O‘zbekiston Respublikasi fanlar akademiyasi Volume 4

---

O‘zbekiston Respublikasi fanlar akademiyasi 
Volume 4 | Conference Proceedings 1 | 2023
O‘zbek tili, adabiyoti va folklori instituti 
Alisher Navoiy adabiy va ilmiy merosini 
o‘rganish masalalari 
DOI: 10.24412/2181-1385-2023-1-19-30 
 
 
 
 
 
19
 
8-fevral 
https://tai.uz/ Xalqaro konferensiya 
ALISHER NAVOIY IJODINING ISLOMIY-MA’RIFIY ASOSLARI 
 
Nurboy Jabborov 
filologiya fanlari doktori, professor, 
Toshkent davlat o„zbek tili va adabiyoti universiteti 
[e-mail]  
ANNOTATSIYA
Maqolada buyuk shoir va mutafakkir Alisher Navoiy
 
ijodiy kamolotining 
ijtimoiy-ma‟rifiy va badiiy-estetik omillari, birinchidan, Qur‟on va Sunnatni 
mukammal o„rganib, butun hayoti davomida islom shariatining bu ikki mo„tabar 
manbasiga og„ishmay amal qilgani, ikkinchidan, buyuk islom mutafakkirlari, 
tasavvuf allomalari asarlarini mutolaa qilgani hamda ulardagi g„oyalarni muttasil 
rivojlantirib, asarlarida yuksak badiiy talqin etgani, uchinchidan, o„zi mansub turkiy 
xalq tarixini mukammal bilgani, butun ijodiy-ilmiy salohiyatini millatning oru 
nomusi, shonu sharafini himoya qilish, yuksaltirish yo„liga safarbar eta olganida 
namoyon bo„lishi tadqiq qilingan.
Alisher Navoiyning e‟tiqod, shariat arkonlariga qanday amal qilgani, buyuk 
mutafakkir o„qib o„rgangan tafsir va hadis kitoblari, tasavvuf allomalarining asarlari 
haqida so„z yuritiladi. Diniy-ma‟rifiy va falsafiy-irfoniy g„oyalarni yuksak darajada 
badiiy talqin etgani asarlarining tahlili orqali dalillanadi. “Xamsa” asarining hamd, 
munojot va na‟t qismlari mohiyati tadqiq qilinadi. Buyuk shoirning ijod konsepsiyasi 
islom ma‟rifatiga tayanishi asarlarining milliy ruhni fodalashiga monelik qilmasligi 
aksincha, islomiylik va milliylik bir-birini to„ldirishiga doir tahliliy qarashlar ilgari 
suriladi. Tahlillar natijasida nazariy umumlashmalar chiqariladi.