6.6.2-lemma. Agar (ζ, α) /= 0 bo‘lsa, u holda F = K(α).
Isbot. α ∈ F bo‘lganligi uchun K(α) ⊂ F bo‘lib, H = Gal(F, K(α)) gruppa Gal(F, K) Galua gruppasining qism gruppasi bo‘ladi. Siklik gruppaning qism gruppasi yana siklik bo‘lganligi uchun H gruppa ham siklik.
Aytaylik, |H| = m bo‘lsin, u holda |Gal(F, K)| = n ekanligi uchun m | n bo‘lib,
m
H qism gruppaning indeksi d = n bo‘ladi. Demak, H gruppaning ψ hosil qiluvchi
∈
elementi uchun ψ = ϕd tenglik o‘rinli. α K(α) bo‘lganligi uchun ϕd(α) = α bo‘lib, bundan ixtiyoriy i, j uchun ϕid+j(α) = ϕj(α) kelib chiqadi. Quyidagi tengliklarni qaraymiz
n−1 m−1 d−1
k=0
i=0
j=0
(ζ, α) = Σ ζk · ϕk(α) = Σ Σ ζid+j · ϕid+j(α) =
m−1 d−1
d−1
m−1
i=0
j=0
j=0
i=0
= Σ Σ ζid+j · ϕj(α) = Σ ζj · ϕj(α) · Σ ζid.
Agar d n bo‘lsa, u holda ζ d /= 1 bo‘lib, ζ n = 1 ekanligini hisobga olgan holda
ζid = 1 + ζd + ζ2d + + ζ(n−1)d = 1 − ζ
1 − ζd
= 1 − ζ
1 − ζd
= 0.
i=0
Demak, d /= n bo‘lgan holda (ζ, α) = 0. Lemma shartiga ko‘ra (ζ, α) /= 0 bo‘lganligi uchun d = n, ya’ni m = 1 kelib chiqadi. Bu esa, H = {e} ekanligini, ya’ni F = K(α) bo‘lishini bildiradi.
Biz yuqoridagi lemmada agar (ζ, α) /= 0 bo‘lsa, u holda F = K(α) bo‘lishini ko‘rsatdik. Lekin buning teskarisi har doim ham o‘rinli bo‘lavermaydi. Ya’ni F = K(α) bo‘lib, (ζ, α) = 0 bo‘lishi ham mumkin.
Endi (ζ, α)
0 bo‘lsa, β = ( ζ, α) kabi belgilab, ( ζt, α) ifodalarni o‘rganamiz.
|