Ошкозон ва 12-бармоµли ичак яра касаллиги

ME'DA VA O`N IKKI BARMOQLI ICHAK YARA KASALLIGI FARMAKOLOGIYASI

• Bajardi: Quvvatov M.
• 301-I ped.

TA'RIFI.

• Qaytalanib turuvchi va jadallashishga moyil kasallik bo`lib, me'da va o`n ikki barmoqli ichakda yara illati sodir bo’lishi bilan ifodalanadi

TARQALISHI.

• Balog’atga yetgan axolining 2-5 foizi yara kasalligiga chalingan, ko’pincha 25-30 yoshlardagi erkaklarda uchraydi. Duodenum yarasi me'daga nisbatan 3 marta ko’p. Yara kasalligi ko’payishini urbanizatsiya, tartibsiz ovqatlanish, tashki muxitning ifloslanishi va to’kima gipoksiyasining rivojlanishi bilan bog’laydilar

ETIOLOGIYASI

• A) Alimentar omil - odatdagi ovkatlanish ritmining o`zgarishi, o`tkir ta'sirlovchi (qovurilgan, achchiq, sho’r, dudlangan) taomlarni iste'mol kilish
• B) Alkogol
• V) Dori-darmonlar
• G) Davomli yoki tez-tez kaytalanuvchi asab-ruxiy taranglanish, bosh miyaning mexanik shikastlanishi (chaykalishi), nerv sistemasining distrofik o`zgarishlari.

D) Buyrak usti, miya ortig’i (gipofiz) va jinsiy bezlar gormonlari boshqaruvi mexanizmlarining buzilishi xastalikning vujudga kelishida aloxida o`rin egallaydi

• D) Buyrak usti, miya ortig’i (gipofiz) va jinsiy bezlar gormonlari boshqaruvi mexanizmlarining buzilishi xastalikning vujudga kelishida aloxida o`rin egallaydi
• Ye) Irsiy omillar:
• (1) yaqin qarindoshlarda xastalikka chalinish xavf-xatari 10 martadan ortiq
• (2) O (I) gurux qonli odamlarda yara kasalligiga duchor bo’lish extimoli 30-40 foizdan yuqori
• J) Infeksiya - xelikobakter pilorining yara chaqiruvchi (ulserogen) shtammlari aniqlangan

Helicobacter pylori

PATOGENEZI

• Yara kasalligi rivojlanishining mexanizmi asosida «tajovuzkor» va «ximoyachi» omillar o’rtasidagi fiziologik muvozanatning buzilishi yotadi

Xlorid kislota sekretsiyasining boshqarilishi