O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY TA’LIM, FAN VA INNOVATSIYALAR VAZIRLIGI IPAK YO’LI INNOVASIYALARI UNIVERSITETI
“Tasdiqlayman”
Ipak yo‘li innovatsiyalar universiteti
o’quv ishlari bo’yicha prorektori:
___________Sh.Sh.Atayev
“ ____” ________2023 yil
BOSHLANG’ICH SINFLARDA INKLYUZIV TA’LIM FANI BO’YICHA О‘QUV DASTURI SILLABUS
(2-kurs sirtqi)
Bilim sohasi:
100000 – Ta’lim;
Taʼlim sohasi:
110000 – Ta’lim;
Taʼlim yoʻnalishi:
60110500 – Boshlang‘ich ta’lim
Olmaliq – 2023
Modul / FAN SILLABUSI Iqtisodiyot va pedagogika fakulteti Boshlang‘ich ta’lim yo‘nalishi
Fan nomi:
Boshlang’ich sinflarda inklyuziv ta’lim
Fan turi:
Majburiy
Fan kodi:
InkT.304
Yil:
2023-2024 o‘quv yili
Semestr:
3-semestr
Ta’lim shakli:
sirtqi
Mashg‘ulotlar shakli va semestrga ajratilgan soatlar:
150
Ma’ruza
8
Amaliy mashg‘ulotlar
10
Laboratoriya mashg‘ulotlari
-
Seminar
-
Mustaqil ta’lim
132
Kredit miqdori:
5
Baholash shakli:
Imtihon
Fan tili:
O‘zbek
Fan maqsadi (FM)
FM1
Fanning maqsadi «Ijtimoiy ish» sohasi bakalavr talabalarda ijtimoiy ish asoslari, uning tushunchasi, paydo bo’lish tarixi va metodlari, qonuniyatlari hamda asosiy tamoyillarini rivojlanishi haqidagi zarur ma’lumotlar bilan takomillashtirishdan iborat.
Fanni o‘zlashtirish uchun zarur boshlang‘ich bilimlar
1.
Yosh fiziologiyasi
2.
Salomatlik asoslari
Ta’lim natijalari (TN)
Bilimlar jihatidan:
TN1
Boshlang’ich sinflarda inklyuziv ta’lim fanining maqsad va vazifalari, ilmiy asoslari va bog‘liq fanlar; Boshlang’ich sinflarda inklyuziv ta’lim fanining tekshirish metodlari, tamoyillari, adabiyot o‘quv predmetini bilishi zarur
TN2
Yosh fiziologiyasi dasturi, savod o‘rgatish metodikasini bilishi zarur
TN3
Sinfda boshlang’ich sinflarda inklyuziv ta’lim darslarining ta’lim-tarbiyaviy ahamiyati, vazifalari, boshlang’ich sinflarda inklyuziv ta’lim darslarida qo‘llanadigan metodlarni tahlil qilishda ijodiy fikrlay olish;
TN4
badiiy asarlarni janriy xususiyatlariga ko‘ra o‘rganish: hikoya, ertak, ilmiy-ommabop asarlarni o‘rganish usullarini a’lo darada bilishi zarur
Ko‘nikmalar jihatidan:
TN5
O‘qish malakasining sifatlari: to‘g’ri va tez o‘qish. O‘qish malakasining sifatlari ongli va ifodali o‘qish, mustaqil ishlarni tashkil etish haqida mustaqil mushohada yuritish;
TN6
Sinfda boshlang’ich sinflarda inklyuziv ta’lim darslarining ta’lim-tarbiyaviy aqamiyati, vazifalari, boshlang’ich sinflarda inklyuziv ta’lim darslarida qo‘llanadigan metodlarni taxlil qilishda ijodiy fikrlay olish.
TN7
Boshlang’ich sinflarda inklyuziv ta’lim fani uchun kerakli bilimlarni egallash ushbu fanni o‘rganishni asosiy masalasi bo‘lib xisoblanadi;
Fan mazmuni
Mashg‘ulotlar shakli: ma’ruza (M)
Soat
Kuzgi
1-mavzu. Inklyuziv ta’lim nazariyasi fanining maqsad va vazifalari.
Reja:
1.1.Inklyuziv ta’limning moxiyati va mazmuni.
1. 2. Inklyuziv ta’lim madaniyati.
1. 3. Inkyuziv ta’limning maqsad va vazifalari:
1. 4. Inklyuziv ta’limning muammolari.
1. 5. Inklyuziv ta’limga kiritishning asosiy tamoyillari
Xulosa.
2
2-mavzu. Inklyuziv ta’lim siyosatining huquqiy-me’yoriy jihatdan asoslanish bosqichlari
Reja:
2.1.Inklyuziv ta’lim siyosatining jahon miqiyosida huquqiy-me’yoriy asoslari.
2.2.Integratsion siyosatning asosiy xususiyatlari.
2.3.Inklyuziv ta’lim siyosatining nazariy va amaliy jihatdai qo‘llab-kuvvatlanish bosqichlari.
2.4.Xorijiy va qo‘shni mamlakatlarda inklyuziv ta’limni joriy qilinish holati
Xulosa.
2
3-mavzu. O‘zbekiston respublikasida inklyuziv ta’limning yo‘lga qo‘yilishi Reja:
3.1.O‘zbekiston Respublikasida nklyuziv ta’lim muammosining ilgari surilishi va uning echimlari
3.2.Inklyuziv ta’limning O‘zbekistondagi huquqiy asoslari.
Xulosa.
2
4-mavzu. Inklyuziv ta’limni amalga oshirish yo‘llari. Reja:
4.1 Harakatlanishida mummolari bo‘lgan bolalar
4.2.Aqliy rivojlanishida muammolarn bo‘lgan bolalar
4.3.Ko‘rishda muammosi bo‘lgan bolalar
4.4.Inklyuziv ta’lim muassasalarida imkoniyati cheklangan bolalar uchun shart-sharoitlar yaratish.
Xulosa.
2
Mashg‘ulotlar shakli: amaliy mashg‘ulot (A)
Kuzgi
A1
Inklyuziv ta’lim nazariyasi fanining vujudga kelishi va rivojlanishi.
A1
A2
Inklyuziv ta’limning amaliy asoslari
A2
A3
Inklyuziv sinflarda o‘quv-tarbiya jarayonining samaradorligini oshirish uchun zaruriy tavsiyalar
A3
A4
Inklyuziv ta’limni amalga oshirish yo‘llari.
A4
A5
Sinf va guruhlarda inklyuziv ta’lim tushunchasini rivojlantirish.
A5
№
Mustaqil ta’lim mavzulari
Soati
1
Inklyuziv ta’lim va texnologiyalari.
8
2
Inklyuziv ta’limda krizisli aralashuv.
8
3
Inklyuziv ta’limda tizimlar nazariyasi.
8
4
Inklyuziv ta’limning ekologik modeli.
8
5
Inklyuziv ta’limda ilmiy ish: tadqiqot tushunchasi, turi, metodi.
8
6
Inklyuziv ta’lim nazariyasi fan sifatida.
8
7
Inklyuziv ta’lim nazariyasining asosiy modeli.
8
8
Mujassam yo’nalgan model.
8
9
Falsafa va inklyuziv ta’lim
8
10
Inklyuziv ta’lim va ijtimoiy ish
8
11
Sosiologiya va inklyuziv ta’lim
6
12
Psixologiya va inklyuziv ta’limning o’zaro aloqadorligi
6
13
Konfliktologiya va ijtimoiy ish
6
14
Individual rivojlanish va inklyuziv ta’lim.
6
15
Inklyuziv ta’lim kasb sifatida.
6
16
O‘zbekiston Respublikasida nklyuziv ta’lim muammosining ilgari surilishi va uning yechimlari
6
17
Inklyuziv ta’limning O‘zbekistondagi huquqiy asoslari.
6
18
O‘zbekiston Respublikasida inklyuziv ta’lim tizimining nazariy asoslari
4
19
Inklyuziv ta’lim siyosatining jahon miqiyosida huquqiy-me’yoriy asoslari
4
20
Inklyuziv ta’limning muammolari
4
Jami:
132
Mustaqil ta’lim (MT)
%da
1
Amaliy va ma’ruza mashg‘ulotlariga tayyorgarlik ko‘rish va uy ishlarini bajarish
50
2
Berilgan mavzu bo‘yicha mustaqil ish tayyorlash
20
3
Berilgan mavzu bo‘yicha referat yozish
20
4
Ilmiy jurnalga maqola yoki anjumanga tezis tayyorlash
10
Asosiy adabiyotlar
1.
O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining O‘zbekiston Respublikasini rivojlantirish bo‘yicha harakatlar strategiyasi to‘g‘risidagi farmoni.Toshkent. Adolat . 2017 yil.
2.
O‘zbekiston Respublikasi «Nogironlar huquqini ijtimoiy himoyalash to‘g‘risida"gi Qonun -1991 yil.
3.
"Imkoniyati cheklangan bolalar va o‘smirlar uchun inklyuziv ta’lim to‘g‘risida muvaqqat Nizom"- XTV 234-sonli buyrug‘i-2005 yil 19 sentyabr.
4.
"Nogiron shaxslar huquqlari" to‘g‘risidagi Deklaratsiya (1975-yil)
5
"Bola huquqlari to‘g‘risidagi" Konvensiya -1989 yil;
6
O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2007 yil 23 yanvarda 573-sonli qarori bilan tasdiqlangan "Ijtimoiy himoya yili" Davlat Dasturi.
7
Aqli zaif shaxslar huquqlari" to‘g‘risidagi Deklaratsiya-1971 yil
8
"Ta’lim xamma uchun" Dasturining Milliy rejasi-Toshkent-"Arnaprint-2003 yil;
Axborot resurslari
www.pedagog.uz
www.edu.uz
http://ziyonet.uz
Talabaning fan bo‘yicha o‘zlashtirish ko‘rsatkichini nazorat qilishda quyidagi mezonlar tavsiya etiladi: a) 5 baho olish uchun talabaning bilim darajasi quyidagilarga javob berishi lozim:
fanning mohiyati va mazmunini to‘liq yorita olsa;
fandagi mavzularni bayon qilishda ilmiylik va mantiqiylik saqlanib, ilmiy xatolik va chalkashliklarga yo‘l qo‘ymasa;
fan bo‘yicha mavzu materiallarining nazariy yoki amaliy ahamiyati haqida aniq tasavvurga ega bo‘lsa;
fan doirasida mustaqil erkin fikrlash qobiliyatini namoyon eta olsa;
berilgan savollarga aniq va lo‘nda javob bera olsa;
konspektga puxta tayyorlangan bo‘lsa;
mustaqil topshiriqlarni to‘liq va aniq bajargan bo‘lsa;
barcha amaliy ko‘nikma va malakalarni o‘zlashtirgan bo‘lsa;
nazariy bilimlarni turli vaziyatda qo‘llash olish;
tizimli yondashish, uzviylikka amal qilish.
b) 4 baho olish uchun talabaning bilim darajasi quyidagilarga javob berishi lozim:
fanning mohiyati va mazmunini tushungan, fandagi mavzularni bayon qilishda ilmiy va mantiqiy chalkashliklarga yo‘l qo‘ymasa;
fanning mazmunini amaliy ahamiyatini tushingan bo‘lsa;
fan bo‘yicha berilgan vazifa va topshiriqlarni o‘quv dasturi doirisida bajarsa;
fan bo‘yicha berilgan savollarga to‘g‘ri javob bera olsa;
fan bo‘yicha konspektini puxta shakllantirgan bo‘lsa;
fan bo‘yicha mustaqil topshiriqlarni to‘liq bajargan bo‘lsa;
barcha amaliy ko‘nikma va malakalarni o‘zlashtirishga xarakt qilgan bo‘lsa;
v) 3 baho olish uchun talabaning bilim darajasi quyidagilarga javob berishi lozim:
fan haqida umumiy tushunchaga ega bo‘lsa;
fandagi mavzularni tor doirada yoritib, bayon qilishda ayrim chalkashliklarga yo‘l qo‘yilsa;
bayon qilish ravon bo‘lmasa;
fan bo‘yicha savollarga mujmal va chalkash javoblar olinsa;
fan bo‘yicha matn puxta shakllantirilmagan bo‘lsa.
g) quyidagi hollarda talabaning bilim darajasi qoniqarsiz 2 baho bilan baholanishi mumkin:
fan bo‘yicha mashg‘ulotlarga tayorgarlik ko‘rilmagan bo‘lsa;
fan bo‘yicha mashg‘ulotlarga doir hech qanday tasavvurga ega bo‘lmasa;
fan bo‘yicha matnlarni boshqalardan ko‘chirib olganligi sezilib tursa;
fan bo‘yicha matnda jiddiy xato va chalkashliklarga yo‘l qo‘yilgan bo‘lsa;
fanga doir berilgan savollarga javob olinmasa;
fanni bilmasa.
Fan o‘qituvchisi to‘g‘risida ma’lumot
Muallif:
assistent Mirxalilova Nargiza Akbarovna
E-mail:
nmirxalilova@gmail.com
Tashkilot:
Ipak yo‘li innovatsiyalari universiteti, “Pedagogika-psixologiya va umumta’lim fanlarii” kafedrasi
Mazkur sillabus Universitet Kengashining 2023-yil “___” ________dagi ___-sonli yig‘ilish bayoni bilan tasdiqlangan.
Mazkur sillabus “Iqtisodiyot va pedagogika” fakulteti Ilmiy Kengashining 2023 yil 29 avgustdagi ___-sonli yig‘ilish bayoni bilan ma’qullangan.
Energetika va mashinasozlik fakulteti Ilmiy Kengashining raisi __________ _______________ Mazkur sillabus Pedagogika-psixologiya va umumta’lim fanlari” kafedrasining 2023 yil 28 avgustdagi 1-sonli yig‘ilish bayoni bilan ma’qullangan.