Oʻrmonova Madinabonu 21 06 a-guruh,,Men tanlagan soha va oav mavzusida esse yozish

Oʻrmonova Madinabonu 21 06 A-guruh
,,Men tanlagan soha va OAV” mavzusida esse yozish.
Reja

1. 
   Tilshunoslik va jurnalistikada “publisistika janrlari”,
   
2. 
   Janrlar haqida fikr yuritish
   
3. 
   Men tanlagan soha va OAV” mavzusida esse yozish.
   

Bu uslub OAV, xususan, gazeta, jurnal, radio, televideniye material-lari uslubidir. Tilshunoslik va jurnalistikada “publisistika janrlari”, “gazeta janrlari” terminlari hozirgi vaqtda kam ishlatilmoqda. Adabiyotshunoslikda ham “publisistika janrlari” terminining qollanishi mustahkam ornini egallagan. Lekin ozbek tilshunosligida “gazeta janrlari” termini hozirgacha ozining aniq ifodasini, obyektini topgan emas, u “publisistika janrlari” termini bilan birga parallel qollanmoqda. Yana bir muammo shundaki, gazeta materiallari janrlar boyicha aniq oz tasnifiga ega emas. Ozbek tilshunosligi va jurnalistikasidagi mavjud adabiyotlarda ular turlicha miqdorda umumiy tarzda sanaladi, xolos. Gazeta materiallarini janrlar boyicha guruhlarga ajratish e’tibordan hamon chetda qolib kelmoqda. Rus tilshunosligida gazeta materiallari janrlari boyicha aniq tasnifiga ega24. Ozbek vaqtli matbuotida ham XX asr boshidan janrlar yuzaga keldi. Vaqtli matbuot rivojlanishi bilan janrlarning oziga xos xususiyatlari, farqli tomonlari, yangi turlari paydo boldi va taraqqiy etdi. Janrlar haqida fikr yuritilganda, ozbek tilshunosligida “publisistik janr” deyiladimi yoki “gazeta janri”mi, bundan qat’iy nazar, ularning miqdori, toliq turlari haqida aniq tasnif yoqligi bu sohadagi ishni ancha murakkablashtirdi. “Gazeta tili”, “Gazeta janrlari uslubiyati” maxsus kurslari dasturi hamda “Jurnalistik ijod nazariyasi va amaliyoti (janrlar)” kursi dasturida gazeta janrlari va ularning tasnifi keltirilgan. Ularda ozbek tilshunosligida “gazeta janrlari”ning belgilab berilganligini, janrlar tasnifidagi ba’zi turli xilliklarga qaramasdan, bu sohaga bir muncha aniqliklar kiritilganligini alohida ta’kidlash lozim. U publisistik uslubning quyidagi janrlarini qayd etgan: xabar, reportaj, korrespon-densiya, maqola, siyosiy maqola, siyosiy, iqtisodiy va ilmiy xarakterdagi maqola, ocherk, felyeton, pamflet, lavha, partiya va hukumatning direktiva va qarorlari, axborot, turli sharhlar, taqriz, ijtimoiy-siyosiy esse, ochiq xat, xalqaro xabar, chaqiriq. S.Muhamedov gazeta publisistikasi tarmog`i – gazeta publisistikasi janri sifatida quyidagilarni korsatgan: reportaj, hisobot, intervyu, korrespondensiya, maqola, sharh, obzor, taqriz, matbuot obzori, ocherk, felyeton, pamflet, lavha. O`zbek badiiy publisistikasining xususiyatlari togrisida qator tadqiqotlar yaratgan O.Togayev xat, ocherk, felyetonni badiiy publisistika janrlari sifatida baholagan edi. U oz tasnifida badiiy publisistik janrlar (xat, ocherk, felyeton) bilan birga ijtimoiy-analitik yoki informatsion-analitik (korres-pondensiya, maqola, reportaj) publisistika janrlarini ajratib korsatadi. Olimning janrlarni alohida belgilariga qarab guruhlarga bolishi, ayniqsa, e’tiborga molikdir. Felyeton janrining tarixi, uning ozbek matbuotida shakllanishi, taraqqiyoti haqida maxsus fikr yuritilgan tadqiqotda, u “matbuot janri”, “satirik janr”, “satirik-publisistika janri” terminlari ostida baholangan. Orni bilan “adabiy va badiiy publisistika janrlari” termini ham qo`llanilgan. “Matbuot janrlari” sifatida informasion janrlar, korrespondensiya, oddiy tanqidiy maqola, bosh maqola, umum-siyosiy nazariy maqola, reportaj kabilar ham ajratib korsatilgan. Tadqiqotchi turli terminlarni qorishiq (aralash) holda qollagan bolsa-da, felyeton janri-ning xususiyatlarini, asosan, matbuot janri sifatida, gazeta va jurnal-lar materiallari asosida yoritib bergan. Bu esa, matbuot janri, xususan, gazeta janri haqida alohida, badiiy publisistikadan farqli tarzda, mulohaza yuritish mumkinligini ham korsatadi. “Gazeta janrlari” mavjudligini tan olgan holda, axborot janrini ajratib korsatadi. Publitsistik nutq uslubi. Publitsistik maqolalar bilan tanishish va tahlil qilish. “Men tanlagan soha va OAV” mavzusida esse yozish

Reja:
1.Publitsistik nutq uslubi.
2.Publitsistik maqolalar bilan tanishish va tahlil qilish.
3.“Men tanlagan soha va OAV” mavzusida esse yozish
Publisistika -lotincha. «xalq, omma» ma’nolarini anglatadi.
Publisistika -lotincha. «xalq, omma» ma’nolarini anglatadi.
Publitsistik uslub - matbuot, radio, teleko`rsatuvga xos bo`lgan tildir. Bu uslub
rasmiy va dolzarb xabarlar, axborotlar, e’lonlar, reportaj, bosh maqolalardan iborat bo`ladi. Ularda fikr kichik hajmdagi ommabop jumlalar orqali ifodalanadi. Zarur o`rinda asoslar keltiriladi. Shuning uchun ham rasmiy xabarlarda «muxbirimizning xabar berishicha, elchixona xodimining so`ziga ko`ra, muxbirimiz Publitsistik
uslub ikki xil shaklda namoyon bo`ladi:
1. Yozma shakl
2. Og`zaki shakl
Publitsistik uslubning o`ziga xos xususiyati - muayyan ijtimoiy masalalarga faol munosabatda
Publitsistik uslubning o`ziga xos xususiyati - muayyan ijtimoiy masalalarga faol munosabatda
bo`lish, hozirjavoblik, ta’sirchanlik belgilariga ega. Bunday nutq uslubida ijtimoiy-siyosiy
tushunchalarni ifodalovchi so`zlar ko`proq qo`llaniladi. Masalan, isyon, irqchilik, qo`poruvchilar,
siyosiy tanglik, bitim va boshqalar.
Har bir xabarga ta’sirli, xabarning asosiy mohiyatini ifodalovchi sarlavhalar qo`yiladiki, bu hol o`quvchining diqqatini jalb qiladi. («Qonun barchaga barobarmi?», «Kafolat va‘da emas», «Chetlatilgan mutaxassis», «Tuya ko`rdingmi – yo`q», «Chumchuq so`ysa ham qassob so‘ysin»).