O‘qitish materiallar I to‘plami shaxsiy kompyuter arxitekturasi va jihozlariga texnik xizmat ko

Nazorat savollari 
1.
Kompyuterning haftalik parvarishi 
2.
Qattiq disklarni va antivirusni tekshirish 
3.
Kompyuterdan uzoq foydalanish uchun parvarish bosqichlari 
Foydalanilgan adabiyotlar
1.
R.N.Usmonov, F.A. Raxmatov, B.M.Nurmetov ―Kompyuter 
tizimlariga texnik xizmat ko‘rsatish‖, Toshkent –―ILM ZIYO‖-2012 
2.
N.Xodjayev, R.E.Yaxshiboyev, N.V.Grinyuk ―Shaxsiy kompyuter 
arxitekturasi va texnik xizmat ko‘rsatish‖ , ―Fidokor Yosh Avlod‖ 
Toshkent-2021 
Internet saytlari 
3.
Arxiv.uz 
4.
Ziyonet.uz 
58-Mavzu: BIOS Setup dasturini ishga tushirish va sozlash 
Reja: 
1.
SETUP BIOS dasturini sozlash 
2.
BIOS SETUP vositalari 
3.
BIOS SETUP interfeysi 
SETUP BIOS dasturini sozlash 
Apparat komponentlarini sozlashning dastlabki bosqichlarida ikkita masala hal 
qilinadi. Birinchi masala – qurilmalarning o‗zaro aloqasining ishonchliligiga va 
xatosizligiga erishish va bu ko‗rsatkichlarni saqlash. Ikkinchi masala – optimal 
unumdorlikka erishish. Dastlabki sozlashning mohiyati – tizimli plataning 
interfeyslarini sozlashdan iborat. U BIOS SETUP dasturiy vositalari tomonidan 
bajariladi. 
BIOS SETUP vositalari – bu kompyuterni sozlashning eng zo‗r vositalaridan 
biri. BIOS tizimi hajmi qat‘iy chegaralangan doimiy xotira qurilmasida 
saqlanadi. 
Oldindan tayyorgarlik ko‗rish. BIOS SETUP vositalari yordamida bajariladigan 

---

sozlashlar eng quyi pog‗onaga tegishlidir. Shu sababli bunga barcha dasturiy 
vositalar ta‘sirchandir. BIOS SETUPning ba‘zi bir ko‗rsatkichlarining o‗zgarishi 
kompyuterning ishonchli ishlashini kamaytiradi yoki umuman kompyuterni 
ishdan chiqaradi. BIOS ning optimal sozlanishini saralash – bu xavfsiz interfaol 
jarayon emas. «Bo‗sh» kompyuter uchun BIOS SETUP ni sozlash uncha xavfli 
emas. Agar ishlab turgan tizimda BIOS SETUP ko‗rsatkichlari o‗zgartirilsa, 
kompyuterda mavjud bo‗lgan barcha axborot tahdid ostida qolishi mumkin. 
Ishlab turgan kompyuterni BIOS SETUP vositasi yordamida sozlashdan oldin 
zarur bo‗lgan ma‘lumotlarni tashqi ma‘lumot tashuvchilarga (yoki local 
tarmoqning 
tarmoq 
diskiga) 
zaxirali 
nusxalashni 
bajarish 
kerak. 
Alohida sozlashlarni yoki o‗zaro aloqador sozlash guruhini o‗zgartirishlarni 
mustaqil bosqich sifatida qarash kerak. Har bir bosqichni bu sozlashlar tizimga 
qanday ta‘sir ko‗rsatganini tekshirish bilan tugatish lozim. Ba‘zi bir 
o‗zgartirishlarning oqibatlari darhol ko‗rinmaydi. O‗zgartirishlar haqidagi 
protokolni 
bir 
necha 
kun 
saqlash 
maqsadga 
muvofiq 
bo‗ladi. 
Agar muammolar hosil bo‗lsa, ularni ma‘lum joyda to‗xtatish va tuzatish imkoni 
bo‗ladi. 
BIOS SETUP interfeysi. SETUP vositalarini faollashtirish uchun kompyuterni 
yuklashning dastlabki bosqichida klaviaturadan aniq bir tugmani (ko‗pincha 
DELETE tugmasini) bosish kerak. Uni kompyuter o‗zini testlayotgan vaqtda 
bosish 
qulaydir. 
SETUP vositasi interfeysi ko‗p pog‗onali menyu ko‗rinishida bajarilgan BIOS 
SETUP dasturining asosiy menyusi. bog‗liq. Yuqori pog‗ona menyusining 
bandlari kursorni boshqarish tugmalari bilan tanlanadi. ENTER tugmasini 
bosganda aniq sozlashlarni va navbatdagi pog‗onaning menyusini saqlagan 
keyingi pog‗onaning menyusi ochiladi. Ko‗rsatkichlarning qiymati PAGE UP va 
PAGE DOWN tugmalari yordamida o‗zgartiriladi, yuqori pog‗onaning 
menyusiga qaytish uchun esa ESC tugmasidan foydalaniladi. Yuqori 
pog‗onadagi menyu tarkibiga standart sozlashlarni saralash va ularni saqlashni 
(yoki uni rad etishni) ta‘minlovchi buyruqlar kiradi. Bu buyruqlarni tasdiqlash 
uchun Y tugmasini, undan keyin esa ENTER tugmasini bosish kerak. ENTER 
yoki ESC tugmalari darhol bosilganda buyruq bekor qilinadi. BIOS ning har xil 
versiyalarida buyruqning aniq ifodalanishi farqlanadi.