Kompyuterda monitor (display) ekranda sahifaliy va tasvirliy ahborotlarni ko’rsatish uchun qo’llaniladi. Zamonaviy kompyuterlar super VGA turdag manitorlar bilan to’plangan, ruhsat etish imkoniyatlar 800* 600, 1024* 7608.1280* 1024 va boshqalar.
Monitorlar tuzilishiga ko’ra quyidagi 3 turda bo’ladi:
CRT (Cathlode Ray Tube) monitorlar (Elektron nurli trubka)
Klaviatura – matnli va belgili ma'lumotlarni kompyuter xotirasiga kiritish qurilmasi. Standart klaviaturalar 101 yoki 102 tugmadan iborat bo’lib, undan tashqari hozirda chiqayotgan multiklaviaturalar ham bor. Standart klaviatura bilan multiklaviaturaning farqi multiklaviaturada qo’shimcha tugmalar mavjudligidir (multimedia tugmalari, kalkulyator chaqirish tugmasi, internet va e-mail kabilar mavjud).
Klaviatura beshta asosiy guruhga bo’linadi:
5
2.12-rasm.
Asosiy guruh tugmalari – matn kirituvchi tugmalar (harflar, raqamlar, belgilar, Space, Shift, Enter, Delete, Insert, BackSpace, Tab, Caps Lock).
Yo’naltiruvchu tugmalar guruhi – kursorni boshqaruvchi tugmalar (б, в, Я, а, Home, End, PageUp, PageDown).
Kalkulyator bloki guruhi – klaviaturaning o’ng qismidagi blok kiradi. Unda kalkulyatorda kerakli raqamlar va amallar mavjud.
Funksiyanal tugmalar guruhi – F1-F2.
Boshqaruvchi tugmalar guruhi – , , Ctrl, Alt, Esc, PrintScreen, Pause, Break.
Dasturiy ta’minot — kompyuter texnikasi vositasida ma’lumotlarni qayta ishlash tizimi (mkit)ni yaratish va foydalanish dasturiy vositalari yig’indisidir. Dasturiy ta’minot tarkibiga bazaviy (umumtizimli) va amaliy (mahsus) dasturiy mahsulotlar kiradi.
Qo’llash sohasidan qat’i nazar, axborot tizimlarining samarali faoliyat kursatishi bir qator ta’minotlar bilan bog’liqdir. Ularni dasturiy, texnik, huquqiy, axborot, tashkiliy, matematik va lingvistik ta’minotlarga ajratilishi Qabul qilingan.3-rasm).
Xulosa Axborotlashtirishni rivojlantirish, iqtisodiyot va jamiyat hayotining barcha sohalarida zamonaviy axborot texnologiyalarini, kompyuter texnikasi va telekommunikatsiya vositalarini ommaviy ravishda joriy etish hamda ulardan foydalanish, fuqarolarning axborotga ortib borayotgan talab-ehtiyojlarini yanada to’liqroq qondirish, jahon axborot resurslaridan barhamand bo’lishni kengaytirish uchun qulay shart-sharoitlarni yaratish aloqa va axborot-kommunikatsiya sohasini rivojlantirishni asosiy vazifalari hisoblanadi. Axborotlar inqilobi chegara nimaligini bilmaydi. Yangi axborot texnologiyalari darhol butun er kurrasi bo’ylab tasvir, matn va nutqni etkazib berishga imkon beradi. Internet muassasalar keng ma’lumotlar bazalarini ommaviy kutubxonalar, maktablar, shahar hokimiyatlari bilan bog’lashga imkon beradi.