O‘smirlik davri psixologiyasi

Jumladan modaga qiziqish, o‘ziga aro berish, o‘zgacha “madaniy” hordiq chiqarish, mulzamat qilishga intilish kabilar. Ular ko‘picha talabalarga, katta yoshdagi kishilarga, televizor va kinolarda ko‘rganlariga taqlid qiladi. O‘z tasavvuridagi nimani ommabop deb hisoblasa, xuddi shu narsani namuna tarzida qabul qiladi. O‘smirda o‘z-o‘zini va o‘zgalarni baholash mezoni ana shu tariqa yuzaga keladi. Shuning uchun unda yangi his-tuyg’ular, orzu-umidlar, sevgi haqidagi kitob sotib olish holatlari ko‘zga tashlanadi.

Tarbiyasi qiyin o‘smir, axloqi butunlay ishdan chiqgan, harakat boshqarish imkoniyatiga ega bo‘lmagan, jinoyatchi emas. Shuning uchun ularning xulq motivlarini tadqiqot qilish orqali qayta tarbiyalash, shaxsdagi hukm surib kelayotgan ayrim illatlarni bartaraf etish imkoniyati mavjuddir. Bu jarayon o‘ta murakkab, ota-onadan, o‘qituvchilardan, jamoat tashkilotlaridan, mahalla faollaridan katta kuch, sabr-toqat, uzoq mehnat va chuqur izlanish talab qiladi.

Tarbiyasi qiyin o‘smirlar tipologiyasi

• Tarbiyasi qiyin o‘smirlar hatti-harakatini izchil va muntazam o‘rganish, ular orasida axloq qoidalaridan chetga chiqish hollarining sabablari turlicha ekanini yaqqol isbotlamoqda.
• Odatda tarbiyasi qiyin o‘smirlar jinoiy va axloqiy qonunbuzarliklar guruhiga ajratib o‘rganiladi. Maxsus tadqiqotlar qonunbuzar o‘smirlaridagi salbiy hatti-harakatlarning vujudga kelishi sabablariga qarab, tarbiyasi qiyin o‘smirlarning taxminiy tipologiyasini tuzish imkonini beradi. Birinchi guruhga balog‘atga yetmagan, andishasiz, qaysar o‘smirlar kiradi. Bunday o‘smirlar shaxsiy qarashi, o‘zgalarga baho berishi axloq extiyojlarini maktab, oila va jamoatchilik fikriga qarshi qo‘yadilar.

E’TIBORINGGIZ UCHUN RAXMAT