O’rnatilgan tizim tushunchasi O’rnatilgan tizimlarni loyihalashtirish

2.Mantikiy(logik) hotira.

3.Hotiraning boshqaruv tizimi funktsiyasi.
Kompyuterning hotira qurilmasi ikki hil turga: asosiy (bosh hotira , tezkor hotira, fizik hotira) va ikkilamchi (ichki hotira) hotiraga bo`linadi.
Asosiy hotira bir baytli tartiblangan yacheyka massiviga ega bo`lib, har bir yacheyka o`zining adresiga (nomeriga) ega. `rotsessor buyruqlarni asosiy hotiradan oladi, qayta ishlaydi va bajaradi. Buyruqlarni bajarishda asosiy hotiraning bir nechta yacheykalariga murojaat qilishga to`gri keladi. Odatda asosiy hotira yarimo`tkazgichli texnologoya asosida tayyorlanadi shuning uchun hotiradagi mahlumotlar elektr manbasidan uzilgandan so`ng o`chib ketadi.
Ikkilamchi hotira (bu asosan disklardir) bu chiziqli birlik adresga ega bo`lgan joy va ularni ketma-ket joylashgan baytlar tashkil qiladi. Ikkilamchi hotiraning tezkor hotiradan farqi shundaki, u alohida energiyaga, katta hajmga, va samarali foydalanish imkoniyatiga ega.
1-Rasmdagi ko`rsatilgan sxemaga yana bir nechta oraliq satxlarni qo`shish mumkin. Xar xil ko`rinishdagi hotiralar ierarxiyaga,murojaat vakti kamayib borishi,narxini oshishi va sigimi oshishi tarzida birlashishi mumkin.
1 rasm. Xotira ierarxiyasi.
Ko`p bosqichli sxemalar kuyidagicha ishlatiladi.Mag`lumotlar odatda xotiraning yukori satxlaridan kidiriladi,agar u yerdan to`ilmasa ,mag`lumotlar katta nomerli satxlarda xam saklanadi.SHuning uchun , u keyingi satxdan qidira boshlaydi. Agar kerakli ma`lumotni to`sa, uni yuqoriroq satxga o`tkazadi.

Maxalliylik (lokallilik)
Mahlum bo`lishicha, bu usulda boshqarishni tashkil etish xotira satxlariga kirishni va aloqa chastotasini kamaytiradi.
Bu yerda muxim rolni,chegaralangan vakt davomida,xotira adreslarining kichik bulagi bilan ishlash xossasi uynaydi.Bu em`irik jixatdan kuzatiladigan xossa lokallilik printsipi yeki murojaatlarni lokallashtirish deyiladi.
`rotsessor KESHi, qurilmalarning bir qismi xisoblanadi, shuning uchun OTning hotira menejeri ,asosan mahlumotlarni kompyuterning asosiy va ichki hotira qismiga taqsimlash bilan shug`ullanadi. Bag`zi sxemalarda tezkor va ichki hotira o`rtasidagi oqimni dasturchi boshqaradi. Ammo bu bog`lanish dasturchi vaqtini yo`qotadi, shu sababli bu ishni OT ga yuklashga harakat qilinadi.
Fizik xotirada mag`lumotlarni real joylashishini kursatuvchi.asosiy xotiradagi adreslar- fizik adreslar deb ataladi.Dastur ishlaydigan fizik adreslar to``lami, fizik adreslar maydoni deb ataladi.