O‗quv-uslubiy qo‗llanma



Yüklə 0,9 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə34/60
tarix31.08.2023
ölçüsü0,9 Mb.
#141179
1   ...   30   31   32   33   34   35   36   37   ...   60
Ling tahlil kitob lotin 2019

 
 
Eslatma:
1990-yilda

o‗rik gulida
kabi birliklar payt ravishlari emas, chunki 
1990-
yilda 
son+ot; 
o‗rik gulida
ot+otlardir.
 
 
3. O‗rin ravishi
—harakat-holatning bajarilish yoki bajarilmaslik o‗rnini bildirib
qaerga? qaerda? qaerdan? so‗roqlariga javob bo‗ladi: 
olg‗a, ichkari, tashqarida, uzoqdan, 
yaqindan
Eslatma:
zavodda, Toshkentga, shahardan
kabi so‗zlar o‗rin ravishlari emas, chunki 
bular otlardir.
 
 
4. Miqdor-daraja ravishlari
—harakat-holatning barilishidagi miqdor-darajani 
bildirib, qancha? so‗rog‗iga javob bo‗ladi: 
sal, oz, ko‗p, qilcha, behad, o‗ta
...
 
 
5. Sabab-maqsad ravishlari
-- harakat-holatning bajarilish yoki bajarilmasligi 
haqidagi sabab yoki maqsadni bildirib, nima sababdan? nima maqsadda? nega? 
so‗roqlariga javob bo‗ladi:
a) sabab ravishlari: 
noiloj, noilojlikdan,ilojsizlikdan, chorasizlikdan, nochorlikdan
b) maqsad ravishlari: 
atay, atayin,ataylab, jo‗rttaga, qasddan, azza-bazza
 
Tahlili tartibi
1.So`rog`i, ma‘nosiga ko‗ra turi 
2.Darajasi 
3.Tuzilishiga ko‗ra turi 
4.Bog‗langan so‗zi 
5.Gapdagi vazifasi 
Tahlil namunasi
 
Men o„sha kunni tezroq ko„rishga shoshilyapman

Tezroq-ravish, qay halatda? so‗rog‗iga javob bo‗ladi,holat ravish, orttirma daraja, sodda, 
tub, gapdagi vazifasi hol. 
Topshiriq
. Berilgan matndagi ravishlarni tahlil qiling. 
1
. Ana shu asalarining sutini so`ragan o`rtog`im atayin Qirg`izistonga borib allaqaysi 
o`rmon xo`jaligidan bu kiyik bolalarini topib bergandi. (S.Ahm.) 2. Zohid shu paytgacha 
mayda o`g`rilar-u bezorilar bilan shug`ullangan edi. (T.Malik) 3. Ro`parasida ko`ksini 
changallab oh urayotgan davangir odamdan ko`z uzmas, uning holiga bag`oyat achinib, 
boshini sarak-sarak qilardi. (Mirm.) 4 
Olmosh turkumi
Boshqa so‗zlar, shuningdek, so‗z birikmasi va gap o‗rnida qo‗llaniluvchi, ularga 
ishora qiluvchi yoki so‗roq bildiruvchi so‗zlar 
olmosh
deyiladi. 
Kitobni ko‗p o‗qisangiz, 
undan ko‗p hikmat topasiz. Aqlli qiz hammaga yoqadi, uni barcha hurmat qiladi. Istagim 
shuki, doimo tinchlik bo‗lsin. 
Olmoshlar ma‘nosiga ko‗ra 7 guruhga bo‗linadi:

Yüklə 0,9 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   30   31   32   33   34   35   36   37   ...   60




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin