2.2 «Sehrli mamlakatga sayohat» o`yini va uning tashkil etilishi. Maqsad: Bolalarning zehnini, epchilligini, mantiqiy tafakkurini rivojlantirish. Nutqdagi so‘z boyligini oshirish. Mustaqil fikrlash qobiliyatini o‘stirish, matematik tasavvurlarini shakllantirish. Kerakli jihozlar: Ko‘rgazmali va tarqatma jihozlar (atributlar, geometrik shakllar, bosh- qotirmalar...). Mashg‘ulotning borishi: Tarbiyachi: Bolajonlar bilasizlarmi, bugun sizlar uchun ajoyib kun. (Bolalar xursand bo‘lidi- "Sehrli qalpoqcha" sardorining javobi: Oftob chikdi olamga, YUgurib bordim xolamga. Tarbiyachi: Barakalla sardorlar. Ikkala sardor ham bilimdon, zukko chiqdilar. Ikkala guruhga bittadan bayroqcha beriladi. Guruh ishtirokchilarining oldiga boshqotirma qo‘yilgan. Bu boshqotirmada juda ko‘p yo‘llar chizilgan. Bu yo‘llar- dan faqat bittasigina sehrli qalpoqcha yashirib qo‘yilgan uychaga olib boradi. Vazifa ana shu yo‘lni topishdan iborat. Har bir guruhddn bittadan va- kil chiqib sehrli qalpoqchani qidiradi. Qani kimlar chiqadi. Tarbiyachi: Balli sardorlar, qani bo‘lmasa seh- rli qalpoqchani qidirish yo‘lini toping? Sardor- lar boshqotirmani echgunga qadar men sizlarga topshiriq beraman. Qani qaysi guruh tez va aniq javob berar ekan. Diqqat bilan tinglang.
1. Bugun haftaning nechanchi kuni?
2. Butun haftaning qaysi kuni?
Bolalar: Birinchi kuni, Dushanba. Tarbiyachi: To‘g‘ri, balli bolalar. Sardorlar turli yo‘llar chizilgan boshqotirmani echib, sehrli qalpoqcha yashirib qo‘yilgan uychaga kirib, ikkita xatjild olib chiqishdi.
Tarbiyachi: Bolalar qo‘lingizdagi nima ekan?
34
Bolalar: Xatjild. Tarbiyachi: Qani ko‘raylikchi unga nimalar yozil- gan ekan. Voy-buy qiziqarli topshiriqlar beril- gan ekan. Qani sanab ko‘raylik. Ularning soni 4 ta ekan. Qani aytinglar-chi, har bir guruhga ne- chtadan topshiriq berishimiz kerak. Topshiriqlar guruhlar o‘rtasida teng bo‘lishi kerak. Bolalar: Ikkitadan. Tarbiyachi: Juda to‘g‘ri. Endi bolalar men bi- rinchi xatjidddagi topshiriqni ikkala gzfuhga be- raman. Diqqat bilan tinglang. Turli xil hayvon- lgf rasmlari berilgan, birinchi guruh bolalar uy xdyvonlarini o‘ng tomonga, o‘rmon hayvonlarini chap tomonga ajratipgyodi. 2-guruh bolalari esa o‘ig tomonga uy parrandalarini, chap tomonga qush- larni ajratishadi. Topshiriqni bajarib bo‘lgan- dan so‘ng, ular hayvonlar nomini, nechta ekanli- gini va joylashish o‘rnini (qanday hayvon qaysi tomonga ekanligini) aytishlari kerak. Qani bo- lalar boshladik. (Bolalar musiqa sadosi ostida topshiriqlarni bajarishadi). Tarbiyachi: Barakalla bolalar. Ikkala guruh ham 1'opshiriqni epchillik va chaqqonlik bilan to‘g‘ri ||,1 j.fishdi. Qani bolalar, bajargan topshiriqni I im birinchi ta’riflab beradi. TarGshyachi: Balli bolalar. berilgan topshiriq- ni go‘g‘ri va aniq ta’riflab berdingiz. Ikkala guruxlar ham bittadan bayroqcha beramiz. Endi bolalar ikkinchi topshiriqni eshiting. Bu topshi- rindp shuiday deyilgan ekan. Har xil geometrik shakilarni yasaydi , shu shakllardan turli xil narsalar chizadi ta’riflab bering. GarOinchi: Parakalla, ikkala guruh bolalari ham birg.1likda oajario bo‘lishdi. Qaysi guruh yasa- gai nars.k ipi Piriichi g.g|.ri(})lab beradi. bolalar, ikkinchi xatjildni ochamiz. Unda oltin kalitii qidirish rejasi ko‘rsatilgan ekai.
shadi). Nega dsysizmi? CHunki biz bugun «Sehrli mamlakat»ga sayohat qilamiz. Buning uchun sehrli qalpoqchani kiyib olish lozim. "Sehrli mamla- katga sayohat" o‘yinimiada ikki guruh bolalar, ya’ni ikki komanda qatnashadi.
35
Buning uchun biz ikki guruqga bo‘linib olamiz. Birinchi guruhni "Oltin kalitcha", ikkinchisini esa "Sehrli Ikkala guruh sardorlari bu rejani o‘z a’zola- riga ko‘rsatadilar. (Bolalar oltin kalitni qidi- rish rejasi bilan tanishdilar). Qani bolalar tayyormisizlar. Oltin kalitcha bekitib qo‘yilgan uyga bormoq uchun ikkala guruh ham boshqotirma echishadi. Qaysi gurux birinchi boshqotirmani echsa shu guruh oltin kalitcha bekitib qo‘yilgan uyga etib kela- dilar. Bolalar tayyormisizlar? Bo‘lmasa boshladik. (Musiqa sadosi ostida bolalar boshqotirma echishadi). Bolalar to‘siqlar- dan o‘tib oltin kalit bekitib qo‘yilgan uyga etib keladilar. Bolalar: Voy uyning eshigiga qulf osilgan ekan. Qulfni ochish uchun kalit kerak. Tarbiyachi: Balli. To‘g‘ri, qulfni ochish uchun kalit kerak. Buning uchun topshiriqlarni bajar- gan guruh bolalariga kalit beriladi. Topshiriqni bajarishga tayyormisiz. Diqqat! "Sehrli qalpoqcha" guruhiga topshiriq beraman. E’tibor bilan tinglang. Gulzorga bitta kapalak uchib kelib qo‘ndi. Bir ozdan so‘ng uning yoniga yana bitta kapalak uchib keldi. Gulning narigi tomonida esa ikkita kapa- lak qo‘nib turgan edi. Gulzorda hammasi bo‘lib nechta kapalak bor ? To‘g‘ri. Balli. Endi "Oltin kalitcha" guruhiga topshiriq beraman. Diqqat, tinglang! Qorga yiqildi Ali, Uning ketidan Vali. Keyin yiqildi Jabbor, Qorda qaicha bola bor? Bolalar: 3 ta.
36
Tarbiyachi: To‘g‘ri. Parakalla. Ikkala guruhga ham pshtadan bayroqcha beramiz. Ikkala guruh ham top- shiriqlarni to‘g‘ri bajarishdi. Endi guruh sardorlariga uy qulfini ochish uchun kalit beramiz. Ular uy eshigini ochib undan kalitni olib chiqishsin. Barakalla bolalar, endi oltin kalit bilan oltin sandiqchani ochib ko‘ramiz. Qiziq bunda nimalar bor ekan. (Oltin sandiq kalit bilan ochiladi va sehrli mamlakatdagi o‘yinchoqlar ko‘rsatiladi. O‘yinga bolalar faol qatnash- gaplari uchun sehrli mamlakatdagi o‘yinchoqlar bolalarga taqdim etiladi). Balli. Barakalla. O‘yin musobaqamizga ikkala guruh bolalari ham juda ajoib qatnashdilar SHunday qilib sehrli mamlakatga sayoxat o‘ynmiz tutadi. 2 .3. Narsalarni taqqoslang o`yini.Bu o’yini bolalarning diqqatni rivojlantiradi bolalarning oldiga ikkita o’yinchoq qo’yildi bolalardan o’yinchoqlar nimasi bilan bir-biriga o’xshashligini, keyin o’zaro farqini aytib berishni so’radim masalan :quyonch bir-birga yumshoqligi bilan o’xshaydi ,ularning qo’l –oyoqlai , ko’z quloqlari bor.Farqi shundagi , ayiq- katta, quyon-oq . Bu o’yin orqali ular o’yin choqlarni bir –birdan ajratib olishni o’rganadilar. 2.4. Qiyalikdagi sharcha oyini. Bu o’yini bolalar tafakkurini rivojlanishiga yordam beradi bu o’yini o’tgazish tartibi uncha kata bo’lmagan qiyalik tayyorlab buning uchun stol tekisligiga burchak ostida qo’yilgan har qanday taxtasha bo’lishi mumkin .qiyalikdan stol nariga chiziqcha tortib bolaga uncha katta bo’lmagan chiziqcha tortib bolaga uncha katta bo’lmagan sharcha berib ,uni o’z chiziq oldiga kelganda to’xtatadigan qilib qiyadan g’ildiratishni aytdim bola boshida buni uddasidan chiqa olmadi ,lekin ko’zi bilan chamalab ,sharchani iloji boricha to’g’ri tushirishga harakat qildi.