Turlash standartlashtirishning samarali usullari qatorida uchta asosiy yo‘nalishda rivojlanadi: — umum mo‘ljallangan namunaviy buyumlarni standartlashtirish; — namunaviy texnologik jarayonlarni standartlashtirish; — muayyan bir ishlar, amallar, sinovlar yoki hisoblarni bajarish tartibini belgilovchi m e’yoriy hujjatlarni yaratish. Ko‘pgina ishlab chiqarish tizimlarida, buyum konstruksiyalarini tezda almashtirish lozim bo‘lgan hollarda, namunaviy texnologik jarayonlarni alohida bir tur, muayyan buyumga nisbatan emas, balki undan bir nechta alohida tur detallari, bo‘laklarini tayyor- lashda ishlatish imkonini beradigan bo‘lishini m o‘ljallab yaratish muhim ahamiyat kasb etadi. Texnologik jarayonlarni turlashtirishga katta e ’tibor qaratiladi. Bu analogik detallarni tayyorlashda mavjud ko‘plab turli-tuman texnologik jarayonlarning bog‘liqligini oqlamaydi, ya’ni mahsulotni tayyorlash tannarxining oshishiga olib keladi. Juda ham ko‘p holat- larda buyumni tayyorlash yangi texnologik (qayta ishlash yoki yig‘ish) jarayoni mavjud tajribani hisobga olmasdan ishlab chiqiladi. Bundan tashqari, turli zavodlarda bitta ana shu detalga turli xil texnologik jarayonlar yaratilgan bo‘lishi mumkin. Shu tur uchun aloqador konstruktiv-unifikatsiyalashgan parametrlar asosini saqlab, muhim bo‘lmagan o ‘zgarishlar bilan ularni barcha nomenklatura- lari buyumdan buyumga o ‘tishi 70—80 % gacha konstruksiyaning alohida elementlari uchun vaqt o ‘rnatilgan, texnologik jarayonlar avval ishlab chiqilganlari bilan takrorlanadi. 3.7.3. Agregatlashtirish usuli Agregatlashtirish — geometrik va funksional o ‘zaro almashuv- chanlik asosida turli buyumlarni yaratishda ko‘p marta ishlatiluv-
