O’zbekiston respublikasi axborot texnologiyalari

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI AXBOROT TEXNOLOGIYALARI

VA KOMMUNIKATSIYALARINI RIVOJLANTIRISH VAZIRLIGI

MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI

TOSHKЕNT AXBOROT TЕXNOLOGIYALARI UNIVЕRSITЕTI QARSHI FILIALI

“ KOMPYUTER INJINIRINGI ” FAKULTЕTI

1 - BOSQICH MKI-12-22 GURUH MAGISTRANTI

Xosiyotova Sarvinozning “Axborotlarni izlash va ajratib olish”

fanidan
1-Mustaqil ishi

Qabul qildi : Egamberdiyev Xojiakbar

Reja
1.Kirish.Axborotlarni izlash va ajratib olish tushunchasi 2.Bulev izlash tizimi funksiyalari.
3.Atamalar lug’ati va hodisalar ruyhati.


Axborotni izlash (angl. information retrieval) — axborotni qidirish jarayoni bo’lib, axborotga bo’lgan ehtiyojni qondirish uchun strukturalashmagan hujjatlardan zarur ma’lumotlarni izlash haqidagi fan sifatida rivojlanib kelmoqda.
Axborot izlash – bu ma’lum bir hujjatlar (matnli) to’plamidan oldindan belgilangan shartli mavzu (so’rov) yoki zarur (axborotga bo’lgan ehtiyojni qondirishga tegishli) ma’lumotlarni, faktlarni, xabarlarni izlash – aniqlash jarayoni.
Qidiruv jarayoni ma’lumotlarni to’plash, ularga ishlov berish va taqdim etishga qaratilgan operatsiyalar ketma-ketligini o’z ichiga oladi.
Umumiy holda axborotni qidirish to’rtta etap (bosqich)dan tashkil topgan:

• 
  axborotga bo’lgan ehtiyojni aniqlash va axborot so’rovini shakllantrish;
  
• 
  mumkin bo’lgan axborotlar massivining egasini (manbasini) aniqlash;
  
• 
  aniqlangan axborot massividan ma’lumotlarni ajratib olish;
  
• 
  olingan axborot bilan tanishish va qidiruv natijasini baholash.
  

Axborotni qidirish fan sifatida

Axborot qidirish – bu kognitiv psixologiya, informatika, axborot dizayni, lingvistika (tilshunoslik), semiotika va kutubxonashunoslik kabi fanlar kesishmasida turuvchi ilmiy soha hisoblanadi.