O‟quv qo‟llanma

 
20.1-rasm. Tarmoq diagrammasida bulutdan Internetni ifodalashda 

---

137 
foydalanilishi. 
Cloud Computing ko‘plab masofaviy serverlardagi hisoblashlar bo‘lib, 
bunda markazlashgan ma‘lumot saqlagichlar, onlayn boshqariluvchi xizmatlar yoki 
resurslardan foydalanishga ruxsat beriladi (20.2-rasm). 
20.2-rasm. Cloud Computing 
Bundan tashqari ―clouds‖ yoki ―cloud computing‖ terminlari turli 
adabiyotlarda turlicha ifodalananadi.
Cloud terminini yuzaga kelishi natijasida tashkilotlarda foydalanilgan 
CAPEX (ma‘lum vaqtda fizik qurilmalardan foydalanish uchun ularni sotib 
olish) modelidan, OPEX (taqsimlangan cloud infratuzilmasidan foydalanish va 
foydalangan vaqt uchun pul to‘lash) modeliga o‘tilyapti. 
Cloud tizimini umumiy holda tushunish uchun quyida keltirilgan 20.3-
rasmni olish mumkin. Ushbu rasmda Cloud tizimi tashkil etuvchilari, uning 
xususiyatlari, turlari va boshqa ma‘lumotlar keltirilgan bo‘lib, bu ma‘lumotlar bir 
qarashda Cloud tizimi haqida dastlabki ma‘lumotlarni olishga yordam 
beradi.

---

138 
20.3-rasm. Cloud tizimlarning asosiy ko‟rinishining no to‟liq shakli 
 
20.4-rasm. Cloud computing arxitekturasi. 
Cloud Computing texnologiyasi 3 ta katta turga ajratilib, bular 
quyidagilar: 
-
Infratuzulma xizmati (Infrastructure-as-a-Service, IaaS); 
-
Platforma xizmati (Platform-as-a-Service, PaaS); 
Fizik satx 
Vertual satx 
Infratuzilma xizmati (IaaS) 
Platforma xizmati (PaaS) 
Ilova xizmati (SaaS) 

---

139 
-
Ilova xizmati (Software-as-a-Service, SaaS). 
Ushbu 3 ta xizmat tuzilishi bo‘yicha 18.4-rasmda keltirilgan arxitekturaga 
asoslanadi.