O'rta maxsus, kasb-hunar ta'limi markazi o'zbekiston respublikasi sog'liqni saqlash vazirligi oliy va o'rta tibbiy ta'lim bo'yicha o'quv-uslubiy idorasi

6.5. O'tkir jigar yetishmovchiligi, jigar komasi

Jigar kasalliklari, zaharlanishlar va boshqa og'ir kasalliklar oqibatida jigar faoliyati izdan chiqib, o'tkir jigar yetishmovchi-ligiga olib keladi. O'tkir jigar yetishmovchiligi juda og'ir kechadi. Bunda bemor komaga tushsa 90 % o'lim bilan tugaydi.

Etiologiyasi. Jigar va o't yo'llari kasalliklari, turli sirrozlar, gipoksiyavashikastlar, shoklar o'tkir jigar yetishmovchiligiga sabab bo'ladi.

Patogenezi. Jigar to'qimalari (gepatotsitlar) nekrozga uchrashi natijasida o't ishlab chiqarish jarayoni buziladi. Bu holat o'tkir gepatit kasalligida namoyon bo'ladi. Gepatotsitlar haddan tashqari nekrozga uchraydi, bemor sarg'ayib ketadi. Jigarda oqsilning sintez qilinishi buzilib, bemorning badanida mayda qon quyilishlar paydo bo'ladi.

Jigar to'qimalarining kasallanishi o'tkir yoki surunkali gepatit deyiladi. Gepatitlar davolanmasa, jigar sirroziga aylanadi.

mm 'mm, шт mm

120 — —>

Jigar sirrozida gepatotsitlarda degenerativ o'zgarishlar sodir bo'ladi. Jigar to'qimalari o'rnida qo'shimcha to'qimalar, jigarda turli chandiqlar paydo bo'ladi, bujmayadi yoki qotadi. Tekshi-rishlar shuni ko'rsatdiki, jigari olib tashlangan hayvonlar 15— 27 soatdan keyin o'lgan.