dalillash mumkin, agar o'g'Ion onadan tug'ilsa, unga erning ostidan bir jo y qilib sut berib, ul joyda parvarish qilsalar, onasi va doyasi unga gapirmasalar, u o'g'Ion hech kishining so'zin eshitmasa, ulug' bo lg'onda lol (sog'ov) bo'lur. Ko'rmasmusankim, barcha lollar kar bo'lurlar. Kaykovusning “Qobusnoma” asari hayotimizda yashashimiz uchun qaerda, qachon, qanday holatda muomala-munosabatga un- daydi. Xatto bugunning odamlar o'rtasidagi muomala sabog'Iariga o'rgatadigan kitobi, deb ko'pchilik Amerikalik sotsiolog Deyl Karn- cygining kitobini misol keltiradilar. To'g'ri, unda g'arbcha muomala keng o' rin olgan, Kaykovusning “Qobusnoma”si esa sharq axloqi yo'nalishida bo'lib ham foniy dunyo, ham b og'iy dunyo sabog'- laridan ta'lim berishi bilan qimmatlidir. Shu ma'noda “Qobusnoma” bebaho kitob bo'lib qolaveradi. Ayniqsa Notiqlik bobida undan ko'p foydalanish mumkin. Mavzuni *‘Qobusnoma”dagi ibratli fikr bilan yakunlamoqchimiz ...Nutqni juda yaxshi va san'atkorona o'rganib ol, doimo gapga chechan bo'lishga harakat qil... Nutqi shirin kishi ning mehribon kishilari ham ko'p bo'ladi ("Qobusnoma”dan). Alisher Navoiy notiqlik haqida O'zbek xaiqining buyuk mutafakkiri, insonparvar shoiri Alisher N avoiy o 'z ijodini hamisha ijtimoiy faoliyat bilan birga qo'shib olib bordi. Alisher N avoiy o'zbek mumtoz adabiyoti va adabiy tilining asoschisi bo'lishi bilan birga barcha turkiy xalqlar adabiyoti va adabiy tili rivojiga ulkan hissa qo'shganligi shubhasizdir. Navoiy turkiy tilda go'zal nutq tuzish va bu tilda ajoyib o'lm as asarlar yozish 57
mumkinligini ham ilmiy, ham amaliy jihatdan isbotladi. Alisher