O‘rtacha nisbiy miqdorni oraliqli variatsion qatorlarda hisoblash



Yüklə 39,86 Kb.
səhifə1/2
tarix14.12.2023
ölçüsü39,86 Kb.
#177112
  1   2

7.1-jadval
O‘rtacha nisbiy miqdorni oraliqli variatsion qatorlarda hisoblash



Shartnomani bajarish darajasi bo‘yicha korxonalar guruhi (foizda)

Korxonalar soni
ni

Shartnoma bo‘yicha mahsulot yetkazib berish hajmi (mln.so‘m), fi

Shartnomani o‘rtacha bajarish darajasi %,









A

1

2

3

4

5

6

7

80 gacha
80-90
90-100
100-110
110-120
120-130
130 va undan yuqori

1
3
5
9
7
5
4

20
60
100
180
140
100
80

75
85
95
105
115
125
135

1500
5100
9500
18900
16100
12500
10800

1
3
5
9
7
5
4

75
255
475
945
805
625
540

-3
-2
-1
0
1
2
3

Jami

34

680




74400

34

3720






7.4. Arifmetik o‘rtachani «shartli moment» usulida hisoblash

Qator variantalaridan o‘zgarmas ixtiyoriy A soni ayirib, olingan natija boshqa ixtiyoriy B songa bo‘linadi. Natijada berilgan qatordan qatori vujudga keladi. Bu qator uchun arifmetik o‘rtacha hisoblanadi


.
So‘ngra y B soniga ko‘paytiriladi va olingan natija ustiga A soni qo‘shiladi. Yakunida boshlang‘ich qatorning haqiqiy arifmetik o‘rtacha miqdori kelib chiqadi
.

Kengligi teng oraliqli qatorlarda «A» deb variantaning o‘rtadagi qiymatini, «B» o‘rnida esa oraliq kengligini olish tavsiya etiladi.


Yuqoridagi misolimizda 7.1-jadval 7 ustunida A=100, B=10 deb “Y” qiymatlari berilgan. Demak,

.
7.2.3. Oraliqli variatsion qatorlarda arifmetik o‘rtachani hisoblash tartibi

Oraliqli qatorlarda o‘rtacha miqdor guruhiy o‘rtachalarni va ulardan umumiy o‘rtachani aniqlash yo‘li bilan topiladi, shuningdek nisbiy miqdorlar asosida ham ularni shu tartibda hisoblash mumkin.


Buning uchun dastlab har bir oraliqli guruh uchun uning quyi va yuqori chegaralari yig‘indisining yarmiga teng qilib guruhiy o‘rtachalar hisoblanadi, so‘ngra butun qator bo‘yicha umumiy o‘rtacha aniqlanadi.
Nisbiy miqdorlar qatori uchun o‘rtachani aniqlash masalasiga kelsak, u holda o‘rtacha miqdor mazmunan o‘rtalashtirilayotgan nisbiy miqdorlar singari mantiqiy tuzilishga ega deb qaralgandagina bu masala to‘g‘ri yechilishi mumkin. Masalan,
7.1-jadval

Yüklə 39,86 Kb.

Dostları ilə paylaş:
  1   2




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin