93 O‘ZBEKISTON DAVLATI VA HUQUQI ASOSLARI 93 93 Quyidagilardan axloq va
h u q u q ni ajrating hamda
jadvalni to‘ldiring.
- salom berish;
- kattalarga joy berish;
-malakali tibbiy xizmatdan foyda-
lanish;
- ta’lim olish;
- tabiatni asrash;
- kichiklarni izzat qilish;
- kattalarga hurmatda bo‘lish;
- saylovlarda qatnashish;
- soliqlarni o‘z vaqtida to‘lash;
- jamoat joylarida tartib saqlash;
- ota-onalarga g‘amxo‘rlik qilish;
- o‘qituvchini hurmat qilish;
- maktab qoidalariga rioya qilish.
Axloq Huquq 2) huquq davlat irodasini, axloq esa
jamiyat a’zolarining fi kri, dun yo-
qa rashi hamda insoniy fazilat va
tushunchalarini aks ettiradi;
3) huquq normalari, zarur hollarda,
dav latning majburlov kuchi or-
qa li, axloq normalari esa jamoat -
chilik fi kri orqali qaror topadi;
4) axloq normalari ijtimoiy munosa-
batlarning kengroq doirasini
(do‘stlik, o‘rtoqlik va hatto mu-
hab batni ham) tartibga soladi.
Hu quq esa muayyan ijtimoiy
mu no sabatlarni tartibga solishga
qa ra tilgan;
5) huquqda xatti-harakat yoki hara-
kat sizlik “qo nu niy-noqonuniy”,
axloqda esa “yaxshi-yomon”
deya baholanadi;
6) huquq hujjatlarda aniq ko‘ri-
Sharhlang! Huquq va axloq bir yo‘nalishda harakat qiladi.
nishga ega.
Huquq va axloq bir yo‘nalishda harakat qiladi. Ba’zan huquq jamiyatning
es kirgan axloq normalaridan xalos bo‘lishiga ko‘maklashadi (masalan, xun
olish). Shu bilan birga, huquq axloq (“ezgulik” va “adolat” tushunchalari)
asosi da shakllanadi. Ko‘pincha, sud “sha’n va qadr-qimmatni haqoratlash”,
“qo‘ pollik” va boshqa shu kabi tushunchalarni to‘g‘ri tushunish maqsadida
ax loq qoidalariga murojaat qiladi.
Ax loq bilan huquq alohida tushunchalar bo‘lsa-da, ular umumiy xusu-
si yatlarga ham ega.