O’quv yili 4-sinflar Tabiatshunoslik fanidan ishlanmalar tayyorlashda foydalanilgan yillik

Ijtimoiy faol fuqarolik kompetensiyasi:
farzandlik, o‘quvchilik burchini bilish, unga rioya qilish, sinfdagi jihozlar, o‘quv qurollarini asrash.
Milliy va umummadaniy kompetensiya:
o‘zi yashaydigan joyning maftunkor tabiati, tarixiy obidalarini, dam olish maskanlarini asrash va qadriga yetish.
Matematik savodxonlik, fan va texnika yangiliklaridan xabardor bo‘lish hamda foydalanish kompetensiyasi:
xarita, globus bilan ishlashda hisoblashning qulay usullarini qo‘llay olish, aniq hisob-kitoblarga asoslangan holda kundalik faoliyatda zarur bo‘lgan dastlabki rejalarni tuza olish, suvni isrof qilmaslik va tejamkorlikning ma’nosini tushunish, unga amal qilish.
Dars turi: Yangi materialni o’rganish
Dars jihozi: rasmlar,bukletlar
Darsning borishi.

T/R	Bo’limlar	Vaqti
1	Tashkiliy qism	3 daqiqa
2	O`tgan mavzuni mustahkamlash	5 daqiqa
3	Yangi mavzu bayoni	15 daqiqa
4	Yangi mavzuni mustahkamlash	10 daqiqa
5	O`quvchilarni rag`batlantirish. Darsni yakunlash.	10 daqiqa
6	Uyga vazifa	2 daqiqa
Jami		45 daqiqa

Tashkiliy qismDarsning tashkil qilish jarayoni va ajratilgan vaqti 5 minut.Tashkiliy qism. Navbatchi axboroti.
O`tgan mavzuni mustahkamlashO‘tilgan va uyga berilgan mavzuni so‘rash va takrorlash jarayoni va ajratilgan vaqti 10 minut Asosiy qism.Tabiatshunoslik fani asosida savol-javoblar o’tkazish.
Yangi mavzu bayoniYangi mavzu mazmunini tushuntirish jarayoni va ajratilgan vaqti 20 minut.
Yerning shakli va o‘lchamlari
Sizga ma’lumki, Yerning shakli dumaloq, shar shaklida. Yerdagi hamma jismlarning usti va osti bo‘ladi. Lekin Yer shar shaklida bo‘lganligi uchun uning usti ham, osti ham yo‘q. Odamlar Yer yuzining qayerida turishsa ham, o‘zlarini Yer ustida turgandek his qiladilar.
Yer sharining orqa tomonidagi odamlar bizga nisbatan oyoqlari yuqorida, boshlari pastda bo‘ladi. Lekin ular ham Yer sharining ustida turibmiz deb o‘ylaydilar.
Y

Globus
1 – aylanish o‘qi
2 – ekvator
er shari ustidagi, ostidagi, yon tomonlaridagi boshqa narsalarni bir xil tarzda o‘ziga tortib turadi. Shuning uchun ham yuqoriga otilgan narsalar qaytib tushadi. Odamlar va boshqa tortib turadi jonzotlar harakatlanganda yiqilib ketmaydi.
Yer sharining (globusning) markazidan o‘tkazilgan o‘q aylanish o‘qi deyiladi. Aylanish o‘qi chiqib turgan joylar Yer sharining shimoliy va janubiy qutblariga to g ri keladi.
Shimoliy va janubiy qutblardan bir xil uzoqlikda o‘tkazilgan aylana chiziq ekvator deyiladi. U Yer sharini ikkita yarim sharga - shimoliy va janubiy yarimsharlarga teng ajratib turadi.