60
Ishonchlilkni tekshirish ko`p sonly (200) , reprezentativ tanlanmada
o’tkazilishi zarur. Ishonchlilik
testing muhim xarakteristikasi, lekin alohida
olinganda qimmatga ega emas. Ishonchlilik validlikka erishish uchun zarur.
Validlikning bir qator turlari farqlanadi:
Mazmuniy validlik
– test bilan tadqiq qilinayotgan xarakteristikaning
o`zaro mosligini ifodalaydi.
Joriy validlik
– natijalar bilan parallel tarzda qo`llangan mezonlarning
mosligi. (Tekshiruv o`tkazilayotgan vaqtdagi o`zlashtirish,
mahsuldotlik bilan
testni bajarish natijalari).
Prognostik validlik
– test natijalari bilan ma`lum vaqt oralig`dan so`nggi
mezonlar o`rtasidagi moslik. Bunda
mezonlar sifatida masalan, maktabdagi
o`zlashtirish, mehnat mahsuldorligi ko`rsatkichlari chiqishi mumkin.
Konstruktiv validlik
– test bilan o
rganilayotgan
belgi
o`rtasidagi
moslik (natijalarni boshqa testlar natijalari bilan taqqoslash.
Metodikalar isonchlilil darajasi bir qator sabablarga bog`liq.
Tadqiqot
natijalari aniqligini pasaytiruvchi bir qator omillarni keltirib o`tish mumkin.
Tadqiqot natijalari aniqligini pasaytiruvchi
omillar
Diagnoz qilinayotgan sifatning stabil, barqaror emasligi.
61
Diagnostik metodikalarning takomillashmagani(ko`rsatma xato
tuzilgan,topshiriqlar xarakteri jihatidan turlichaligi, tekshiriluvchiga metodikani
taqdim etish bo`yicha ko`rsatmaning noaniqligi).
Tadqiqot vaziyatining o`zgarishi (kunning
har xil vaqtida tekshiruv
o`tkazilishi,xonanig turlicha yoritilishi, begona shovqinlarning mavjudligi).
Eksperimentator xulq-atvor manerasining o`zgarishi,
topshiriqni
bajarishni turlicha stimullashtirish.
Tekshiriluvchi funktsinal holatidagi o`zgarishlar.
Natijalarni interpretachiya qilish va baholashdagi sub`ektivlik.
Psixodiagnostik metodikalar ishonchliligini oshirishning yo`llaridan biri
Dostları ilə paylaş: 
