali;
Protsessorlarni qoʼllash soni boʼyicha: bir protsessorli,
koʼpprotsessorli;
OT razryadliligi boʼyicha: 8-razryadli, 16-razryadli, 32- razryadli, 64-razryadli;
Interfeysa tipi boʼyicha: buyruqli (matnli)
va obʼektga
yoʼnalganligi (grafik);
EXMga foydalanuvchining dostup tipi boʼyicha: paketni qayta ishlash, vaqtni taqsimlash, real vaqtdp bajarilishi;
Resurslarni ishlatish tipi boʼyicha: tizimli, lokal.