Oripov E. Mavzu: aminokislotalar

Fizikaviy xossalari. Aminokislotalar kristall moddalar bo’lib, suvda yaxshi eriydi. Suvda amino guruh va karboksil guruh hisobiga bipolyar ionlar hosil qiladi

• Aminokislotalar bir vaqtning o’zida ham asos, ham kislota xossasini namoyon qiladi. Kislotalar ta’sirida ham, ishqorlar ta’sirida ham tuz hosil qiladi. Boshqa organik kislotalar singari efir, tuz, amid, nitril va boshqa birikmalarni hosil qiladi. Aminokislotalar mis (II)-gidroksid bilan ichki kompleks tuz hosil qiladi:

• Kimyoviy xosslari

• Mis va azot o’rtasida azotdagi elektron juft hisobiga koordinasion bog’ hosil bo’ladi. Bular xelatlar deb ataladi.
• Aminokislotalar aminlar singari kislotalar bilan tuzlar hosil qiladi:

• Alkillanish reaksiyasi:
• Asillanish reaksiyasi. Bunda bir vaqtning o’zida ham aminokislota, ham kislota amidi bo’la oladigan modda olinadi:
• Bular oqsil moddalardagi peptid guruhlarni aniqlashda katta ahamiyatga ega

• 3. Aminsizlanish reaksiyasi. Aminokislotalarga nitrit kislota ta’sir ettirilganda oksikislotalar hosil bo’ladi:
• 4. -aminokislotalarga xos reaksiyalar.
• a) dikarboksillash reaksiyasi. Aminokislotalar fermentlar (mikroorganizmlar) ta’sirida ajratib chiqarib aminlarga aylanadi:

• Lizin va arnitin dikarboksillanganda oqsillar bijg’ib diaminlarga aylanadi, bunda nutressin va
• kadaverinlarni hosil qiladi:
• b) aminsizlanish reaksiyasi.
• v) ferment ta’sirida aminokislota ketonokislotaga u esa yana aminokislotaga aylanadi:

• g) aminokislotalar ningidrin bilan har xil rang hosil qiladi. Asosan binafsha rang hosil qiladi:
•