O’quvchilarning bilish faoliyatini oshirishda masala va mashqlardan foydalanish metodikasi

Biologiyadan masala va mashqlami nafaqat yangi materialni o’quvchilar qanday о’zlashtirganliklarini nazorat qilishda, balki darsning boshqa bosqichlarida ham foydalanish mumkin. Dastlab olingan bilimlami mustahkamlashda. Masala yechish davomida o’quvchilarda darsda olgan bilimlaming qo’llash ko’nikmalari hosil bo’ladi. O’zlashtirilgan bilimlarga esa ongli yondashiladi va chuqurlashadi. Quyida biologiya darslarida bilish faoliyatini oshirishga xizmat qiladigan masala va mashqlar berilgan.

• Biologiyadan masala va mashqlami nafaqat yangi materialni o’quvchilar qanday о’zlashtirganliklarini nazorat qilishda, balki darsning boshqa bosqichlarida ham foydalanish mumkin. Dastlab olingan bilimlami mustahkamlashda. Masala yechish davomida o’quvchilarda darsda olgan bilimlaming qo’llash ko’nikmalari hosil bo’ladi. O’zlashtirilgan bilimlarga esa ongli yondashiladi va chuqurlashadi. Quyida biologiya darslarida bilish faoliyatini oshirishga xizmat qiladigan masala va mashqlar berilgan.

Juda ko’p biologiyadan tuziladigan masalalar turli xil ta’sirlami jonli tabiatdagi jarayonlar bilan bog’liqligini tahlil qilishga qaratiladi. Bunday masalalarga tuzilish bilan bilan bajaradigan funksiyasini, tuzilish bilan hayot tarzini, turli tirik organizmlaming o’zaro ekologik bog’lanishlarini va boshqalami misol qilish mumkin. Shuningdek bunday tipdagi masala va mashqlarga qo’yilgan mummoni yechimini turli usullar bilan topiladigan masalalami ham kiritish mumkin.Biologiyani o’qitish jarayonida fizika fani bilan bog’liq masalalardan foydalanish ham ijobiy natija beradi.

• Juda ko’p biologiyadan tuziladigan masalalar turli xil ta’sirlami jonli tabiatdagi jarayonlar bilan bog’liqligini tahlil qilishga qaratiladi. Bunday masalalarga tuzilish bilan bilan bajaradigan funksiyasini, tuzilish bilan hayot tarzini, turli tirik organizmlaming o’zaro ekologik bog’lanishlarini va boshqalami misol qilish mumkin. Shuningdek bunday tipdagi masala va mashqlarga qo’yilgan mummoni yechimini turli usullar bilan topiladigan masalalami ham kiritish mumkin.Biologiyani o’qitish jarayonida fizika fani bilan bog’liq masalalardan foydalanish ham ijobiy natija beradi.

XULOSA

• Darsning qiziqarli va sifatli chiqishi uchun ko’p masalalar tanlashdan emas, ayrim masalardan dars davomida mohirlik bilan foydalanishdan iboratdir. Biologik masalalar ko’zlangan maqsadga nazariy yo’l bilan ishlash bilan bir qatorda amaliyotga qo’llash uchun, amaliy bilimlarga asoslanib ham yechish kerak. Kasbga yo’naltirish ta’limini joriy qilitiish munosabati bilan amaliyotga tatbiq etiladigan masalalami ta’lim tarbiya jihatidan ayniqsa muhim ahamiyatga ega bo’ladi.

402-guruh talabasi Almatova Durdonaxonning Biologiya o’qitish metodikasidan tayyorlagan mustaqil ishi