18
Mustaqil ish № 17
Mavzu: Zaryadlangan zarralarni qayd qilish va kuzatish usullari
Maqsad: Zaryadlangan zarralarni qayd qiluvchi asboblarning tuzilishi
va ishlash prinsipini o’rganish
Mavzuni mustaqil o’rganish uchun tavsiya qilinadigan mavzular
1. Yadroviy nurlanishlar va ularni qayd qilish usullari.
2. Geyger – Myuller schyotchigi.
3. Vilson kamerasi.
Mavzuga doir topshiriqlar
I – topshiriq. Quyidagi savollarga javob bering.
1. Zaryadlangan zarralarni qayd qilish va kuzatishdan maqsad nima?
2. Geyger schyotchigining tuzilishi va ishlash prinsipini tushuntiring.
3. Geyger schyotchigining metall silindriga nima to’ldirilgan.
4. Vilson kamerasining tuzilishi va ishlash prinsipini tushuntiring.
5. Pufakli kameraning vazifasi nimadan iborat?
6. Fotoemulsiya metodini tushuntiring.
II – topshiriq.
Quyidagi masalalarni yeching.
1-masala.( 19.40 )
- zarracha kuchlanganligi 250 e bo’lgan
bir jinsli magnit
maydonida 0,83 sm radiusli aylana bo’yicha harakat qiladi. Shu
-
zarracha
uchun de- Broyl to’lqin uzunligini toping.
2-masala.( 19.38 ) 200 v potensiallar ayirmasi bilan tezlashtirilgan zaryadli
zarracha 0,0202 А
0
ga teng de Broyl to’lqin uzunligiga ega. Zarracha zaryadi son
jihatdan elektron zaryadiga teng bo’lsa, shu zarrachaning massasini toping.
III – topshiriq.
Magnit maydonga joylashtirilgan Vilson kamerasida
izning egrilik darajasi orqali nimani aniqlash mumkin?
IV – tоpshiriq Nanoelektronika materiallari. Kvant “nuqtalar”, “iplar” va “o‘ralar”
mavzusiga referat yozish.
Adabiyotlar:
1.O.Ahmadjonov. Fizika kursi Toshkent “O’qituvchi” 1983 3-qism.
2. G.S.Landsberg Optika. Toshkent “O’qituvchi” 1981.
3. V.S. Volkenshteyn. Umumiy fizika kursidan masalalar to’plami. Toshkent
“O’qituvchi” 1969.
