O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi alisher navoiy nomidagi toshkent davlat o‘zbek tili va adabiyoti universiteti o‘zbek tili va adabiyotini o‘qitish fakulteti

Buyruq-
xitob 
undovalro
1.Hoy, aylanay bolam 
nega yig'layabsan.
...
...
...
...
...

---

46 
holatga taqilid 
1. 
Namoz g‘azabi oshib, dag‘-dag‘ qaltiray boshladi. (X. To‘xtaboyev)2. 
Namiqqan shuvoqlar oldin tutab yaxshi yonmasa ham, keyinroq chars-churs 
uchqun sochdi-da, axiyri gurullab ketdi. (O. Yoqubov)3. Endi, ehtimol, dir-dir 
qaltiragan bolalar yuk ko‘tarishga yaramas edi, yaxshiyam Qo‘chqor bor ekan, 
kutilmaganda ajoyib bir ish qildi. (O. Yoqubov)4. Boshidagi toj yal-yal yonarmish. 
(N. Aminov) 5. Shu payt gurs-gurs oyoq tovushlari eshitilib, ovlarda kabobpazlik 
qiladigan baqaloq bakovul ko‘rindi. (O. Yoqubov) 6. Aravakashlar «hay-hay», 
«chuh chuh» deya shovqin bilan ko‘chani boshga ko‘tarar edilar. (Oybek) 7. 
Tongda ari gulga so‘zlar g‘uv-g‘uv-g‘uv, Guljonim, asaling ber, sog‘indim-ku. 
(Quddus Muhammadiy) 8. U kuyib yotgan bilq-bilq yumshoq tuproqda salmoqli 
oyoqlarini ildam bosar edi. (Oybek) 
Dars davomida noan’anaviy ta’limdan, an’anaviy ta’lim darsiga ham o‘tish 
kerak 
269-mashqda
avval holatga taqlid so‘zlar, so‘ng tovushga taqlid so‘zlar 
qatnashgan gaplarni ko‘chiring deyilgan va o‘quvchilar daftariga ko‘chirib yozadi. 
1. Shoikrom onasining barmoqlari tars-tars yorilib ketganini endi payqadi. (O‘. 
Hoshimov)2. Birovning oldiga borib «vovvov» qilib hursa, podshoh gunohkorni 
yetmish ikki darra urdirar ekan. (N. Aminov)3. Albatta, yo‘l yaxshi bo‘lib, jadalroq 
yurishsa, sovuq uncha bilinmas, quloq-burunlarni «jaz-jaz» chaqmas edi, lekin iz 
tushmagan yo‘ldan yurish mushkul. (O.Yoqubov)4. To‘rtta savag‘ich bilan tap-tap 
urib, par singari qilib titibdi. (Oydin) 
..
…
….
....dag'-dag..

---

47 
270-mashq. Qars-qurs, lip-lip, tars, yilt-yilt, ship, yarq, g‘a-g‘a, g‘iyq so‘zlarini 
ma’no guruhlariga ajrating va ular ishtirokida gaplar tuzing. “Aqliy 
hujum”metodidan foydalanib,qo‘shimcha savollar beriladi. 
271-mashq
.Uyga 
vazifa.«Bolalar bog‘ida» sarlavhali hikoya tuzing. 
Hikoyangizda taqlid so‘zlardan foydalaning. Ularning tagiga chizib, ma’no turini 
ayting. 
TAQLID SO‘ZLARNING TUZILISHI VA IMLOSI 
Hozirgi vaqtda ta’lim jarayonida o‘qitishning zamonaviy metodlari keng 
qo‘llanilmoqda. O‘qitishning zamonaviy metodlarini qo‘llash o‘qitish jarayonida 
yuqori samaradorlikka erishishga olib keladi. Bu metodlarni har bir darsning 
didaktik vazifasidan kelib chiqib tanlash maqsadga muvofiq. An’anaviy dars 
shaklini saqlab qolgan holda uni ta’lim oluvchilar faoliyatini faollashtiradigan 
turli-tuman metodlar bilan boyitish ta’lim oluvchilarning o‘zlashtirish darajasi 
o‘sishiga olib keladi.
272-mashqda
berilgan sodda taqlid so‘zlar bilan takroriy 
taqlid so‘zlar o‘rtasidagi ma’no farqlanishini izohlang. Induvidual tarzda amalga 
oshiriladi.
Sodda taqlid so‘zlar Takroriy taqlid so‘zlar 
Yilt yilt-yilt, Tars tars-turs 
Shunday qilib, fanlarni o‘qitish jarayonida mashqlarni tushuntirishda usulva o‘yin 
topshiriqlaridan foydalanish maqsadga muofiqdir foydalanish o‘ziga xos 
xususiyatga ega. Ta’lim amaliyotida foydalanilayotgan har bir metodni sinchiklab 
o‘rganish va amalda qo‘llash o‘quvchi-talabalarning fikrlashini kengaytiradi, 
hamda muammoning to‘g‘ri echimini topishlariga ijobiy ta’sir ko‘rsatadi.