Tarbiyasi qiyin o’smir, axloqi butunlay ishdan chiqqan, harakat boshqarish imkoniyatiga ega bo’lmagan, jinoyatchi emas. Shuning uchun ularning xulq motivlarini tadqiqot qilish orqali qayta tarbiyalash, shaxsda hukm surib kelayotgan ayrim illatlarni bartaraf qilish imkoniyati mavjuddir. Bu jarayon o’ta murukkab, ota-onadan, o’qituvchilardan, jamoat tashkilotlaridan, mahalla faollaridan katta kuch, sabr-toqat, uzoq mehnat va chuqur izlanishlar talab qiladi.
Tarbiyasi qiyin o’smir, axloqi butunlay ishdan chiqqan, harakat boshqarish imkoniyatiga ega bo’lmagan, jinoyatchi emas. Shuning uchun ularning xulq motivlarini tadqiqot qilish orqali qayta tarbiyalash, shaxsda hukm surib kelayotgan ayrim illatlarni bartaraf qilish imkoniyati mavjuddir. Bu jarayon o’ta murukkab, ota-onadan, o’qituvchilardan, jamoat tashkilotlaridan, mahalla faollaridan katta kuch, sabr-toqat, uzoq mehnat va chuqur izlanishlar talab qiladi.
Tarbiyasi qiyin o’smirlar hatti-harakatini izchil va muntazam o’rganish, ular orasida axloq qoidalaridan chetga chiqish hollarining sabablari turlicha ekanini yaqqol isbotlamoqda.
Odatda tarbiyasi qiyin o’smirlar jinoiy va axloqiy qonunbuzarliklar guruhiga ajratib o’rganiladi. Maxsus tadqiqotlar qonunbuzar o’smirlardagi salbiy hatti-harakatlarning vujudga kelishi sabablariga qarab, tarbiyasi qiyin o’smirlarning taxminiy tipologiyasini tuzish imkonini beradi. Birinchi guruhga balog’atga yetmagan. Andishasiz, qaysar o’smirlar kiradi. Bunday o’smirlar shaxsiy qarashi, o’zgalarga baho berishi axloq ehtiyojlarini maktab, oila va jamoatchilik fikriga qarshi qo’yadilar.
Foydalanilgan adabiyotlar:
1. Ambalova S.A. O’smirlik davrida aqliy rivojlanish omillari // Pedagogik jarayon: muammolar va istiqbollar. Universitetlararo ilmiy maqolalar to’plami / – M., 2016.
2. Vygotskiy L.S. Yuqori psixik funktsiyalarning rivojlanish tarixi. T.3. – M.: Pedagogika, 2013.
4. Kreyg G., Bokum D. Rivojlanish psixologiyasi. – Piter: AST, 2004.
5. Taxoxov B.A. Zamonaviy “qiyin o’smirlar” ning psixologik va pedagogik xususiyatlari // Togliatti davlat universitetining fan vektori. Seriya: Pedagogika, Psixologiya. – Piter: 2018. No 3