O‘zbekiston davlati va huquqi asoslari 1 O. Karimova, N. Ismatova, sh. Sariqov, O. Amanova o‘zbekiston davlati va huquqi asoslari

Faollashtiruvchi savol va topshiriqlar
http:eduportal.uz

---

131
O‘ZBEKISTON DAVLATI VA HUQUQI ASOSLARI
131
131
Yuridik javobgarlik – huquqbuzarlikni sodir etgan shaxsning 
huquq normalariga asoslangan, o‘z qilmishi uchun javob berishi, davlat 
maj burlov choralari ko‘rinishidagi oqibatlarga duchor bo‘lishi va ularni 
boshi dan kechirishidir.
Huquqbuzarlik turlari yuridik javobgarlik turlariga mutanosibdir: 
♦
fuqarolik huquqbuzarligi – fuqaroviy (moddiy) huquqiy javobgarlikni;
♦
ma’muriy huquqbuzarlik – ma’muriy javobgarlikni; 
♦
intizomiy huquqbuzarlik – intizomiy javobgarlikni;
♦
jinoiy huquqbuzarlik – jinoiy javobgarlikni keltirib chiqaradi. 
Yuridik javobgarlik 
sud tartibida
, 
ma’muriy tartibda
yoki 
intizomiy 
tar tibda
amalga oshiriladi. 
Yuridik javobgarlikning ikki turi farqlanadi:
1) Jarima yoki jazo;
2) Huquqni tiklovchi javobgarlik. 
Jarima
yoki 
jazo
turi o‘z navbatida quyidagilardan iborat:
Vakolatli organ qonun asosida huquqbuzarga nisbatan yuridik 
javobgarlik choralarini qo‘llaydi. Bu choralar ijtimoiy munosabatlarni 
mustahkamlash, tartibga solish va muhofaza qilishga qaratilgandir.
Yuridik javobgarlik quyidagi tamoyillarga asoslanadi: qonuniylik; 
adolatparvarlik; jazoning muqarrarligi; maqsadga muvofi qlik; bag‘rikenglik; 
ayb uchun javobgarlik; huquqbuzarning bitta huquqbuzarlik uchun bir necha 
tomonlama javobgarlikka tortilishiga yo‘l qo‘yilmasligi.
Intizomiy 
— O‘zbekiston Respublikasi Mehnat Kodek si ning 181- mod-
dasiga binoan quyidagi turlardan iboratdir:
♦
hayfsan; jarima solish; mehnat shartnomasini bekor qilish.
Intizomiy jazolar ishga qabul qilish huquqiga ega bo‘lgan shaxslar (or-
gan lar) tomonidan qo‘llaniladi.