3.3. Barcha talabalar tomanidan aytilgan fikrlar umumlashtiriladi, tahlil qilinadi va eng to’g’ri fikrlar jamlanadi.
3.4. Aytilgan g’oyalar to’ldiriladi, tuproq strukturasining hosil bo’lishi, tarkibi, xossalarini o’rganish tartibi belgilab olinadi.
O’qituvchi-talaba,
40 minut.
IV
Beriladigan savollar: 1.Ikki va undan ortiq mexanik elementlar jipslashib nimani hosil qiladi?.
2. Tuproq strukturasi deb nimaga aytiladi?
3. S.A. Zaxarov bo’yicha necha xil shakldagi struktura farq qiladi?
4. Bo’z tuproqlar tipi uchun qanday struktura shakli harakterli?
5. O’lchami 0,25 mm dan katta zarachalarga nima deyiladi?.
6. O’lchami 0,25 mm dan kichik zarachalarga nima deyiladi?.
7. Ikki va uch valentli kationlar bilan to`yingan tuproqlar nima hosil qiladi?
O’qituvchi, 15 minut
V
Yakuniy fikrlar aytiladi. Talabalar bilimini baholash uchun og’zaki va test savollari beriladi. Baholash mezoni asosida talabalar bilimi baholanadi.
TMI topshiriqlari beriladi.
Dars yakunlanadi va talabalar bilan xayrlashiladi.
O’qituvchi, 10 minut
ASОSIY SAVOLLAR 10.1. Tuproq strukturasining hosil bo’lishi, tarkibi, xossalari.
10.2. Tuproq strukturasining agronomik ahamiyatiga ko’ra baholanishi.
10.3. Strukturaning buzilish sabablari va uni tiklash usullari.
Tayanch iboralar: Struktura, mikroagregatlar, makroagregatlar, tuproq struktura bo’lakchalari tasnifi, suvga chidamli agregatlar.
1-ASОSIY SAVOL TUPROQ STRUKTURASINING HOSIL BO’LISHI, TARKIBI, XOSSALARI 1-asоsiy savolning bayoni. Tuproq qattiq fazasi, har xil katta-kichikliqdagi o`ziga xos tarkib va xususiyatga ega bo`lgan mexanik elementlar majmuisidan iborat. Bu elementlar tabiy sharoitda yakka holda hamda o’zaro bir-birlari bilan birikkan holda bo’ladi. Shuning uchun ham yuza tortilish kuchi hamda bir-qator ichki va tashqi kuchlar ta’sirida ikki yoki undan ortiq mexanik elementlar jipslashib tuproq agregatlarini vujudga keltiradi. O’z navbatida bu agregatlar biologik va gidrotermik faktorlar ta’sirida yanada yiriklashib tuproqning strukturasi bo’lakchalarini vujudga keltiradi.