O‘zbekiston respublikasi axborot texnologiyalari va



Yüklə 214,22 Kb.
səhifə13/20
tarix07.01.2024
ölçüsü214,22 Kb.
#210783
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   20
Bakalavr bitiruv ishi mavzu

Isbotlangan ishonchlilik.
Usul uzoq vaqtdan beri qo'llanilib kelinmoqda va bu
virusni aniqlashning asosiy usuli deb ayta olamiz.

Kamchiliklari 
Ko'chkiga o'xshash imzolarning ko'payishi muammosi.
Bunga yangi viruslar
sonining ko'payishi va "eski" da mutatsiya qobiliyati ham sabab bo'ladi. Natijada,
imzo bazalari nomaqbul o'lchamlarga o'sadi, shuning uchun usulning ikkinchi
afzalligi yo'qoladi. Vaziyat maxsus optimallashtirish yo'li bilan hal qilinadi, agar
bitta imzo bir vaqtning o'zida ko'plab viruslarni tavsiflasa, ammo bu noto'g'ri
afzalliklar muammosini keltirib chiqaradi, bu esa birinchi ustunlikni kamaytiradi.
Yangi viruslarni aniqlash muammosi.
Viruslar bazasining ko'payishiga
foydalanuvchilarning o'zlari juda oz hissa qo'shmoqda, deb ishoniladi. Ya'ni yangi
viruslarni aniqlash xuddi bir tomondan adolatli bo'lib ko'ringan antivirus ishlab
chiqaruvchilar muammosi, boshqa tomondan "xavfsizlik har kimning ishi"
tamoyilining buzilishiga o'xshaydi. Ko'pgina antiviruslarda o'rnatilgan "tekshirish
uchun jo'natish" funktsiyasi mavjud bo'lib, ulardan cheklovsiz foydalanish kerak.
Muammoni hal qilishning asosiy usullari bu boshqa antivirus kompaniyalari bilan
o'zaro ma'lumot almashish, evristik (ya'ni aqlli, maxsus algoritmdan foydalangan
holda) Internetda viruslarni qidirish, epidemiyalar paytida tezkor javob berish va
tizim muhandislarining vijdonliligi. tarmoqdagi shubhali faoliyatni tahlil qilish.
Xavfsizlik devori 
Xavfsizlik devori tarmoq tahdidlaridan himoya qilish uchun mo'ljallangan -
mahalliy tarmoq va Internetdan.
Ushbu modul har doim ham standart antiviruslar to'plamiga kiritilmaydi;
ko'pincha xavfsizlik devori alohida dastur sifatida ishlab chiqiladi, etkazib beriladi
va sotiladi.
Masofali komp’yuterlarga yoki serverlarga ulanish uchun ko'plab dasturlar
xavfli usullardan foydalanishi mumkin, tashqi kirish uchun teshiklar va zaifliklar
qoldiriladi.



49
2.2 – rasm. Firewall yordamida xavfsizlik ta`minlash


Xavfsizlik devorining mohiyati ma'lum masofaviy manbalarga ulanish
imkoniyatini cheklash orqali kiruvchi va chiquvchi trafikni boshqarishdir.
Himoyalashning eng aniq usuli bu tarmoq resurslarining oq va qora ro'yxatlari.
Tarmoq resurslarining "qora" ro'yxati, masalan, siz kira olmaydigan
saytlarning ro'yxati va "oq" ro'yxat - siz faqatgina kirishingiz mumkin bo'lgan
resurslarning ro'yxati. Ko'rib turganingizdek, oq ro'yxatga kiritish usuli ancha
xavfsizroq, ammo u foydalanuvchi va dasturlarning imkoniyatlarini keskin
cheklaydi.
Xavfsizlik devorining afzalliklari 
Xavfsizlik devori sozlamalari barcha ishonchli va tasdiqlanmagan manbalarni
kesib, faqat ishonchli manbalarni tarmoqqa ulanishni ta'minlashga imkon beradi.
U
mahalliy
tarmoqning
tarmoq
shlyuziga,
ya'ni
foydalanuvchi
mashinalarining hisoblash resurslarini isrof qilmasdan, masalan, komp’yuterlarga,
masalan, komp’yuterlarga Internetga kirishni "tarqatadigan" serverga o'rnatilishi
mumkin.
Xavfsizlik devorining kamchiliklari 
Xavfsizlik devorining nochorligi uning ustunligidan mantiqan kelib chiqadi:
xavfsizlik devorini to'g'ri sozlash uchun tarmoq protokollari va tarmoq
dasturlarining o'ziga xos xususiyatlarini yaxshi bilish talab etiladi. Standart
sozlamalarga ega xavfsizlik devori himoya qilish uchun ozgina yordam beradi.
Internetga keng polosali ulanish paydo bo'lishi, o'tkazuvchanlik kengligi
oshishi bilan Internet bizning kundalik hayotimizga kirib keldi, bu erda muloqot



50
qilish, ma'lumot almashish va kundalik muammolarni hal qiliniladi. Biroq, hamma


narsa shunchalik silliq emas, chunki tezlikning bir xil afzalliklari hujumchilar uchun
ham mavjud. Tarmoq orqali barcha turdagi komp’yuterlarga (shaxsiy, ishchi,
korporativ) xakerlik hujumlarini amalga oshiradigan viruslarning tarqalishi sezilarli
darajada oshdi.
Tarmoq hujumlari qurboniga aylanmaslik uchun tizimni himoya qilishga
mo'ljallangan bir necha turdagi dasturlar mavjud. Va ushbu turlardan biri xavfsizlik
devori yoki Firewall.
comp_protect O'g'rilarning uyingizga kirishiga yo'l qo'ymaslik uchun siz
eshik va derazalaringizni qulflaysiz, panjara, signalizatsiya o'rnatasiz. Xavfsizlik
devori xuddi shu ishni bajaradi, faqat komp’yuterda barcha eshik va derazalarni
"to'sib qo'yiladi", shunda faqat vakolatli (tanish) ma'lumotlar kelishi va ketishi
mumkin. Foydalanuvchi eshikni (portni) qo'lda ochish yoki yopish qobiliyatiga ega,
masalan, kerakli dasturning to'g'ri ishlashi uchun.
Texnik ma'noda, xavfsizlik devori komp’yuterga Internet orqali va boshqa
tarmoqlar orqali uzatiladigan ma'lumotlarni boshqarish, shaxsiy yoki maxfiy
ma'lumotlarning chiqib ketishi yoki o'g'irlanishining oldini olish, buzg'unchilar,
ya'ni xakerlar deb nomlangan shaxslar tomonidan tashqaridan kirib kelishining
oldini olish uchun javobgardir.
Xavfsizlik devori antivirus o'rnini bosmaydi! Bu komp’yuter orqali
ma'lumotlarning o'tishini cheklaydigan maxsus filtr kabi ishlaydi. Antivirus zarur,
chunki u boshqa tahdidlardan himoya qiladi, masalan, foydalanuvchi o'zi ba'zi
dasturlarning zararli ekanligiga shubha qilmasdan tarmoqqa kirishiga ruxsat berishi
mumkin, bu erda antivirus yordam beradi.
Xavfsizlik devorlarining turlari
Komp’yuterda ishlatiladigan ulanish turiga qarab, u ikkita turdagi xavfsizlik
devoridan foydalanishi mumkin:

Uskuna

Dastur



51
Xavfsizlik devori uskuna xavfsizlik devorlari yo'riqnoma va keng polosali


Internet-modemlarga o'rnatiladi. Va operatsion tizimga yuklab olinadigan va
o'rnatiladigan dasturiy ta'minotni ko'rib chiqiladi. Masalan, Windows o'rnatilgan
dasturiy ta'minotning xavfsizlik devori bilan ta'minlangan, ammo uni o'chirib
qo'yish va qo'shimcha imkoniyatlar va xavfsizlik kafolatlariga ega bo'lgan ishonchli
xavfsizlik devorlarini o'rnatish mumkin.
Agar sizning tarmoqda bir nechta komp’yuter bo'lsa, qo'shimcha xavfsizlik
devoridan foydalanishning katta afzalligi. Tarmoqdagi barcha mashinalar bir
marshrutizatorga ulanadi, bu darhol mashinalar uchun xavfsizlik devori vazifasini
bajaradi. Albatta, u yoki bu funksiya ishlatilgan yo'riqnoma modeliga bog'liq bo'ladi,
shuning uchun uskunani sotib olishdan oldin ushbu ma'lumotlarni tekshirilinadi.
O'rnatilgan xavfsizlik devori bilan ta'minlangan yo'riqnoma, yo'riqnoma uchun
afzallik berish, bu tarmoqdagi mashinalarning xavfsizligini oshiradi.
Agar yo'riqnoma bo'lsa, lekin xavfsizlik devorisiz bo'lsa, u holda dasturiy
ta'minot xavfsizlik devoridan foydalanish qoladi. Xavfsizlik siyosatini
komp’yuterlarning birida sozlash va qoidalarni import / eksport qilish orqali ularni
boshqa mashinaga o'tkazish mumkin.

Yüklə 214,22 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   20




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin