Optik analiz usullari va turlari

6. Absorbsion – moddalarning elektromagnit nurlarni tanlab yutishiga asoslangan, bo’lib yorug’lik nuri yutilishining asosiy qonuniga bo’ysunadi.

Burger –Lamber –Ber qonuni

• 
  Moddaning bir hil qalinlikka ega bo’lgan bir jinsli qatlamlari unga tushayotgan yorug’lik energiyasini teng ulushlarda yutadi.
  
• 
  Eritmaning optik zichligi (A) bilan yutuvchi qatlam qalinligi orasidagi bog’lanish Buger (1729 y) va Lambert (1760 y) tomonidan o’rganilgan bo’lib, quyidagicha ifodalanadi:
  
• 
  A = R * l
  
• 
  R - proporcionallik koefficienti;
  
• 
  l - eritma qavatining qalinligi, ya`ni kyuvetaning o’lchami (sm).
  

Buger - Lambert va Ber қonunlarini umumlashtirib, ёruғlik yutilishining asosiy қonuni formulasiga ega bўlamiz:

Buger - Lambert va Ber қonunlarini umumlashtirib, ёruғlik yutilishining asosiy қonuni formulasiga ega bўlamiz:

• 
  A = ε C l yoki T = 10 -ε λС l
  
• 
  -lgT = ε C l
  

ya`ni, eritmaning optik zichligi aniқlanuvchi moddaning molyar nur yutilishining molyar sўndirish koefficienti (ε) ga, koncentraciyasiga (C, mol/l) va yutuvchi қatlam қalinligi (l,sm) ga tўғri proporcional.

Molekulyar va atom spektroskopiya usullari

Atom spektroskopiyasi - bu atomlar yutadigan va chiqaradigan elektromagnit nurlanishni o'rganishni anglatadi. Kimyoviy elementlar o'ziga xos spektrlarga ega bo'lganligi sababli, biz ushbu texnikadan foydalanib, namunadagi elementlarning tarkibini tahlil qilishimiz mumkin.

Elektronlar atomning ma'lum energiya darajalarida bo'ladi. Biz bu energiya darajasini atom orbitallari deb ataymiz. Bu energiya darajalari doimiy emas, balki miqdoriy hisoblanadi. Atom orbitallaridagi elektronlar o'zlarida bor energiyani yutish yoki bo'shatish orqali bir darajadan ikkinchisiga o'tishi mumkin. Shu bilan birga, elektron yutadigan yoki chiqaradigan energiya ikki energiya darajasi o'rtasidagi farqga teng bo'lishi kerak (ular o'rtasida elektron harakatlanadi).