O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta'lim vazirligi mirzo ulug‘bek nomidagi o‘zbekiston milliy universiteti

Shaxsi yoki tanasi o‘zgargan shaxs bilan munosabatda: 
• 
sabrli bo‗lish va uning taklifini oxirigcha eshitish; 
• 
yordam va ko‗mak taklif qilish, ammo qabul qilmaguncha yordam 
bermaslik; 
• 
takabburona ibora va ishoralarsiz yordam ko‗rsatish; 
• 
tabassum qilish va ko‗ziga qarash. 
Ruhiy kasallikka ega shaxs bilan muloqotda: 
• 
insonga masalani tushunish va javob berishga vaqt bering; 
• 
Xotirjam bo‗ling, shovqin chiqarishdan tiyiling; 
• 
Agar kerak bo‗lsa tushunarli va bir necha marta ayting; 
• 
Kattalar bilan bolalarga gapirganday muomalada bo‗lmang; 
• 
Tushunarli gapiring va aqlli so‗zlardan foydalanmang; 
• 
Doimo insonning o‗ziga gapiring. 

---

256 
Eshitish qobiliyatida muammo bo‘lgan shaxs bilan muloqot qilishda : 
• 
Inson qanday aloqa vositalaridan foydalanishini doimo aniqlang. 
• 
Insonga qarama-qarshi turing va unga murojaat qiling (agar tarjimon 
bo‗lsa unga emas). 
• 
Esda tuting, shovqin solish befoyda. 
• 
Insongi gapirganda qo‗lingizni, sigareta yoki ovqatni ushlamang . 
• 
Insonning diqqatini jalb qilish uchun yelkasidan ushlang. 
• 
Guruhli muhokamada u qatnashishi va o‗zini begona sezmasligi uchun 
mavzu to‗g‗risida ayting. 
• 
Eshitish apparatlari barcha ovozlarni kuchaytirib beradi, shuning 
uchun ortiqcha shovqin solmang. 
Ko‘rish qobiliyatida muammo bor shaxs bilan muloqotda: 
• 
O‗zingizni aniq ayting va barcha belgilarni tasvirlang. 
• 
Unga qo‗lingizni berib yordam taklif qiling . 
• 
Insonni yo‗naltirib, aniq ko‗rsatma bering (masalan bu baland 
zinapoya)
• 
O‗tirishni taklif qilib, kreslo yoki stulga joylashtiring. 
• 
Guruhli muloqotda ismi bo‗yicha insonga murojaat qiling. 
• 
Suhbatni to‗xtatmoqchi yoki ketmoqchi bo‗lsangiz xabar bering. 
• 
Shunday inson bilan xonaga kirganda uni tasvirlab bering. 
• 
Uning yo‗l boshlovchisiga emas insonning o‗ziga murojaat qiling. 
• 
Eshik to‗liq ochilishi yoki to‗liq yopilishi kerak.