ganda ham A. Oripov aytganidek: Mana, o'tib aiding, asal oyidan, Endi suv ichgciysan turmush soyidan. Etti o'lchab bir kes, etmish o'lchab kes. Lekin kes, Yoshulli avtgan joyidan. Muzokoralarda yumshoq, shirin muomala va yoqimli so'zlarni qo'llashning muhimligini his etish zarur. Matn asosida nutq so'zlashning ijobiy va salbiy tomonlari bor. Ijobiy tomon deganda, notiq o'z fikrlarini oldindan o'ylab tayyorla- gan matnni asos qilib oladi, fikrlarining mantiqan birligini ta'minlay- di. Faktik va fikriy xatolarga yo'l qo'ym aydi. Salbiy tomoni esa tinglovchilar nazarida bilimsizday, notiqlik san'atini eplay olmaydi- ganday ko'rinadi. Notiq va tinglovchilar o'rtasidagi o'zaro bog'liqlik ancha susayadi. Matnsiz nutq so'zlash, notiqning xotirasi o'tkirligi- dan, matn mazmunini chuqur o'zlashtirib olganini ko'rsatadi. O'ziga ishongan notiqgina matnsiz nutq so'zlay oladi. Bu notiqning mazkur san'atni mukammal egallab olganligidan, bu sohada u erishgan mahoratdan darak beradi. Nutqqa tayyorlanish va nutq ustida ishlash Notiqlik san'ati, avvalo, og'zaki nutq orqali amalga oshadigan jarayon hisoblanadi. Og'zaki nutq esa avvalo ikki ko'rinishda sodir bo'ladi. Birinchi ko'rinishi oddiy so'zlashuv orqali, ikkinchisi esa adabiy til normalariga qat'iy amal qilish borasidagi adabiy so'zla shuv nutqi ko'rinishida bo'ladi. Oddiy so'zlashuv - sheva ta'sirida bo'lgan kundalik so'zlashuv- ning o'zi. Bu so'zlashuvda nutq bazasini adabiy til tashkil etmaydi. Adabiy so'zlashuv nutqi - adabiy til madaniyatiga adabiy til normalariga asoslanib nutq so'zlashdir. Adabiy tilda so'zlash adabiy
