10.2
-
rasm. Vintli domkrat.
a) vintli domkrat; b) dasta.
1-korpus, 2-vint, 3-yuk kallagi, 4-tishli g’ildirak, 5-o’q, 6-dasta, 7-
ushlagich, 8-gayka, 9-to’xtatgich, 10-prujina.
Gidravlik domkrat.
Gidravlik domkrat (10.3-rasm) korpus
vazifasini bajaruvchi tsilindr 6, porshen 5, nasos 1, so’rish 3, haydash 4
va tushirish 7 klapanlaridan iborat.
Ishchi suyuqlik sifatida mineral moy yoki muzlamaydigan
aralashmadan foydalaniladi. Moy uchun bak 2 korpus bilan birga
tayyorlanadi. Dasta 8 orqali nasos plunjeriga ilgarilanma qaytma harakat
beriladi. Plunjer o’ngga harakat qilganda nasos tsilindri suyuqlikka
to’ladi, chapga harakat qilganda esa suyuqlik bosim ostida haydash
klapani orqali asosiy tsilindrdagi porshen ostiga tushadi. Yukni
ko’tarishda dasta hosil bo’ladigan zo’riqish kuchi quyidagi ifodadan
topiladi.
(10.3)
Dastaki yuritmali gidravlik domkratlar 200 tonna yukni 0,18, 0,2
metrga ko’taradi. Mashinali yuritmasi bo’lgan gidravlik domkratlar esa
500 tonnagacha yuk ko’taradi.
2
2
1
2
l
D
l
Qd
P
125
10.3 – rasm. Gidravlik domkrat.
a) dastaki yuritmali; b-sterjenlarni taranglash uchun tortuvchi domkrat.
1-nasos, 2-bak, 3-so’rish klapani, 4-haydash klapani, 5,12-porshen, 6-
tsilindr, 7-to’kish klapani, 8-dasta, 9-gayka, 10-shtok, 11-tsilindr, 13-
tutgich,
14-tirak plita.
10.3. Tallar
Osma chig’irlar yoki tallar yuklarni gorizontal va vertikal
yo’nalishda siljitish uchun xizmat qiladi. Yuritmaga ko’ra ular dastaki
va elektr yuritmali osma chig’irlar bo’ladi.
Dastaki tallar.
Dastaki tallar, bino balkalariga yoki boshqa
qurilmalariga ilmoq 5 yordamida ilinadi (10.4-rasm). Ularning yuk
ko’tarish qobiliyati 0,5...5 t, ko’tarish balandligi esa 3 metrgacha.
Dastaki tallar yuk ko’taruvchi qismi plastinkasimon yoki oval zvenoli
yuk zanjiri 1 bo’lib, u yulduzcha 3 ga kiygizilgan. Yulduzcha esa
chervyakli reduktorni chervyak g’ildiragi 4 ga mahkamlangan.
CHervyakli uzatmaning foydali ish koeffisientini orttirish maqsadida
ikki kirimli chervyak qo’llanilgan. SHuning uchun chervyak vali 7 ga
ikki konussimon yuk tayanch to’xtatgich 2 o’rnatilgan. CHervyak
zanjirli g’ildirak 6 orqali zanjir 8 yordamida aylanadi.
|
